Ноҳияи Олой

Ноҳияи Олой
Ноҳияи Олой
	қирғ. Алай району
Кишвар	Қирғизистон
Тобеъи	Вилояти Ӯш
Шомили	14 деҳистон (ҷамоти деҳот)
Маркази маъмурӣ	деҳаи Гулча
Таърих ва ҷуғрофиё
Таърихи таъсис	1928
Масоҳат	6 821 км²;
Вақти минтақавӣ	UTC+6:00
Аҳолӣ
Аҳолӣ	72 110 нафар (2007)
Миллият	99% қирғизҳо
Мазҳаб	мусулмонон
	Парвандаҳо дар Викианбор

Ноҳияи Олой (қирғ. Алай району) — воҳиди маъмурӣ дар вилояти Ӯши Қирғизистон. Маркази ноҳия — деҳаи Гулча (қирғ. Гүлчө).

Таърих

Соли 1928 райони Олой-Гулча ташкил карда шуд. Соли 1936 ба 2 ноҳия — Олой ва Чон-Олой тақсим шуд. 23 июли соли 1958 ҳарду ноҳия дубора бо номи ноҳияи Олой муттаҳид карда шуданд ^[2] . 29 октябри соли 1958 ноҳияи Гулча ба ноҳияи Олой ҳамроҳ карда шуд ^[3] .

Соли 1992 баъди эълони истиқлолияти Қирғизистон он дубора ба 2 ноҳия – Олойи шарқӣ ва Чон-Олой (Ғарбӣ) тақсим шуд.

Рӯзи 5 октябри соли 2008 дар наздикии рустои Нура заминларзаи 8 дараҷаӣ рух дод, ки бар асари он 75 нафар, аз ҷумла 42 кӯдак кушта шуданд.

Ҷуғрофиё

Масоҳати ноҳия 7582 км² буда, 26% масоҳати умумии вилояти Ӯшро ташкил медиҳад.

Ноҳияи Олой дар ду водӣ — Олой ва Гулча воқеъ аст. Дар ҳудуди ноҳия, дар марз бо Чин, гузаргоҳи "Иркештам-Автодорожный" ҷойгир аст.

Аҳолӣ

Мувофиқи маълумоти барӯйхатгирии умумииттифоқии аҳолӣ ^[4] дар соли 1989 дар ҳудуди ноҳияи Олой (аз ҷумла ноҳияи Чон-Олой, ки солҳои 1959—1992 ба ҳайати он дохил буд) 66858 нафар зиндагӣ мекард. Дар соли 2007 аҳолии ноҳия — 72110 нафар, аз ҷумла қирғизҳо 71901 нафар ё 99,6% буданд.

Тақсимоти маъмурӣ

Ноҳия 14 деҳистонро (ҷамоати деҳотро) дар бар мегирад, ки дар онҳо 65 маҳалли аҳолинишини деҳот ҷойгир аст^[5]:

Деҳистони Олойи ба номи К. Белекбоев: д. Сӯфӣ-Қӯрғон (марказ), Аскалӣ, Ҷиргатол, Колдук, Таргалак, Терак, Чий-Тала;
Деҳистони Будалик: д. Қаро-Сув (марказ), Қайнама, Тамга-Терак, Қум-Шоро, Октябр, Ӯро-Теппа;
Деҳистони Булӯлу: д. Қӯшулуш (марказ), Кичик-Булӯлу, Кӯл-Чатӣ, Чон-Булӯлу;
Деҳистони Гулча: д. Гулча (марказ), Қаро-Булоқ, Ҷили-Сув, Тош-Короо, Чакмак, Курмаҷон Датка;
Деҳистони Ҷошолу: д. Янги-Турмуш (марказ), Аюу-Тапан, Коммунизм, Ленин-Юл, Мияздӣ, Ӯрта-Сув, Осоавиахим, Қаро-Токту;
Деҳистони Конур-Теппа: д. Бӯз-Қараган (марказ), Ҷар-Қишлоқ, Қаро-Шоро, Арпа-Тектир, Қизил-Ӯй;
Деҳистони Кабилан-Кӯл: д. Кабилан-Кӯл (марказ), Кунгуй, Қаро-Ҷиғач, Курулуш;
Деҳистони Корул: д. Тоғуз-Булоқ (марказ), Кен-Ҷилға, Якуми май, Арал;
Деҳистони ба номи Ленин: д. Сугунду (марказ), Гагарин, Кун-Элек, Мурдаш;
Деҳистони Толдӣ-Сув: д. Толдӣ-Сув (марказ), Арча-Булоқ, Кӯк-Булоқ, Кургак, Сари-Муғул;
Деҳистони Сари-Муғул: д. Сари-Муғул (марказ);
Деҳистони Уч-Теппа: д. Кичик-Қарокӯл (марказ), Оқ-Босого, Оқ-Ҷой, Геҷиге, Қизил-Олой, Чон-Қарокӯл;
Деҳистони Янги-Олой: д. Янги-Олой (марказ), Янги-Ариқ;
Деҳистони Сари-Тош: д. Сари-Тош (марказ), Кӯк-Сув, Нура;

Эзоҳ

↑ ^1.0 ^1.1 http://www.stat.kg/ru/statistics/download/operational/825/
↑ Ведомости Верховного Совета СССР. № 18 (913), 1958 г.
↑ Ведомости Верховного Совета СССР. № 31 (926), 1958 г.
↑ Демоскоп Weekly — Приложение. Справочник статистических показателей(пайванди дастнорас — таърих). 1 августи 2011 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 22 феврали 2014.
↑ Государственный классификатор системы обозначений объектов административно-территориальных и территориальных единиц (СОАТЕ), 29.04.2023г., стр.50. 22 июли 2023 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 5 июли 2023.

Пайвандҳо

[1]

[_7efe4a81e71a8cb3-1] 1.0 ^1.1 http://www.stat.kg/ru/statistics/download/operational/825/

[2] Ведомости Верховного Совета СССР. № 18 (913), 1958 г.

[3] Ведомости Верховного Совета СССР. № 31 (926), 1958 г.

[4] Демоскоп Weekly — Приложение. Справочник статистических показателей(пайванди дастнорас — таърих). 1 августи 2011 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 22 феврали 2014.

[СОАТЕ_2023-5] Государственный классификатор системы обозначений объектов административно-территориальных и территориальных единиц (СОАТЕ), 29.04.2023г., стр.50. 22 июли 2023 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 5 июли 2023.

[2]

[3]

[4]

[5]

Маҳалҳои аҳолинишини ноҳияи Олой
Деҳистони Олой	Сӯфӣ-Қӯрғон, Аскалӣ, Ҷиргатол, Колдук, Таргалак, Терак, Чий-Тало
Деҳистони Будалик	Қаро-Сув, Қайнама, Тамга-Терак, Қум-Шоро, Октябр, Ӯро-Теппа;
Деҳистони Гулча	Гулча, Қаро-Булоқ, Ҷили-Сув, Тош-Короо, Чакмак, Курманҷон Датка
Деҳистони Ҷошолу	Янги-Турмуш, Аюу-Тапан, Коммунизм, Ленин-Юл, Мияздӣ, Ӯрта-Сув, Осоавиахим, Қаро-Токту;
Деҳистони Қонур-Теппа	Бӯз-Қараган, Ҷар-Қишлоқ, Қаро-Шоро, Арпа-Тектир, Қизил-Ӯй;
Деҳистони Қоблон-Кӯл	Кабилан-Кӯл, Кунгуй, Қаро-Ҷиғач, Курулуш
Деҳистони Корул	Тоғуз-Булоқ, Арал, Кен-Ҷилға, Якуми май
Деҳистони ба номи Ленин	Сугунду, Гагарин, Кун-Элек, Мурдаш
Деҳистони Толдӣ-Сув	Толдӣ-Сув, Арча-Булоқ, Кӯк-Булоқ, Кургак, Сари-Муғул
Деҳистони Сари-Муғул	Сари-Муғул
Деҳистони Уч-Теппа	Кичик-Қарокӯл, Оқ-Босого, Оқ-Ҷой, Геҷиге, Қизил-Олой, Чон-Қарокӯл
Деҳистони Янги-Олой	Янги-Олой, Янги-Ариқ
Деҳистони Сари-Тош	Сари-Тош, Кӯк-Сув, Нура
Деҳистони Булӯлу	Қӯшулуш, Кичик-Булӯлу, Кӯл-Чатӣ, Чон-Булӯлу;