Jump to content

Мошини ҳисоби Паскал

Мавод аз Википедиа — донишномаи озод

Мошини ҳисоби Паскал («Паскали́на») — дувумин мошини ҳисоби механикӣ аст, ки тавассути Блез Паскал дар соли 1645 ихтироъ шуд.

Ӯ ин василаро барои кумаки падараш дар ҷамъоварии молиётҳо эҷод намуд. Ӯ дар фосилаи солҳои 1642 то 1645 ба муддат се сол рӯи ин тарҳ ибтикори кор кард. Дастгоҳи вай, ки Паскалин номида шудааст, шабоҳати зиёде ба мошинҳои муҳосибаи механикии даҳаи 1940 дорад. Албатта наметавон Паскалро нахустин мухтареъи мошинҳои муҳосиба донист. Зеро пеш аз ӯ дар соли 1623 шахсе ба номи Вилҳелм Шикард дастгоҳи дигареро сохта буд. Мушкили аслии Паскал ёфтани роҳи ҳал барои анҷоми муҳосибот дар сомонаи пули роиҷи Фаронса дар он замон буд. Дар ин сомона ҳар лир муодили 20 сол ва ҳар сол муодили 12 данер маҳсуб мешуд. То соли 1799 ин воҳидҳои пулӣ дар Фаронса роиҷ буданд.

Дар Бритониё низ то соли 1971 сомонае бо равишҳои тазоюди чандгона ривоҷ дошт. Муҳосиба бо ин равишҳо нисбат ба дастгоҳи даҳаи даҳ марсум душвориҳои фаннии фаровонеро ба вуҷуд меовард. Бо ин ҳол Паскал бар масоили мутааддид ғалаба кард ва тавлиди дастгоҳҳои ҳисобгар дар соли 1642 оғоз шуд. Таърихнигори ба номи Адамсон, навишта: «Дар соли 1652, панҷоҳу ду пеш намуна (аз мошини ҳисобҳои Паскал) сохта шуда буд вале танҳо теъдоди андаке аз онҳо ба фурӯш рафт. Дар натиҷа дар ҳамон соли тавлид онҳо мутаваққиф гардид.»

Ин мошини ҳисоб танҳо қодир ба анҷоми ҷамъу тарҳ буд ва дар мабнои 10 кор мекард.

Шаблон:Блез Паскал