Дидани манбаъи Амири давлати Қатар

{{Вазифаи давлатӣ|сайт=‎|ном=Тамим бин Ҳамад Оли Танӣ|вазифа=Амири Қатар|номи аслӣ=الشيخ تميم بن حمد آل ثاني|мамлакат=Қатар|рамз=Emblem_of_Qatar.svg}}'''Амири Қатар''' ( [[Забони арабӣ|араб.]] أمير دولة قطر — сарвари давлати Қатар. Ба сулолаи Оли Танӣ тааллуқ доранд ( {{Lang-ar|'''آل ثاني'''}} ‎, аз авлоди Бани Тамим, яке аз кабилаҳои калонтарини [[Арабҳо|араб]]. Ҳокимияти иҷроияро амир якчҷоя бо Девони Вазирон ба амал мебарорад. Девони Вазирон дар ичрои вазифаҳои амир, инчунин дар идоракунии давлат мувофиқи нуқтаҳои конститутсия ва қонун иштирок мекунад.

[[Қатар|Давлати Қатар]] дар [[Соли 1850|соли 1850 таъсис ёфта,]] асосгузори он Муҳаммад бин Танӣ ҳисобида мешавад. Ҳокимияти кишварро аз рӯи мерос аз қавми ат-Танӣ дар насли мард аз ворисони Ҳамад ибни Халифа бин Ҳамад ибни Абдуллоҳ ибни Ҷосим идора мекунад.

== Ворисони тахт ==
Тахт ба писаре дода шавад, ки вай бебаҳс «вориси  амир» «валиаҳд » номида мешавад. Агар амир писар надошта бошад, аз оилаи амир, касе ки амир вориси худ ном мебарад, тахтро  ишғол мекунад. Ҷойнишини Тахт аз вай ба воситаи насли мардона мегузарад. Баъди муҳокимаи оилавӣ ва маслиҳат бо шӯрои куҳансолон амир дар бораи таъйини ворис фармон мебарорад. Вориси тахт бояд [[мусалмон]] ва [[писар]]<nowiki/>и [[зан]]<nowiki/>и [[мусалмон]] бошад.

Пас аз интихобот вориси ҳокимият савганди зерин мехонад: «Дар назди Худо қасам мехӯрам, ки шариат, конститутсия ва қонунро эҳтиром мекунам, истиқлоли давлат, тамомияти арзии он, озодӣ ва манфиатҳои шаҳрвандонро ҳифз намуда, ба онҳо содиқ бошам. давлат ва амир». Ворис бояд њукумат ва иљрои вазифањои амирро њангоми набудани амир ва ё дар њолати тақозо намояд. Амир ҳақ дорад бо вориси тахт дар бораи принсипҳои ҳукумат суҳбат кунад ё ӯро аз иҷрои ҳама гуна вазифа озод кунад. Ворис бояд хангоми ҳозир будани у ба рафти мачлисҳои Совети Вазирон назорат кунад. Амир хукук дорад як кисми ваколатҳои худро ба хар як аъзои сулолаи хукмрон дихад. Ин шахс аз лахзаи ба дасти амир гузаштани хокимият хукмронй мекунад.

Ҳангоми ба тахт нишастан амир бояд  савганд ёд кунад. Бо қарори амир Шӯрои сулолаи ҳукмрон  (Аш-Шӯро) ташкил карда мешавад. Амир аъзоёни худро аз оилаи худ таъйин мекунад. Дар сурате, ки амир наметавонад кишварро идора кунад ё вафот кунад, Шӯрои сулолаи ҳукмрон бояд, масъалаи  кӣ лоиқи тахт мебошад, тасмим бигирад. Пас аз як ҷаласаи пинҳонӣ Шӯрои Вазирон ва Шӯрои Аш-Шӯро номи ба тахти амир воридшавандаро эълон карда, ӯро амир муаррифӣ мекунанд. Агар синни амири интихобшуда аз 18-сола камтар бошад, раёсат ба Шӯрои нозирон мегузарад, ки онро Шӯрои сулолаи ҳукмрон таъйин мекунад. Шӯрои нозирон аз як раис, на камтар аз се ва на бештар аз панҷ нафар иборат аст. Раиси Шӯрои нозирон ва аксарияти аъзоёни он бояд аз сулолаи хукмрон бошанд.

