Маскав

Мавод аз Википедиа — донишномаи озод
(Тағйири масир аз Москва)
Шаҳр
Маскав
Москва
Парчам Нишон[d]
Парчам Нишон[d]
Кишвар  Русия
минтақа Маскав
Роҳбар Сергей Собянин
Таърих ва ҷуғрофиё
Таъсис 1147
Аввалин номбарӣ 4 апрел 1147[4][5]
Номҳои пешина Кучково
Масоҳат
  • 2 562 ± 1 км²
Баландии марказ 156 м
Навъи иқлим нарми қитъагӣ
Минтақаи замонӣ {{{минтақаи замонӣ}}}
Аҳолӣ
Аҳолӣ 13010112[1] тан (2021)
Зичӣ 4823 тан/км²
Агломератсия 15 512 000[2]
Миллият русҳо (91,65 %), украинҳо (1,42 %), тоторҳо (1,38 %), арманҳо (0,98 %), озарбойҷонҳо (0,53 %), яҳудиён (0,49 %)[3]
Эътиқодот насрониён, мусулмонон,
Номи қавмӣ москвич
Забони расмӣ русӣ
Шиносаҳои ададӣ
Пешшумораи телефон 495, 496, 498, 499
Нишонаи почта 101001–135999
Коди мошин 77, 97, 99, 177, 197, 199, 777 ва 799
mos.ru(рус.)(англ.)
 Парвандаҳо дар Викианбор

Маскав (произношение ) — пойтахт Федеросиюни Русия, шаҳри федералӣ, маркази маъмурӣ маркази ҳавзаи федералӣ ва маркази вилояти Маскав[6], ки дар итоати ин вилоят, дохил намешавад. Бузургтарин аз ҷиҳати шумораи аҳолӣ, шаҳри Русия ва субъектҳои ӯ. Яке аз даҳ шаҳри сераҳолитарини дунё ба шумор меравад[7].

Пойтахти таърихии мулки Ҳокимони бузурги Маскав, подшоҳии Рус, Русияи шоҳаншоҳӣ (дар солҳои 17281730), Русияи Шуравӣ ва ИҶШС. Шаҳри Қаҳрамоншаҳр. Дар Маскав узвҳои давлатии Русия (ба ғайр аз Суди Конститутсионӣ), сафоратхонаҳои давлатҳои хориҷӣ қарор доранд.

Мавқеъи ҷуғрофӣ[вироиш | вироиши манбаъ]

Сирати Маскав ва маҳаллаҳои наздишаҳрӣ аз спутник LandSat-7, августи 2007
Сирати Маскав аз тарафи ҷануб пеш аз нишебшавии ҳавопаймо ба фурудгоҳи Внуково

Маскав дар маркази қисми Аврупои Русия, байни дарёҳои Ока ва Волга, дар васли баландии Смоленску-Маскав (дар ғарб), ва дашти Москворетску-Ока (дар шарқ) ва пастхамии Мещёрск (дар ҷанубу-шарқ) қарор дорад. Замини шаҳр баъди дигаркунии сарҳади шаҳр, ки соли 2012 шуда гузашт, ба марраи 2511 км² расид[8]. Сеяки шаҳр, ки 870 км²-ро ташкил мекунад, дар ҳалқаи роҳи автомобилгарди дохилӣ мавқеъ гирифтааст. Боқимонда 1641 км² — паси ин роҳ ҷой дорад.

Баландии миёна 156 метр аз сатҳи баҳр мавқеъ гирифтааст. Аз ҳама баландтарин нуқта дар баландии Теплостанск, ки 255 метрро аз сатҳи баҳр ба ҳисоб меравад[9], аз ҳама нуқтаи паст дар наздикии пули Бесединск, ки дарёи Маскав берун аз шаҳр мешавад, баландии ин нуқта 114,2 метр аз сатҳи баҳр ташкил мекунад[10]. Дарозии Маскав аз шимол ба ҷануб дар ҳудуди роҳи автомобилгарди дохилӣ — 38 км, берун аз ин ҳудуд — 51,7 км, аз ғарб ба шарқ — 39,7 км.

