Jump to content

Абдуллоҳи II Паҳанг

Мавод аз Википедиа — донишномаи озод
Абдуллоҳи II Паҳанг
мол. Al-Sultan Abdullah Ri’ayatuddin Al-Mustafa Billah Shah
парчам
16-умин Янг ди-Пертуан Агонги Малайзия
Пешгузашта Муҳаммади V Келантан
аз 15 январи 2019
Пешгузашта Аҳмадшоҳ

Таваллуд 30 июл 1959(1959-07-30)[1] (65 сол)
Ном ҳангоми таваллуд мол. Tengku Abdullah
Падар Ahmad Shah III of Pahang[d]
Модар Queen Afzan of Pahang[d]
Ҳамсар Queen Azizah of Pahang[d]
Фарзандон Тенгку Ҳассанал Иброҳим Аламшоҳ[d], Tengku Ahmad Iskandar Shah[d], Tengku Muhammad Iskandar Ri’ayatuddin Shah[d] ва Tengku Ahmad Ismail Mu’adzam Shah[d]
Таҳсилот
Эътиқод суннӣ ва ислом
Соядаст
Ҷоизаҳо
Grand Cross of the Order of Saint-Charles Most Excellent Order of the Royal Family of Malaysia
Рутба генерали бригада[d]
 Парвандаҳо дар Викианбор

Абдуллоҳи II (Султон Абдуллоҳи II Риоятуддин Ал-Мустафо Биллоҳ Шоҳ ибни Султон Аҳмадшоҳ ал-Мустайн Биллоҳ ;англ. Al-Sultan Abdullah Ria'yatuddin Al Mustafa Billah Shah ibni Sultan Ahmad Shah al-Musta'in Billah ; тав. 30 июли соли 1959, Пекан, Паҳанг, Федератсияи Малайзия) — сиёсатмадори Малайзия, варзишгар, ки Султони шашуми Паҳанг (аз 15 январи соли 2019 то ҳол), шонздаҳум Ҳокими Олӣ (Янг ди-Пертуан Агонг)-и Малайзия, аз 31 январи 2019 аст.

Зиндагинома

[вироиш | вироиши манбаъ]

Абдулло дар миёнаи соли 1959 дар султонати Паҳанг, он замон ба ҳайати Федератсияи Малайя таалуқ дошт, таваллуд шудааст; ӯ фарзанди чоруми оила буд (то он замон ду хоҳари калонӣ ва бародари калонӣ буданд). Он вақт падари ӯ раҷ/роҷ (ворис) -и тахти султонӣ буд. Дар моҳи майи соли 1974, Абдуллоҳ, на бародари калониаш, раҷ шуд (бо қарори шӯрои регентӣ) вақте ки падараш раҳбарии Паҳангро ба даст гирифт. Вай Академияи ҳарбии шоҳии Сандхурстро (Бритониё) хатм кардааст.

Дар сари салтанат

[вироиш | вироиши манбаъ]

Дар соли 2016, падари ӯ бо сабабҳои саломатӣ дар иёлати худ ба нафақа баромад ва Абдулло идораи давлаташро ба уҳда гирифт. Соли дигар Султон ва падари ӯ Аҳмадшоҳ аз вазифаи муовини ҳокими олии Малайзия истеъфо доданд. Мутаассифона, вазъи саломатии волидайн беҳтар нашуд ва дар миёнаи моҳи январи соли 2019 Султон қудратро канор гузошт [2]. Абдуллоҳи II иёлати худро ба уҳда гирифт. Маросим дар Истана Абу Бакар, қароргоҳи расмии Султони Паҳанг баргузор шуд. Ҳукмронии ӯ қаблтар, аз 11 январи соли 2019, аз рӯзе, ки Шӯрои Регентӣ дар бораи вориси ӯ қарор қабул кард, эълон карда шуд.[3] Пас аз якуним ҳафта, дар ҷаласаи сарони давлатҳои Малайзия, ӯ инчунин Ҳокими олии Малайзия интихоб шуд [4]. Ҳамзамон, ӯ вазифаи муовини Ҳокими Олиро пазмон шуд, ин танҳо дар таърихи Малайзия бори дуввум рух дод.

Пас аз нишастан ба тахти Паҳанг Абдуллоҳи II ӯ унвони шоҳии "Ал-Султон Абдуллоҳ Риётуддин Ал-Мустафо Биллоҳ Шоҳ" -ро ба даст овард.[5]

Дар сари давлат

[вироиш | вироиши манбаъ]

Вай рӯзи охирини моҳи январи соли 2019 дар пойтахти кишвар вазифаи Ҳокими Олиро гирифт [6]. Вай рутбаи маршали нерӯҳои ҳавоии Шоҳигарии Малайзия, инчунин рутбаи фелдмаршали артиши Малайзия ва адмирали флоти баҳрии шоҳии Малайзияро бинобар фармондеҳи кулли нерӯҳои мусаллаҳи Малайзия буданаш дорад.

Маросими савгандёдкунии Ҳокими Олӣ дар юбилей (60-солагии зодрӯз) Абдуллоҳи II 30 июл баргузор шуд. Он дар пойтахти кишвар, дар утоқи Арши Истон Негара сурат гирифт [7]. Ба ифтитоҳи савганд тангаҳои хотиравӣ аз ҷониби Малайзия бароварда шуданд.

Фаъолияти иҷтимоӣ

[вироиш | вироиши манбаъ]

Абдуллоҳи II роҳбари Федератсияи хоккейи алафи Осиё мебошад. Як муддат (2014-2017) вай Федератсияи футболи Малайзияро роҳбарӣ мекард ва ноиби президенти Конфедератсияи футболи Осиё аст. Аз соли 2015 то 2019, ӯ дар Шӯрои ФИФА буд, аммо пас аз интихоби Ҳокими Олӣ, онро тарк кард [8]. Раиси Ассотсиатсияи Полои Шоҳигарии Малайзия (RMPA) мебошад.

Аз замони интихоб шуданаш ба унвони Султон, ӯ инчунин ба ҳайси ректори Донишгоҳи Технологии MARA (UiTM) ва Донишгоҳи Миллии Мудофиаи Малайзия (UPNM) кор кардааст.

Ҳаёти шахсӣ

[вироиш | вироиши манбаъ]

Султон Абдуллоҳ ду маротиба зан гирифтааст. Зани аввали ӯ хоҳари Султони Ҷоҳор Иброҳими Исмоили Азиз буд, ки моҳи марти соли 1986 бо ӯ издивоҷ кард. Аз зани аввалаш, ӯ чор писар (калонӣ соли таваллудаш 1990) ва ду духтар дорад. Зани дуюмашро соли 1991 гирифтааст. Номи ӯ Ҷике Раисе аст, аз ӯ Султон се духтар дорад. Вай инчунин писари фарзандхондшуда Янг Амат Мулиа Тенгку Амир Нассера (соли таваллудаш 1986) дорад, ки пеш аз таваллуди фарзандони худ, соли 1987 ба фарзандӣ гирифта шудааст.

Як қатор мукофотҳо аз Малайзия, Паҳанг ва Бруней дорад.