== Ваколатҳо ==
Амири Қатар дорои ваколатҳои зерин аст:

* Ба план гирифтани сиёсати давлатй якчоя бо Совети Вазирон;
* Тасдиқ ва қабули қонунҳо; бе ризоияти амир қонун кабул кардан мумкин нест;
* дар мавридҳои зарурй ба сессия даъват намудани Совети Вазирон; амир раиси ҳар маҷлисест, ки дар он ӯ ҳузур дорад;
* таъйини хизматчиёни давлати ва харби ва махдуд кардани мухлати хидмати онҳо;
* аккредитатсияи намояндагони намояндагиҳои дипломатӣ ва консулӣ;
* бахшиш ва авф;
* Супоридани мукофотҳо ва нишонҳои шаҳрвандӣ ва ҳарбӣ;
* ташкил ва ташкили кори вазоратхо ва дигар аппаратҳои давлатй;
* Таъсиси мақомоти ёрирасони машваратї барои кўмак расонидан ба амир дар кори ў;
* Шартномаву созишномахо мебандад ва баъд аз он фикру мулохизаҳои худро баён карда, онҳоро ба мухокимаи Шурои ал-Шуро пешниход мекунад. Шартнома ё созишнома пас аз интишори он эътибори қонунӣ пайдо мекунад. Дар хусуси шартномаи сулҳ ё шартномаи оид ба масъалаи территориявй, сохибихтиёрии ин ё он мамлакат, хукукҳои чамъиятй ё хусусии гражданинхо, ё указе, ки ба ягон қонун тагьирот медихад, онҳо танхо баъди интишор эътибор пайдо мекунанд. Шартнома набояд шартҳои махфй дошта бошад, ки ба мукаррароти аз тарафи умум кабулшуда мухолиф бошанд;
* Дар мавридҳои истисноии пешбиникардаи қонун дар мамлакат вазъияти харбй эълон карда метавонад. Дар ин сурат амир ҳуқуқ дорад, ки барои муқобили таҳдид ба амнияти давлат, бутунии ҳудуди он, амнияти тамоми чораҳои зарурии таъҷилиро бинад, ё агар ин таҳдид ба кори мақомоти давлатӣ халал расонад;
* Дар ҳолатҳои истисноӣ, ки андешидани чораҳои таъҷилӣ ва баровардани фармонҳои махсусро талаб мекунанд, амир ҳақ дорад фармонҳои эътибори қонунӣ дошта бошад;
* Бо декрет огози чанги мудофиавиро эълон мекунад;
* Сарвазирро таъйин мекунад, истеъфои ӯро қабул мекунад ё бо фармони махсус ӯро аз вазифа озод мекунад. Агар амир истеъфои сарвазирро кабул кунад, кабинети вазирон кори худро то ташкили кабинети нави вазирон давом медихад;
* Пас аз интихоби сарвазир бо фармони махсус вазиронро таъйин мекунад ва истеъфои онҳоро қабул мекунад;
* Фикри халқро оид ба масъалаҳои мухими давлатӣ, ки бо рохи референдум баён мешавад, бояд ба назар гирад;
* Амир ва ё ҷонишини у сессияи солонаи Шурой Ал-Шуроро мекушояд ва нутқ мекунад, ки дар бораи масъалахое, ки ба давлат дахл доранд;
* Бо талаби аксарияти аъзоёни Шӯро ё дар ҳолати пешбининамудаи қонун метавонад Шӯро ба ҷаласаи ғайринавбатӣ даъват кунад. Дар мачлиси ғайринавбатй Шӯро факат масъалахоеро дида мебарояд, ки ба мухокимаи онҳо даъват карда шудааст;
* Хуқуқ дорад, ки маҷлиси Шӯроро ба мухлати на бештар аз як мох мавкуф гузорад.

== Сулолаи  Оли Танӣ (Ал Танӣ) ==

=== Ҳокимон ===
{| class="wikitable" width="90%"
! width="8%" |Акс
! width="15%" | Ном
! width="8%" | Таърихи таваллуд
! width="8%" | Санаи марг
! width="8%" | Оғози ҳукмронӣ
! width="8%" | Охири ҳукмронӣ
! width="8%" | Қайдҳо
|-
|[[Акс:Emblem_of_Qatar.svg|марказ|100x100пкс]]
| align="center" | '''[[Танӣ бин Муҳаммад]]'''   [ثاني بن محمد آل ثاني]
| align="center" | номаълум
| align="center" | [[соли 1850]]
| align="center" | [[22 феврал]]и [[соли 1825]]
| align="center" | [[соли 1850]]
| асосгузори давлат
|-
|[[Акс:Emblem_of_Qatar.svg|марказ|100x100пкс]]
| align="center" | '''[[Муҳаммад бин Танӣ]]''' <nowiki> (Муҳаммади I) </nowiki> [محمد بن ثاني]
| align="center" | [[соли 1788]]
| align="center" | [[18 декабр]]и [[соли 1878]]
| align="center" | [[12 сентябр]]и [[соли 1850]]
| align="center" | [[18 декабр]]и [[соли 1878]]
| писари пешгузашта
|-
|[[File:Jassim bin Muhammad Al Thani.jpg|марказ|116x116пкс]]
| align="center" | '''[[Ҷосим бин Муҳаммад Танӣ]]'''   [جاسم بن محمد آل ثاني]‎
| align="center" | тақрибан [[соли 1825]]
| align="center" | [[17 июл]]и [[соли 1913]]
| align="center" | [[18 декабр]]и [[соли 1878]]
| align="center" | [[17 июл]]и [[соли 1913]]
| писари пешгузашта
|-
|[[Акс:Emblem_of_Qatar.svg|марказ|100x100пкс]]
| align="center" |'''[[Муҳаммад бин Ҷосим Оли Танӣ]]''' <nowiki> (Муҳаммади II) </nowiki> [محمد بن جاسم آل ثاني]
| align="center" | [[17 январ]]и [[соли 1881]]
| align="center" | [[8 апрел]]и [[соли 1971]]
| align="center" | [[17 июл]]и [[соли 1913]]
| align="center" | [[соли 1914]]
| писари пешгузашта; аз тахт даст кашид
|-
|[[File:Sheikh Abdullah Bin Jassim Al Thani.jpg|марказ|116x116пкс]]
| align="center" |'''[[Абдуллоҳ бин Ҷосим Танӣ]]'''   [عبد الله بن جاسم بن محمد آل ثاني]‎
| align="center" | [[соли 1880]]
| align="center" | [[25 апрел]]и [[соли 1957]]
| align="center" | [[соли 1914]]
| align="center" | [[соли 1940]]
| бародари пешгузашта; соли 1940 ба фоидаи писараш аз тахт даст кашид
|-
|[[Акс:Emblem_of_Qatar.svg|марказ|100x100пкс]]
| align="center" |'''[[Ҳамад ибни Абдуллоҳ Оли Танӣ]]'''   [حمد بن عبدالله بن جاسم بن محمد آل ثاني]
| align="center" | [[соли 1896]]
| align="center" | [[27 май]]и [[соли 1948]]
| align="center" | [[соли 1940]]
| align="center" | [[27 май]]и [[соли 1948]]
| писари пешгузашта
|-
|[[File:Sheikh Abdullah Bin Jassim Al Thani.jpg|марказ|116x116пкс]]
| align="center" |'''[[Абдуллоҳ бин Ҷосим Танӣ]]'''   [عبد الله بن جاسم بن محمد آل ثاني]‎
| align="center" | [[соли 1880]]
| align="center" | [[25 апрел]]и [[соли 1957]]
| align="center" | [[соли 1947]]
| align="center" | [[20 август]]и [[соли 1949]]
| салтанати 2; баъди марги писараш ба сари хокимият баргашт; соли 1949 бори дуюм аз тахт даст кашид
|-
|[[Акс:Emblem_of_Qatar.svg|марказ|100x100пкс]]
| align="center" |'''[[Алӣ бин Абдуллоҳ Танӣ]]'''   [علي بن عبد الله آل ثاني]‎
| align="center" | [[5 июн]]и [[соли 1895]]
| align="center" | [[31 август|31 августи соли]] [[Соли 1974|1974]]
| align="center" | [[20 август|20 августи соли]] [[Соли 1949|1949]]
| align="center" | [[24 октябр|24 октябри соли]] [[Соли 1960|1960]]
| писари пешгузашта; соли 1960 аз тахт даст кашид
|-
|-
|[[Акс:Emblem_of_Qatar.svg|марказ|100x100пкс]]
| align="center" |'''[[Аҳмад бин Алӣ Оли Танӣ|Аҳмад бин Али Оли Танӣ]]'''    [أحمد بن علي آل ثاني] 
| align="center" | [[соли 1920]]
| align="center" | [[25 ноябр]]и [[соли 1977]]
| align="center" | [[24 октябр]]и [[соли 1960]]
| align="center" | [[3 сентябр]]и [[соли 1971]]
| писари пешгузашта: соли 1972 уро писараш аз тахт фуровард
|}

