Енисей

Мавод аз Википедиа — донишномаи озод
(Тағйири масир аз Eнисей (дарё))
Енисей
эвенк. Ионесси, хак. Ким, тув. Улуг-Хем
Ҷараёни об
Сарчашма дарёҳои якҷоя: Енисейи калон ва Енисейи хурд
  Баландӣ 619,5 м
  Координатаҳо 51°43′41″ с. ш. 94°27′07″ в. д.HGЯO
Резишгоҳ Баҳри Кар
  Баландӣ 0 м
  Координатаҳо 71°49′46″ с. ш. 82°42′57″ в. д.HGЯO
Мавқеъ
Минтақаҳо Тива, Красноярск, Хакасия
Рӯйхати оби Русия
17010300112116100000014
Рамзи ҳавза 17.01.03.001
Рамзи ТҲ 116100001
Ҷилди ТҲ 16 (нашр 1)[1]
Енисей (Русия)
болооб
резишгоҳ
Енисей
дар Викианбор

Енисей (русӣ: Енисей) — дарёест, ки дар қитъаи Осиё равон аст. Дарё дар давлати Федератсияи Русия мерезад. Дарозиаш 3487 км, паҳноияш 2 580 000 км²-ро ташкил мекунад. Резишгоҳ баҳри Кар, Уқёнуси яхбастаи шимолӣ. Яке аз дарёҳои бузургтарини ҷаҳон ва Русия ба шумор меравад.

Ном[вироиш | вироиши манбаъ]

Номи дарё аз калимаи эвенкӣ «Ионесси» — ҳамчун «оби калон» тарҷума мешавад[2]. Сокинони Сибир, куллан, дарёро «Енисеё-падар» (русӣ: «Енисей-батюшка») номбарӣ мекунанд[2][3][4][5][6][7][8].

Ҷуғрофия[вироиш | вироиши манбаъ]

Яке аз дарёҳои бузурги ҷаҳон: дарозии дарё аз ҷойи якшавии Енисейи калон ва Енисейи хурд — 3487 км, аз сарчашмаҳои Енисейи хурд — 4287[9] км, аз сарчашмаҳои Енисейи калон — 4092 (4123)[10] км. Дарозии роҳи обӣ: Идэр — Селенга — кӯли Байкал — Ангара — Енисей 5550 километрро ташкил мекунад. Аз рӯи масоҳати ҳавз (2580 тыс. км²) Енисей ҷойи 2-юм дар байни дарёҳои Русия ва Авруосиёро ишғол мекунад (пас аз дарёи Об) ва 7-ум чой дар байни дарёҳои ҷаҳон.

Адабиёт[вироиш | вироиши манбаъ]

Эзоҳ[вироиш | вироиши манбаъ]

  1. Ресурсы поверхностных вод СССР: Гидрологическая изученность. Т. 16. Ангаро-Енисейский район. Вып. 1. Енисей / под ред. Г. С. Карабаева. — Л.: Гидрометеоиздат, 1967. — 823 с.
  2. 2.0 2.1 «В народе эту реку из уважения к её величине и мощи именуют „Енисей-батюшка“. Эвенки назвали её „Иоэнеси“, что означает „Большая вода“» — Цунц М. З. Великие стройки на реках Сибири. — М.: Гос. изд-во полит. лит-ры, 1956. — С. 39. — 76 с.
  3. «А благословить меня некому
    Благословит меня чужой отец
    Отец чужой, неродимый.
    Уж ты, река моя, Енисей-батюшка,
    Успокой ты меня, дочь родимую,
    Дочь родимую с крута берега.»
     — Элиасов Л. Е. Русский фольклор Восточной Сибири. Ч. 3: Локальные песни. — Улан-Удэ: Бурятское книжное издательство, 1973. — С. 211.
  4. Астафьевский Енисей довольно часто не просто река, но именно «Енисей-батюшка». — Образ реки в прозе позднего В. Астафьева // Русское литературоведение на современнон этапе: материалы В Международной конференции. — М.: РИЦ МГОПУ имени М. А. Шолохова, 2006. — Т. 2. — С. 43-44. — 498 с.
  5. Круизы. UN Member States Portal. 9 июни 2012 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 4 июли 2012.
  6. Печёрская Т. Ф. Конспект урока по чтению, 1-й класс. Фестиваль педагогических идей «Открытый урок». Издательский дом «Первое сентября». 9 июни 2012 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 4 июли 2012.
  7. Долгополова М. Наш удивительный красавец Енисей. Информационный туристический портал Красноярского края. 9 июни 2012 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 4 июли 2012.
  8. Кузнецов Н. Есть настоящая жизнь! или Как доплыть до Северного Ледовитого океана. Газета «Оренбургский университет» (31 май 2006). 9 июни 2012 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 4 июли 2012.
  9. Скиталец. Сервер для туристов и путешественников.. 27 Январ 2017 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 23 августи 2011.
  10. Промышленные ведомости. Открыты истинные истоки Лены и Енисея.. 27 Январ 2017 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 23 августи 2011.

Сарчашма[вироиш | вироиши манбаъ]

Инҷоро ҳам бингаред[вироиш | вироиши манбаъ]

Лена (дарё)