Иқлим[вироиш | вироиши манбаъ]

Иклими Маскав континенталии муътадил буда, зимистонаш 4 моҳ давом мекунад, харорати хаво хунуктар аз 0 °C аст, аз−20 °C, то −25..−30 °C аст. Дар моҳҳои тобистон харорати хаво +15 °C то +20 °C аст.

Иқлими Маскав
Нишондод Янв. Фев. Март Апр. Май Июн Июл Авг. Сен. Окт. Нояб. Дек. Сол
Максимуми мутлақ, °C 8,6 8,3 19,7 28,9 33,2 34,7 38,2 37,3 32,3 24,0 16,2 9,6 38,2
Максимуми миёна, °C −4 −3,7 2,6 11,3 18,6 22,0 24,3 21,9 15,7 8,7 0,9 −3 9,6
Ҳарорати миёна, °C −6,5 −6,7 −1 6,7 13,2 17,0 19,2 17,0 11,3 5,6 −1,2 −5,2 5,8
Минимуми миёна, °C −9,1 −9,8 −4,4 2,2 7,7 12,1 14,4 12,5 7,4 2,7 −3,3 −7,6 2,1
Минимуми мутлақ, °C −42,2 −38,2 −32,4 −21 −7,5 −2,3 1,3 −1,2 −8,5 −20,3 −32,8 −38,8 −42,2
Андозаи бориш, мм 52 41 35 37 49 80 85 82 68 71 55 52 707
Сарчашма: Боду ҳаво ва иқлим

Иқтисодиёт[вироиш | вироиши манбаъ]

Таърих[вироиш | вироиши манбаъ]

Ҷоизаҳо[вироиш | вироиши манбаъ]

Нақлиёт[вироиш | вироиши манбаъ]

Маориф[вироиш | вироиши манбаъ]

Фарҳанг[вироиш | вироиши манбаъ]

Намоишгоҳҳо[вироиш | вироиши манбаъ]

Осорхонаҳо[вироиш | вироиши манбаъ]

Китобхонаҳо

Нигаред[вироиш | вироиши манбаъ]

Эзоҳ[вироиш | вироиши манбаъ]

  1. С.Собянин, выступление в Московской городской Думе «Отчёт о результатах деятельности Правительства Москвы за 2011—2012 годы» Бойгонӣ шудааст 14 май 2013  сол. C. 4-5, «Большая Москва»
  2. Demographia. World Urban Areas & Population Projections. 8th Annual Edition April 2012 Demographia. World Urban Areas & Population Projections. 8th Annual Edition April 2012(англ.). Demographia.com. 2 июли 2012 санҷида шуд.
  3. Перепись 2002 года показала изменение национального состава населения Москвы. «Демоскоп» — Электронная версия бюллетеня «Население и общество». Институт демографии Государственного университета — Высшей школы экономики. 13 Январ 2009 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 21 августи 2011.
  4. Ипатьевская летопись — 1500.
  5. http://dlib.rsl.ru/viewer/01003543120#?page=23
  6. Общероссийский классификатор объектов административно-территориального деления. Московская область. mosclassific.ru. 20 ноябри 2010 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 2 феврали 2012.(пайванди дастнорас — таърих)
  7. [cite web|url=http://world-gazetteer.com/wg.php?x=&men=gcis&lng=en&des=wg&srt=npan&col=abcdefghinoq&msz=1500&pt=c&va=&srt=pnan%7Ctitle=Крупнейшие(пайванди дастнорас) города мира по населению|date=2010|publisher=world-gazetteer.com|accessdate=2011-09-12|lang=en|archiveurl=http://www.webcitation.org/659RyCRM5%7Carchivedate=2012-02-02(пайванди дастнорас)]
  8. Карта расширения границ Москвы Бойгонӣ шудааст 5 май 2014  сол. — сайт Правительства Москвы
  9. Памятник природы «Высшая точка Москвы — 255 м над уровнем моря (Тёплый Стан)». Государственный Дарвиновский музей. 20 май 2015 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 21 августи 2011.
  10. Самая высокая и самая низкая точки Москвы. «Прогулки по Москве» (8 июни 2011). 30 апрели 2012 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 27 май 2012.

Адабиёт[вироиш | вироиши манбаъ]

Сарчашма[вироиш | вироиши манбаъ]

Анбори Википедиа дар бораи ин мавзӯъ гурӯҳ дорад: