Jump to content

Маҷлиси мардумии Ҷумҳурии Абхозистон

Мавод аз Википедиа — донишномаи озод
Маҷлиси мардумии Ҷумҳурии Абхозистон
абх. Аҧсны Жәлар Реизара – Апарламент
гурҷӣ: ფხაზეთის რესპუბლიკის სახალხო კრება
Таърихи таъсис 1990
Кишвар
Қонунӣ барои Ҷумҳурии Абхозистон
Миқдори курсиҳо 35[1]
Вебгоҳи расмӣ Хатои Lua: expandTemplate: template "ref-ab" does not exist.
Schematic

Маҷлиси мардумӣ — Парлумони Ҷумҳурии Абхозистон (абх. Аҧсны Жәлар Реизара – Апарламент) ё Апснӣ Жалар Реизара — мақоми олии қонунгузории Ҷумҳурии Абхазия. Парлумони якпалатагӣ, ки Шӯрои Олии Ҷумҳурии Абхазия (ҶАШС Абхозия / ҶШС Абхозия)-ро иваз кард. Он аз 35 вакил иборат аст, ки барои панҷ сол дар асоси овоздиҳии умумӣ, баробар ва мустақим бо овоздиҳии пинҳонӣ интихоб карда мешаванд.

Ҳар як шаҳрванди Ҷумҳурии Абхазия, ки синнаш ба 25 расидааст ва ҳуқуқи овоздиҳӣ дорад, метавонад вакили Апснӣ Жалар Реизара шавад. Вакил наметавонад мансабҳои президент ва ноиб-президентро иҷро кунад, узви ҳукумати Абхазистон бошад, дар дастгоҳи давлатӣ ва низоми додгоҳӣ мансабҳои расмӣ ишғол кунад ё бо дигар корҳои пулакӣ машғул шавад, ба истиснои фаъолияти омӯзгорӣ, илмӣ ва дигар корҳои эҷодӣ.

Вакилони парлумони Абхазистон бо мандати ҳатмӣ вобаста нестанд. Вакилон дахлнопазирӣ доранд.

Ҳуқуқи ташаббуси қонунгузорӣ дар парлумони Ҷумҳурии Абхазистон ба вакилони он, Президенти Ҷумҳурии Абхозия, Суди Олии Ҷумҳурии Абхозия, Прокурори генералии Ҷумҳурии Абхозия тааллуқ дорад.

Интихоботи навбатӣ рӯзҳои 12 ва 26 марти 2017 баргузор шуданд.

Парлумони Ҷумҳурии Абхозия:

  1. Конститутсия ва қонунҳои Ҷумҳурии Абхозистонро қабул мекунад;
  2. дар бораи тағироти маъмурӣ ва ҳудудӣ қарор қабул мекунад;
  3. паёмҳои Президентро оид ба вазъи кишвар, самтҳои асосии сиёсати дохилӣ ва хориҷии давлат ва татбиқи он мешунавад;
  4. буҷети давлатиро баррасӣ ва тасдиқ менамояд, аз болои иҷрои он назорат мебарад;
  5. - қонунгузории ҷиноӣ, ҷиноятӣ-мурофиавӣ, ислоҳӣ-меҳнатӣ, шаҳрвандӣ, мурофиавии гражданӣ, ҳакамӣ ва дигар қонунҳо, қонунҳо дар бораи низоми суд ва прокуратураро қабул мекунад;
  6. Конститутсия ва қонунҳои Ҷумҳурии Абхозистонро тафсир мекунад;
  7. мукофотҳои давлатӣ, рутбаҳои фахрӣ ва ҳарбии Ҷумҳурии Абхлзистонро таъсис медиҳад;
  8. шартномаҳои байнидавлатии Ҷумҳурии Абхозистонро тасдиқ ва бекор мекунад;
  9. Раиси Парлумони Ҷумҳурии Абхозистон ва муовинони ӯро интихоб мекунад;
  10. бо пешниҳоди Президент, Прокурори генералӣ, раиси Бонки миллӣ ва дигар шахсони мансабдор тибқи қонунгузорӣ таъйин ва озод мекунад;
  11. дар бораи эълони нобоварӣ ба аъзои алоҳидаи Девони Вазирон қарор қабул мекунад;
  12. ба Президенти Ҷумҳурии Абхозия барои аз вазифа сабукдӯш карданаш айб эълон мекунад;
  13. авф эълон мекунад;
  14. масъалаҳои эълони ҷанг ва бастани сулҳро ҳал мекунад;
  15. саволҳоро дар бораи дахлнопазирии вакилони парлумони Ҷумҳурии Абхозистон ҳал мекунад;
  16. дар бораи қонунӣ будани ҷорӣ намудани ҳолати фавқулодда ва ҳарбӣ қарор қабул мекунад;
  17. ваколатҳои дигаре, ки Конститутсия ва қонунҳои Ҷумҳурии Абхозия ба ӯ вогузор кардаанд, амалӣ менамояд.

