Шаҳриёргон
Шаҳриёргон — яке аз ҷашнҳои қадимаи бостонӣ ба шумор меравад.
Шаҳриёргон
[вироиш | вироиши манбаъ]Шаҳриёргон ё Озарҷашн аз ҷумлаи ҷашнҳои дувоздаҳгонаи Эронии бостон буда, аз шумораи ҷашнҳои оташ ба ҳисоб мерафтаст. Рӯзи чаҳоруми аз ҳар моҳ ба номи шаҳриёр мебошад. Чаҳорум моҳ Шаҳриёрҷашн Шаҳриёргон мебошад. Имрӯз зардуштиён ин ҷашнро ба унвони рӯзи падар дар назар мегиранд. Ба муҷиби яздоншиноси авастоӣ Шаҳриёри Миён ампшоспандон ё малоик ва эзидони шашгона аз лиҳози мартабат ва мақом дуввумин аст. Нахуст Баҳман ва дуввумин Шаҳриёр .Ин ном дар авасто чунин аст: ҷузъи аввал ба маънои кишвар ва ҷузъи дуюм ба маънои орзушуда меояд. Чунончи ҳамаи амшоспандон дорои ду ваҷҳ: маънавӣ ва заминӣ ҳастанд ин амшоспанд дар ҷаҳони маънавӣ намояндаи қудрат ва шаҳриёрӣ муттаалиқи Аҳурамаздо ва дар замин нигаҳбон ва фулузот мебошад. Ҷашни Шаҳриёргон оташҳои хонагӣ маҳсуб мешуд, мардум дар хонаҳо оташ меафрӯхтанд ва ситоиши худованд ва шукри неъматҳои ӯ мегузориданд, дар хонаҳои ағлаб меҳмонӣ барпо карда ва хурокҳо матнуъ ва вижа тадурук мебинанд, Дар бомҳо низ шамъ меафрӯхтанд, аммо мутаасифона бақо ё ин ҷашн миёни зардуштиён фаромушшуда баъзе аз хонадонҳои қадим дар Кирмон ба гунаи маҳдуд ё ин ҷашнро баргузор менамоянд. Солҳои охир зардуштиён ҷашни мазкурро рӯзи падар интихоб кардаанд. Дар асоси гуфтаҳои “Шоҳнома”, ва “Бурҳони қотеъ” гузоришҳои муаррихони юнонӣ ва эронӣ дар бораи Куруш, метавон эҳтимоли заиф дар бораи ойини Дороб ва Курушро пеш кашид (Вомиқӣ И. Навиштаҳои Монӣ ва Монавиён 1378, с290). Монӣ паёмбари бузург ва покдил, сулҳҷӯйи эронӣ ҳамаи умри 61 солаи худро барои густариши паёми дини монӣ кард. Дар радифи дигар динҳо тавонист дини худро ҳамчун дини мукаммал шинос кунад. Худи Монӣ чунин мегӯяд: Ман басо оташкада нишондам, бисёр касон ба дин рӯй оварданд ва ман дини Маздаясноро андар шаҳр некном кардам
Сарчашма
[вироиш | вироиши манбаъ]• Ҳошим Р. Гоҳшуморӣ ва ҷашнҳои Эронии бостон. –Теҳрон: Фаруҳар, 1358.
• Бар асоси матнҳои Эронӣ ҷашни Шаҳриёргон ё чаҳоруми шаҳриёрмоҳ бо зоишу марги ду нафар аз таъсиргузортарин шахсиятҳои таърихи Эрон ҳамзамон аст. Зоиши Дороб ва марги Монӣ.