Амири давлати Қатар

Мавод аз Википедиа — донишномаи озод
Амири Қатар

الشيخ تميم بن حمد آل ثاني
Пайдошавии вазифа 1851
Сайт

Амири Қатар ( араб. أمير دولة قطر — сарвари давлати Қатар. Ба сулолаи Оли Танӣ тааллуқ доранд ( ар. آل ثاني‎ ‎, аз авлоди Бани Тамим, яке аз кабилаҳои калонтарини араб. Ҳокимияти иҷроияро амир якчҷоя бо Девони Вазирон ба амал мебарорад. Девони Вазирон дар ичрои вазифаҳои амир, инчунин дар идоракунии давлат мувофиқи нуқтаҳои конститутсия ва қонун иштирок мекунад.

Давлати Қатар дар соли 1850 таъсис ёфта, асосгузори он Муҳаммад бин Танӣ ҳисобида мешавад. Ҳокимияти кишварро аз рӯи мерос аз қавми ат-Танӣ дар насли мард аз ворисони Ҳамад ибни Халифа бин Ҳамад ибни Абдуллоҳ ибни Ҷосим идора мекунад.

Ворисони тахт[вироиш | вироиши манбаъ]

Тахт ба писаре дода шавад, ки вай бебаҳс «вориси амир» «валиаҳд » номида мешавад. Агар амир писар надошта бошад, аз оилаи амир, касе ки амир вориси худ ном мебарад, тахтро ишғол мекунад. Ҷойнишини Тахт аз вай ба воситаи насли мардона мегузарад. Баъди муҳокимаи оилавӣ ва маслиҳат бо шӯрои куҳансолон амир дар бораи таъйини ворис фармон мебарорад. Вориси тахт бояд мусалмон ва писари зани мусалмон бошад.

Пас аз интихобот вориси ҳокимият савганди зерин мехонад: «Дар назди Худо қасам мехӯрам, ки шариат, конститутсия ва қонунро эҳтиром мекунам, истиқлоли давлат, тамомияти арзии он, озодӣ ва манфиатҳои шаҳрвандонро ҳифз намуда, ба онҳо содиқ бошам. давлат ва амир». Ворис бояд њукумат ва иљрои вазифањои амирро њангоми набудани амир ва ё дар њолати тақозо намояд. Амир ҳақ дорад бо вориси тахт дар бораи принсипҳои ҳукумат суҳбат кунад ё ӯро аз иҷрои ҳама гуна вазифа озод кунад. Ворис бояд хангоми ҳозир будани у ба рафти мачлисҳои Совети Вазирон назорат кунад. Амир хукук дорад як кисми ваколатҳои худро ба хар як аъзои сулолаи хукмрон дихад. Ин шахс аз лахзаи ба дасти амир гузаштани хокимият хукмронй мекунад.

Ҳангоми ба тахт нишастан амир бояд савганд ёд кунад. Бо қарори амир Шӯрои сулолаи ҳукмрон (Аш-Шӯро) ташкил карда мешавад. Амир аъзоёни худро аз оилаи худ таъйин мекунад. Дар сурате, ки амир наметавонад кишварро идора кунад ё вафот кунад, Шӯрои сулолаи ҳукмрон бояд, масъалаи кӣ лоиқи тахт мебошад, тасмим бигирад. Пас аз як ҷаласаи пинҳонӣ Шӯрои Вазирон ва Шӯрои Аш-Шӯро номи ба тахти амир воридшавандаро эълон карда, ӯро амир муаррифӣ мекунанд. Агар синни амири интихобшуда аз 18-сола камтар бошад, раёсат ба Шӯрои нозирон мегузарад, ки онро Шӯрои сулолаи ҳукмрон таъйин мекунад. Шӯрои нозирон аз як раис, на камтар аз се ва на бештар аз панҷ нафар иборат аст. Раиси Шӯрои нозирон ва аксарияти аъзоёни он бояд аз сулолаи хукмрон бошанд.

