Jump to content

Алексей Леонов

Мавод аз Википедиа — донишномаи озод
Алексей Леонов
русӣ: Алексей Архипович Леонов
Кишвар:
Рутбаи нисзомӣ: Air Force major general[d]
Таърихи таваллуд: 30 май 1934(1934-05-30)[1][2][3][…]
Зодгоҳ:
Таърихи даргузашт: 11 октябр 2019(2019-10-11)[4][5][3][…] (85 сол)
Маҳалли даргузашт:
Соядаст:
Мукофотҳо:
 Парвандаҳо дар Викианбор

Алексей Архипович Леонов (30 майи 1934, деҳаи Листвянка, қаламрави Сибири Ғарбӣ, РСФСР - 11 октябри 2019, Москва, Русия) —лётчик-кайҳонаварди СССР рақами 11, аввалин шахсе, ки ба кайҳон баромад. Ду маротиба Қаҳрамони Иттиҳоди Шӯравӣ [7] (1965, 1975), генерал-майори авиатсия (1975), лауреати Ҷоизаи давлатии СССР ( 1981 ), узви Шӯрои Олии ҳизби Русияи Ягона (2002-2019).

Зиндагинома

[вироиш | вироиши манбаъ]

30 майи 1934 дар деҳаи Листвянка (ҳоло ноҳияи Тисулски вилояти Кемерово) таваллуд шудааст. Вай [8] дар оила ҳаштумин буд. Рус [9]. Падар - Архип Алексеевич Леонов (1893-1981, с.[10] Вилояти Орёл, дар конҳои Донбасс кор мекард, ҳамчун духтури ҳайвонот ва техники чорводорӣ омӯзонида шудааст) [11]. Соли 1937 падар саркӯб карда шуд, оила аз хона ронда шуд ва ба ҳамсоягон иҷозат дода шуд, ки амволи «душманони халқ» -ро ғорат кунанд [12]. Падар, ки қариб дар саҳна парронда шуда буд, ду сол - аз соли 1936 то 1938 дар паси панҷара менишинад. Бе додгоҳ ё тафтишот барои муноқиша бо раиси колхоз зиндонӣ шудааст [13]. Дар соли 1939, падари ӯ барқарор карда шуд, ҳамкори собиқаш дар тақсимоти тирандозони сурхи Латвия - Людзиш кумак кард. Оила ва модар ба хонаи хешовандони худ дар Кемерово кӯчиданд, ки дар он ҷо 11 нафар дар як ҳуҷра (16 м 2) дар казарма зиндагӣ карданро сар карданд. Модар — Евдокия Минаевна (1895-1967). Вай дар мактабҳои № 35, 37-и Кемерово таҳсил кардааст. Соли 1947 оила ба ҷои нави кори падараш дар шаҳри Калининград кӯчид. Вай мактаби миёнаи рақами 21 [14] Калининградро дар соли 1953 хатм кардааст. Вай истеъдоди ҳунарии худро барвақт нишон дод, рӯзномаҳои девориро пур мекард. Ӯ мехост ба Академияи рассомии Рига дохил шавад, аммо барои зиндагӣ дар Рига имконият надошт. Соли 1955 вай мактаби 10-уми ҳарбии авиатсионии тайёрии ибтидоии лётчикҳоро дар Кременчуг хатм намуда, дар он ҷо ба сафи комсомол дохил шуд. Дар соли 1957 ӯ Мактабинизомии ҳавопаймоҳои Чугуев (VAUL) -ро хатм карда, ба сафи Ҳизби Коммунистии Иттиҳоди Шӯравӣ пайваст. Вай ба як халабон дар полки авиатсионии 113-уми гвардиявии несткунанда дивизияи 10-уми авиатсионии гвардиявии муборизи 69-уми артиши округи ҳарбии Киев ва дар соли 1959 — лётчики калон дар гурӯҳи нерӯҳои шӯравӣ дар Олмон, Полки авиатсионии 294-уми ҷосусӣ-и 24 Артиши якуми ҳавоӣ фиристода шуд.