Роҳбарони парлумони Абхазистон

[вироиш | вироиши манбаъ]
  • Кобахия, Валериан Османович (1978-1990)
  • Ардзинба, Владислав Григоревич (1990-1994)
  • Ҷинҷолия, Сократ Рачевич - даъватҳои I ва II (1994-2002 (аз соли 1996) Раиси Маҷлиси Халқии Ҷумҳурии Абхазия))
  • Ашуба, Нугзар Нуриевич - даъватҳои III ва VI (2002-2012)
  • Бганба, Валерий Рамшухович - даъвати V (2012-2017)
  • Кварчия, Валерий Еремейович - даъвати VI (аз соли 2017 то имрӯз)

Кумитаҳои парлумонӣ

[вироиш | вироиши манбаъ]

Парлумони даъвати шашум (2017-2022) нуҳ кумита дорад:[2]

  1. Кумитаи сиёсати давлатӣ ва ҳуқуқӣ (раис Валерий Агрба);
  2. Кумитаи буҷа, ташкилотҳои қарзӣ, андозҳо ва молия (раис Натали Смир);
  3. Кумитаи сиёсати иқтисодӣ ва ислоҳот (раис Александр Цишба);
  4. Кумитаи мудофиа ва амнияти миллӣ (раисаш Иля Гуния);
  5. Кумитаи сиёсати иҷтимоӣ, меҳнат, тандурустӣ, демография ва корҳои собиқадорон ва маъюбони ҷанг (раис Алхас Ҷинҷолия);
  6. Кумитаи маориф, илм, сиёсати забон, дин ва корҳои ВАО (раис Батал Айба);
  7. Кумитаи фарҳанг, ҷавонон ва варзиш (раис Венори Бебия);
  8. Кумитаи робитаҳои байналмилалӣ, байнипарлумонӣ ва робита бо ҳамватанон (раисаш Дмитрий Ардзинба);
  9. Кумитаи сиёсати аграрӣ, захираҳои табиӣ ва экология (раис Астамур Тарба).

Парлумони даъвати панҷум (2012-2017) ҳашт кумита дошт:[3]

  1. Кумитаи сиёсати ҳуқуқӣ, сохтмони давлат ва ҳуқуқи инсон (раисаш Валерий Агрба);
  2. Кумитаи буҷа, ташкилотҳои қарзӣ, андозҳо ва молия (раис Георгий Агрба);
  3. Кумитаи сиёсати иқтисодӣ, ислоҳот ва инноватсия (раисаш Гурам Баргандҷия);
  4. Кумитаи мудофиа ва амнияти миллӣ (раис Фазлибей Авидзба);
  5. Кумитаи сиёсати иҷтимоӣ, меҳнат ва тандурустӣ (раис Аполлон Гургулия);
  6. Кумитаи маориф, илм, фарҳанг, дин, кор бо ҷавонон ва варзиш (раис Ахра Бжания);
  7. Кумитаи оид ба робитаҳои байналмилалӣ, байнипарлумонӣ ва робита бо ҳамватанон (раис Юрий Зухба);
  8. Кумитаи сиёсати аграрӣ, захираҳои табиӣ ва экология (раисаш Кан Кварчия).

Натиҷаҳои интихоботи 2012

[вироиш | вироиши манбаъ]

Мувофиқи натиҷаҳои интихобот, ки 10 ва 24 марти соли 2012 баргузор гардид, вакилони зерин ба Маҷлиси Миллӣ ворид шуданд:

Тур Округи интихобӣ Вакил Мақом дар Порлумон Эзоҳ
1 Округ № 9 Бганба Валерий Рамшухович сухангӯ
1 Округ № 12 Косян Вагаршак Арамович
1 Округ № 14 Барганҷия Гурам Юрьевич Ҳизби «Абхозияи ягона»
1 Округ № 18 Пачулия Ахра Георгиевич
1 Округ № 19 Авидзба Фазлибей Лизберович
1 Округ № 22 Яйлян Роберт Айгазович
1 Округ № 23 Харазия Саид Геннадиевич
1 Округ № 28 Квитсиния Темур Паатович
1 Округ № 29 Тсвижба Отари Шотович
1 Округ № 30 Ҳаҷимба, Раул Ҷумкович Президенти Ҷумҳурӣ Ҳизби «Форуми Ваҳдати миллии Абхозистон»
1 Округ № 32 Гамисония Эмма Алексеевна
1 Округ № 34 Квитсиния Нодик Юревич
1 Округ № 35 Убирия Бежан Михайлович
2 Округ № 2 Кобахия Аслан Алексеевич Ҳизби «Форуми Ваҳдати миллии Абхозистон»
2 Округ № 3 Цвинариа Беслан Константинович
2 Округ № 4 Агрба Валерий Владимирович
2 Округ № 5 Бжания Ахра Юревич ташкилоти ҷамъиятии

«Ахьаца»

2 Округ № 6 Миквабия Артур Артёмович Нахуствазири Ҷумҳурӣ
2 Округ № 7 Язичба Заур Гайдарович
2 Округ № 8 Губаз Беслан Шутикович
2 Округ № 10 Кокоскерия Анзор Херсонович
2 Округ № 11 Гулия Темур Лесикович
2 Округ № 13 Агрба Георгий Резикович
2 Округ № 15 Сангулия Михаил Петрович
2 Округ № 16 Чамагуа Леонид Михайлович
2 Округ № 17 Гунба Дмитрий Георгиевич Ҳизби «Абхозистони Ягона»
2 Округ № 20 Галустян Левон Миружанович
2 Округ № 24 Харазия Адгур Рафетович и. в. мири ш. Сухум
2 Округ № 25 Зухба Юрий Зауриевич
2 Округ № 26 Ҷапуа Алмас Северианович бунёди экспертии «Айнар»
2 Округ № 27 Гургулия Даур Алмасханович Ҳизби «Форуми Ваҳдати миллии Абхозистон»
2 Округ № 31 Кварчия Кан Валерьевич
2 Округ № 33 Квеквескири Ахра Вячеславович Ҳизби «Абхозияи Ягона»