Ню-Йорк (иёлат)

Мавод аз Википедиа — донишномаи озод
Ню-Йорк (иёлат)
англ. State of New York
Парчам Нишон
Парчам Нишон
Кишвар ИМА
Маркази маъмурӣ Албания,Ню-Йорк
Роҳбар Kathy Hochul[d][2]
Таърих ва ҷуғрофиё
Таърихи таъсис 26 июл 1788
Масоҳат
  • 141 300 км²
Баландӣ
305 м
Вақти минтақавӣ EDT[d], UTC−05:00[d][3], America/New_York[d] ва UTC−04:00[d][3]
Аҳолӣ
Аҳолӣ
Шиносаҳои ададӣ
Рамзи ISO 3166-2 US-NY
Вебгоҳи расмӣ(англ.)
Ню-Йорк (иёлат) дар харита
Ню-Йорк (иёлат) дар харита
 Парвандаҳо дар Викианбор
Муҷассамаи Озодӣ

Иёлати Ню-Йорк[4](англ. New York, талаффуз мешавад /nuː ˈjɔrk/, кутоҳ. NY[5])  — иёлатест дар қисми Шимолу Шарқии ИМА назди соҳили уқёнуси Атлантик ва сарҳади Канада. Масоҳати иёлат — 141 300 км². Ба ҳайати иёлат ҷазираи Лонг-Айленд дохил мешавад. Маркази маъмурӣ — шаҳри Олбани.

Ба ҳудуди иёлат бузургтарин шаҳр ва маркази молиявии ИМА — Ню-Йорк дохил аст. Аҳолӣ — 19 795 791 нафар (ҷойи 4-ум баъд аз иёлатҳои Калифорния, Техас ва Флорида) (2015), аз ҷумла аҳолии шаҳрӣ 85 %; зиёда аз 40 % сокинони шаҳри Ню-Йорканд. Шаҳрҳои бузургтарин ва марказҳои саноатӣ: Ню-Йорк, Буффало, Рочестер, Сиракюс, ва шаҳрҳои Ниагара-Фолс, Ютика, Скенектади, Бингемтон.

Соли 1626 ҳоландиҳо дар заминҳои ба тасарруф даровардаи амрикоӣ, шаҳри Амстердами Навро (оянда Ню-Йорк) таъсис намуданд, ки маркази мустамликавии Ҳоланд дар Амрико гардид. Ин минтақа объекти зиддияти дарозмӯҳлати инглисӣ-ҳоландӣ шуд. Соли 1664 губернатори ҳоландӣ Петер Стейвесант зери таҳдиди флоти Англия мустамликаро ба инглисҳо супорид. Аз соли 1664ум (ғайри 1673—1674) соҳибони ин минтақа инглисҳо шуданд (ба мустамликаи нав номгузории нав — Ню-Йорк гузошта шуд).

Таърих[вироиш | вироиши манбаъ]

Ҷуғрофия ва иқлим[вироиш | вироиши манбаъ]

Иқтисодиёт[вироиш | вироиши манбаъ]

Аҳолӣ[вироиш | вироиши манбаъ]

Сохтори маъмурӣ сиёсӣ[вироиш | вироиши манбаъ]

Фарҳанг[вироиш | вироиши манбаъ]

Ҷозибаҳои гардишгарӣ[вироиш | вироиши манбаъ]

Дин[вироиш | вироиши манбаъ]

Бештари динҳо: протестантӣ ва католикӣ ба назар мерасад.

Идҳо[вироиш | вироиши манбаъ]

Нақлиёт[вироиш | вироиши манбаъ]

Пайвандҳо[вироиш | вироиши манбаъ]

  • ny.gov (ингл.) — вебгоҳи расмии иёлати Ню-Йорк

Эзоҳ[вироиш | вироиши манбаъ]

  1. 1.0 1.1 1.2 Перепись населения США 2020 года / зери таҳрири Бюрои барӯйхатгирии аҳолии ИМА
  2. Ferré-Sadurní L. Hochul Is Sworn In: ‘I Want People to Believe in Their Government Again’ (ингл.) // The New York Times / J. KahnManhattan, NYC: New York Times Company, A. G. Sulzberger, 2021. — ed. size: 443000 — ISSN 0362-4331; 1553-8095; 1542-667X
  3. 3.0 3.1 GeoNames (ингл.) — 2005.
  4. Соединенные Штаты Америки // Атлас мира / сост. и подгот. к изд. ПКО «Картография» в 2009 г. ; гл. ред. Г. В. Поздняк. — М. : ПКО «Картография» : Оникс, 2010. — С. 168—169. — ISBN 978-5-85120-295-7 (Картография). — ISBN 978-5-488-02609-4 (Оникс).
  5. US Postal Service state abbreviation