Дар тими кайҳоннавардон

[вироиш | вироиши манбаъ]

Соли 1960 вай ба аввалин корпуси кайҳонавардони шӯравӣ шомил карда шуд. 18-19 марти соли 1965 вай ҳамроҳ бо Павел Беляев ба ҳайси сарнишини дуюм дар киштии кайҳонии Восход-2 ба кайҳон парвоз кард. Дар ҷараёни парвоз ӯ аввалин баромад ба каҳонро дар таърихи кайҳонавардиро анҷом дода, мардонагии фавқулодда нишон дод, алахусус дар ҳолати фавқулодда, вақте ки як костюми дабдабаноки дамшуда манеаи ӯ барои баргашт ба киштӣ гашт [15] :75. Барои бомуваффақият ба амал баровардани парвоз ва ҷасорату қаҳрамоние, ки дар як вақт нишон дода шудааст, подполковник Леонов Алекей Архипович 23 марти соли 1965 бо унвони Қаҳрамони Иттиҳоди Шӯравӣ бо лмукофотонида шуда, бо ордени Ленин ва Ситораи тилоӣ сарфароз шуд. Дар солҳои 1965-1969, дар як гурӯҳи кайҳонавардон, ӯ дар омӯзиши барномаҳои парвози моҳ ва ба замин фуромадан ба моҳ иштирок кардааст. Якҷоя бо О.Г.Макаров ӯ узви аввалин се экипаже буд, ки соли 1967 дар атрофи Моҳ парвоз карда буданд. Дар аввали моҳи декабри соли 1968, аъзои се экипажи омӯзишдида ба Бюрои Сиёсии КМ КПСС мактуб навишта, иҷозат гирифтанӣ буданд, ки фавран парвоз оғоз карда шавад (дар Иёлоти Муттаҳида, парвозҳои парвозкунандаи моҳ дар моҳҳои 21-27 декабри соли 1968 ба нақша гирифта шуда буданд), сарфи назар аз нокомиҳои парвозҳои қаблии бесарнишин. Парвози идорашаванда ба 9 декабри соли 1968 пешбинӣ шуда буд, аммо ҳеч гоҳ иҷозат гирифта нашудааст. Дар соли 1969, ду экипаж (аз ҷумла Леонов) омодагиро барои фуруд ба Моҳ идома доданд, аммо омодагӣ пас аз ду нокомӣ бо партоби мушаки H-1 ва фуруди бомуваффақият ба Моҳ дар моҳи июли соли 1969 аз ҷониби Аполлон-11-и амрикоӣ сурат нагирифт[16][16] [17]. Соли 1968 Академияи муҳандисии нерӯҳои ҳавоии ба номи Н.Е.Жуковский (Факултаи муҳандисӣ). 22 январи соли 1969, ӯ дар мошине буд, ки ҳангоми суиқасд ба Брежнев аз ҷониби афсар Виктор Илйин оташ кушода шуд. Осеб надидааст. Соли 1971 вай командири экипажи асосии киштии « Союз 11» (ҳамроҳи Кубасов, Валерий Николаевич ва Колодин, Петр Иванович). Чанде пеш аз оғози кор, ҳайати тиббӣ ба Кубасов мушкилот дод, экипаж иваз карда шуд. Дублёрон парвоз карданд — Доброволский Георгий Тимофеевич, Волков, Владислав Николаевич ва Патсаев, Виктор Иванович ҳангоми фурудоӣ кушта шуданд. Дар соли 1975, рӯзҳои 15-21 июл, ҳамроҳи В.Н.Кубасов, ба ҳайси фармондеҳи киштии кайҳонии « Союз-19» дар доираи барномаи ASTP (барномаи «Союз — Аполлон») парвози дуюмро ба кайҳон анҷом дод. Давомнокии парвоз 5 рӯз 22 соату 30 дақиқаю 51 сония аст. Сипас, бори аввал васлкунии киштиҳои ду кишвари мухталиф сурат гирифт.