Ваколатҳо[вироиш | вироиши манбаъ]

Амири Қатар дорои ваколатҳои зерин аст:

  • Ба план гирифтани сиёсати давлатй якчоя бо Совети Вазирон;
  • Тасдиқ ва қабули қонунҳо; бе ризоияти амир қонун кабул кардан мумкин нест;
  • дар мавридҳои зарурй ба сессия даъват намудани Совети Вазирон; амир раиси ҳар маҷлисест, ки дар он ӯ ҳузур дорад;
  • таъйини хизматчиёни давлати ва харби ва махдуд кардани мухлати хидмати онҳо;
  • аккредитатсияи намояндагони намояндагиҳои дипломатӣ ва консулӣ;
  • бахшиш ва авф;
  • Супоридани мукофотҳо ва нишонҳои шаҳрвандӣ ва ҳарбӣ;
  • ташкил ва ташкили кори вазоратхо ва дигар аппаратҳои давлатй;
  • Таъсиси мақомоти ёрирасони машваратї барои кўмак расонидан ба амир дар кори ў;
  • Шартномаву созишномахо мебандад ва баъд аз он фикру мулохизаҳои худро баён карда, онҳоро ба мухокимаи Шурои ал-Шуро пешниход мекунад. Шартнома ё созишнома пас аз интишори он эътибори қонунӣ пайдо мекунад. Дар хусуси шартномаи сулҳ ё шартномаи оид ба масъалаи территориявй, сохибихтиёрии ин ё он мамлакат, хукукҳои чамъиятй ё хусусии гражданинхо, ё указе, ки ба ягон қонун тагьирот медихад, онҳо танхо баъди интишор эътибор пайдо мекунанд. Шартнома набояд шартҳои махфй дошта бошад, ки ба мукаррароти аз тарафи умум кабулшуда мухолиф бошанд;
  • Дар мавридҳои истисноии пешбиникардаи қонун дар мамлакат вазъияти харбй эълон карда метавонад. Дар ин сурат амир ҳуқуқ дорад, ки барои муқобили таҳдид ба амнияти давлат, бутунии ҳудуди он, амнияти тамоми чораҳои зарурии таъҷилиро бинад, ё агар ин таҳдид ба кори мақомоти давлатӣ халал расонад;
  • Дар ҳолатҳои истисноӣ, ки андешидани чораҳои таъҷилӣ ва баровардани фармонҳои махсусро талаб мекунанд, амир ҳақ дорад фармонҳои эътибори қонунӣ дошта бошад;
  • Бо декрет огози чанги мудофиавиро эълон мекунад;
  • Сарвазирро таъйин мекунад, истеъфои ӯро қабул мекунад ё бо фармони махсус ӯро аз вазифа озод мекунад. Агар амир истеъфои сарвазирро кабул кунад, кабинети вазирон кори худро то ташкили кабинети нави вазирон давом медихад;
  • Пас аз интихоби сарвазир бо фармони махсус вазиронро таъйин мекунад ва истеъфои онҳоро қабул мекунад;
  • Фикри халқро оид ба масъалаҳои мухими давлатӣ, ки бо рохи референдум баён мешавад, бояд ба назар гирад;
  • Амир ва ё ҷонишини у сессияи солонаи Шурой Ал-Шуроро мекушояд ва нутқ мекунад, ки дар бораи масъалахое, ки ба давлат дахл доранд;
  • Бо талаби аксарияти аъзоёни Шӯро ё дар ҳолати пешбининамудаи қонун метавонад Шӯро ба ҷаласаи ғайринавбатӣ даъват кунад. Дар мачлиси ғайринавбатй Шӯро факат масъалахоеро дида мебарояд, ки ба мухокимаи онҳо даъват карда шудааст;
  • Хуқуқ дорад, ки маҷлиси Шӯроро ба мухлати на бештар аз як мох мавкуф гузорад.

Сулолаи Оли Танӣ (Ал Танӣ)[вироиш | вироиши манбаъ]

Ҳокимон[вироиш | вироиши манбаъ]

Акс Ном Таърихи таваллуд Санаи марг Оғози ҳукмронӣ Охири ҳукмронӣ Қайдҳо
Танӣ бин Муҳаммад [ثاني بن محمد آل ثاني] номаълум соли 1850 22 феврали соли 1825 соли 1850 асосгузори давлат
Муҳаммад бин Танӣ (Муҳаммади I) [محمد بن ثاني] соли 1788 18 декабри соли 1878 12 сентябри соли 1850 18 декабри соли 1878 писари пешгузашта
Ҷосим бин Муҳаммад Танӣ [جاسم بن محمد آل ثاني]‎ тақрибан соли 1825 17 июли соли 1913 18 декабри соли 1878 17 июли соли 1913 писари пешгузашта
Муҳаммад бин Ҷосим Оли Танӣ (Муҳаммади II) [محمد بن جاسم آل ثاني] 17 январи соли 1881 8 апрели соли 1971 17 июли соли 1913 соли 1914 писари пешгузашта; аз тахт даст кашид
Абдуллоҳ бин Ҷосим Танӣ [عبد الله بن جاسم بن محمد آل ثاني]‎ соли 1880 25 апрели соли 1957 соли 1914 соли 1940 бародари пешгузашта; соли 1940 ба фоидаи писараш аз тахт даст кашид
Ҳамад ибни Абдуллоҳ Оли Танӣ [حمد بن عبدالله بن جاسم بن محمد آل ثاني] соли 1896 27 майи соли 1948 соли 1940 27 майи соли 1948 писари пешгузашта
Абдуллоҳ бин Ҷосим Танӣ [عبد الله بن جاسم بن محمد آل ثاني]‎ соли 1880 25 апрели соли 1957 соли 1947 20 августи соли 1949 салтанати 2; баъди марги писараш ба сари хокимият баргашт; соли 1949 бори дуюм аз тахт даст кашид
Алӣ бин Абдуллоҳ Танӣ [علي بن عبد الله آل ثاني]‎ 5 июни соли 1895 31 августи соли 1974 20 августи соли 1949 24 октябри соли 1960 писари пешгузашта; соли 1960 аз тахт даст кашид
Аҳмад бин Али Оли Танӣ [أحمد بن علي آل ثاني] соли 1920 25 ноябри соли 1977 24 октябри соли 1960 3 сентябри соли 1971 писари пешгузашта: соли 1972 уро писараш аз тахт фуровард

Амирон[вироиш | вироиши манбаъ]

Акс Ном Таърихи таввалуд Санаи марг Оғози ҳукмронӣ Охири ҳукмронӣ Қайдҳо
Аҳмад бин Али Оли Танӣ [أحمد بن علي آل ثاني]‎ соли 1920 25 ноябри соли 1977 3 сентябри соли 1971 22 феврали соли 1972 писари пешгузашта: соли 1972 ӯро писараш аз тахт фуровард
Халифа бин Ҳамад Оли Танӣ [خليفة بن حمد آل ثاني] 17 сентябри соли 1932 23 октябри соли 2016 22 феврали соли 1972 27 июни соли 1995 писари Ҳамад ибни Абдуллоҳ; ҳамзамон сарвазири кишвар (1970-1995); соли 1995 аз тахти писараш барканор шуд
Ҳамад бин Халифа Оли Танӣ [حمد بن خليفة آل ثاني]‎ 1 январи соли 1952 Ҳоло зиндагӣ мекунад 27 июни соли 1995 25 июни соли 2013 писари пешгузашта; ҳамзамон Сарвазири кишвар (1995-1996); соли 2013 аз тахт даст кашид
Тамим бин Ҳамад Оли Танӣ [الشيخ تميم بن حمد آل ثاني]‎ 3 июни соли 1980 Ҳоло зиндагӣ мекунад 25 июни соли 2013 амалкунанда писари пешгузашта