=== Амирон ===
{| class="wikitable" width="90%"
! width="8%" |Акс
! width="15%" | Ном
! width="8%" | Таърихи таввалуд
! width="8%" | Санаи марг
! width="8%" | Оғози ҳукмронӣ
! width="8%" | Охири ҳукмронӣ
! width="8%" | Қайдҳо
|-
|[[Акс:Emblem_of_Qatar.svg|марказ|100x100пкс]] 
| align="center" | '''[[Аҳмад бин Алӣ Оли Танӣ|Аҳмад бин Али Оли Танӣ]]'''  [أحمد بن علي آل ثاني]‎
| align="center" | [[соли 1920]]
| align="center" | [[25 ноябр]]и [[соли 1977]]
| align="center" | [[3 сентябр]]и [[соли 1971]]
| align="center" | [[22 феврал]]и [[соли 1972]]
| писари пешгузашта: соли 1972 ӯро писараш аз тахт фуровард
|-
|[[Акс:Emblem_of_Qatar.svg|марказ|100x100пкс]] 
| align="center" | '''[[Халифа бин Ҳамад Оли Танӣ]]''' [خليفة بن حمد آل ثاني]
| align="center" | [[17 сентябр]]и [[соли 1932]]
| align="center" | [[23 октябр]]и [[соли 2016]]
| align="center" | [[22 феврал]]и [[соли 1972]]
| align="center" | [[27 июн]]и [[соли 1995]]
| писари Ҳамад ибни Абдуллоҳ; ҳамзамон сарвазири кишвар (1970-1995); соли 1995 аз тахти писараш барканор шуд
|-
|[[Акс:Hamad_bin_Khalifa_Al_Thani.jpg|марказ|135x135пкс]]
| align="center" | '''[[Ҳамад бин Халифа Оли Танӣ]]'''  [حمد بن خليفة آل ثاني]‎
| align="center" | [[1 январ|1 январи соли]] [[Соли 1952|1952]]
| align="center" | ''Ҳоло зиндагӣ мекунад''
| align="center" | [[27 июн]]и [[соли 1995]]
| align="center" | [[25 июн]]и [[соли 2013]]
| писари пешгузашта; ҳамзамон Сарвазири кишвар (1995-1996); соли 2013 аз тахт даст кашид
|-
|[[Акс:تميم_بن_حمد_بن_خليفة_آل_ثاني_(49759678641)_(cropped).jpg|марказ|123x123пкс]]
| align="center" | '''[[Тамим бин Ҳамад Оли Танӣ]]'''  [الشيخ تميم بن حمد آل ثاني]‎
| align="center" | [[3 июн]]и [[соли 1980]]
| align="center" | ''Ҳоло зиндагӣ мекунад''
| align="center" | [[25 июн]]и [[соли 2013]]
| align="center" | ''амалкунанда''
| писари пешгузашта
|-
|}

[[Гурӯҳ:Амирони Қатар]]
[[Гурӯҳ:Феҳристи ҳукуматдорон]]