Нардсунбул

Нардсунбул
Нардсунбул
Табақабандии илмӣ
Домен:	Эукариотҳо
Олам:	Наботот
Шоха:	Гулдорон
Синф:	Дупаллаиҳо
Забартартиб:	Asteranae
Тартиб:	Хорғӯзагулҳо
Оила:	Мушолбаргҳо
Зероила:	Нардсунбулиҳо
Ҷинс:	Нардсунбул
Гуна:	Нардсунбул
Номи байнулмилалии илмӣ
	Valeriana officinalis L., 1753
ITIS	35363
NCBI	19953
EOL	488753
GRIN	t:400139
IPNI	860012-1
TPL	kew-2464616

Нардсунбул, сунбули румӣ ё валериан (лот. Valeriána officinális) — гиёҳест бисёрсола бисёрсолаест аз оилаи нардсунбулҳо.

Тавсифоти гиёҳшиносӣ[вироиш | вироиши манбаъ]

Барги яклухту сетоӣ 6 парра-парра чока, гули майдаи қифшакли сафед ё гулобӣ дорад.

Густариш[вироиш | вироиши манбаъ]

Зиёда аз 200 намудаш асосан дар кӯҳҳои Анди Амрикои Ҷанубӣ ва Аврусиё паҳн шудааст. Қариб 30 намудаш дар кишварҳои пасошӯравӣ ба ғайр аз ноҳияҳои Шимоли Дур ва биёбонҳо мерӯяд.

Дар Тоҷикистон 4 намуди нардсунбул (V. chionophila, V. fedtschenkoi, V. ficariifolia, V. dubia) дар сояю байни харсангҳо, нишебӣ ва даруни дараҳо, буттазор ва ғайра мерӯяд. Аз онҳо V. ficariifolia ва V. dubia гиёҳҳои шифобахш мебошанд.

Хосияти шифоӣ[вироиш | вироиши манбаъ]

Дар таркиби реша ва решапояи нардсунбул равғани эфир, кислотаҳои валерин, сирко, формиат, алкалоидҳои валерин ва хатинин, моддаҳои даббоғӣ, қанд ва ғайра. мавҷуданд. Қиём, нақеъи спиртӣ ва эфирии нардсунбулро чун моддаи таскинбахш (ҳангоми неврози системаи дилу раг, ихтилоли меъдаву рӯда, бедорхобӣ, ғалаёни хун, шақиқа, ғашаён, халаи гурдаю ҷигар ва ғайра) истифода мебаранд. Ба таъсироти номатлаби нардсунбул хоболудӣ, камҳавсалагӣ, суст шудани қобилияти корӣ, ба вуҷуд омадани қабзият, аксуламалҳои аллергӣ ва ғайра мансубанд.

Нардсунбул дар шаклҳои гуногун истифода мешавад, масалан, решапораҳои андозаашон гуногун ё хока, ки дар халтачаҳо гирифта шудаанд (барои тайёр кардани нақеъ кор мефармоянд); нақеъи нардсунбул, ки маҳлули сурхтоб буда, бӯи махсус дорад; қиёми нардсунбул, ки дар шакли қурс (20 мг) истеҳсол карда мешавад; гранулаҳо ва чакра.

Эзоҳ[вироиш | вироиши манбаъ]

↑ Об условности указания класса двудольных в качестве вышестоящего таксона для описываемой в данной статье группы растений см. раздел «Системы APG» статьи «Двудольные».

Сарчашма[вироиш | вироиши манбаъ]

Энциклопедияи Советии Тоҷик : [дар 8 ҷ.] / сармуҳаррир А. С. Сайфуллоев. — Д. : СИЭСТ, 1978—1988.

[1] Об условности указания класса двудольных в качестве вышестоящего таксона для описываемой в данной статье группы растений см. раздел «Системы APG» статьи «Двудольные».

[1]