22 июли соли 1975 генерал-майори авиатсия А.А.Леонов барои бомуваффақият ба амал баровардани парвоз ва ҷасорату қаҳрамоние, ки ҳамзамон нишон дода шудааст, бо медали дуюми Ситораи тило ва ордени Ленин мукофотонида шуд. 1970-1991 — муовини роҳбари Маркази таълимии кайҳоннавардон. Соли 1981 аспирантураи Академияи муҳандисии ҳарбии ҳавоии Жуковскийро хатм кардааст. Вай аз соли 1973 инҷониб раиси Шӯрои умумииттифоқӣ оид ба маҷмааи ГТО дар назди Кумитаи варзиши СССР узви НОК СССР, кумитаи тадорукоти Олимпиадаи соли 1980 дар Маскав буд. Номзади илм (муҳандисӣ). 4 ихтироот ва зиёда аз 10 кори илмӣ дорад.

Истеъфо

[вироиш | вироиши манбаъ]

Вай соли 1991 ба нафақа баромад ва дар Маскав зиндагӣ мекард. Дар моҳи марти соли 1992 дар саҳҳомӣ. 1992-1993 — директори барномаҳои кайҳонии Chetek. Мушовири муовини якуми раиси Шӯрои директорони Alfa Bank, дар аввали солҳои 2000-ум — ноиби президенти Alfa Bank. Узви ҳизби Русияи воҳид аз 18 декабри соли 2002, узви Шӯрои Олии ҳизб буд [18]. Ҳамчун рассом эътироф ба даст овард (ҳамкорӣ бо А.К.Соколов), асарҳои ӯ ба таври васеъ намоиш дода мешаванд ва нашр карда мешаванд [19].

Фавт

[вироиш | вироиши манбаъ]

Солҳои охир Леонов бисёр бемор буд. Дар авоили моҳи феврали соли 2019, ӯ бар асари диабети қанд панҷаҳои худро ҷарроҳӣ кард ва пас аз он доимо дар беморхонаҳо буд. 11 октябри соли 2019 дар соли 86-уми ҳаёт дар Маскав, дар беморхонаи Бурденко вафот кардааст.

Ҳаёти шахсӣ

[вироиш | вироиши манбаъ]
  • Зан — Светлана Павловна Леонова (то издивоҷ — Датсенко; соли таваллудаш 1940) — ба ҳайси муҳаррири шуъбаи таҳририя ва табъу нашри КМҶ кор кардааст, ба нафақа баромадааст [20].
  • Духтари калонӣ - Виктория Алексеевна Леонова (04.21.1961 — 07.1996) — дар Саридораи "Совфрахт"-и Вазорати Флот кор мекард, пас аз гирифторӣ ба гепатит, ки бо пневмония мураккаб аст, мурд [20].
  • Духтари хурдӣ — Оксана Алексеевна Леонова (соли таваллудаш 1967) — Донишкадаи ҳарбии забонҳои хориҷиро хатм намуда, ба ҳайси тарҷумон кор кардааст [20], бо шавҳараш дар Лос-Анҷелес зиндагӣ мекунад, дар як ширкат кор мекунад, бо паҳн кардани видео ва филм сарукор мекунад [20][21].
  • Набераҳо: Даниэл ва Карина [22].

Ҷоизаҳо

[вироиш | вироиши манбаъ]

Ватанӣ

[вироиш | вироиши манбаъ]

Ордени Шараф барои хидмат Ватан, дараҷаи 1 (29 майи 2019) — барои саҳми калон дар таҳқиқи кайҳон ва кори чандинсолаи софдилона ; Ордени Шараф барои хидмат Ватан, дараҷаи III (22 майи 2014) — барои муваффақиятҳои ба дастовардаи меҳнатӣ, саҳми назаррас дар рушди иҷтимоию иқтисодии Федератсияи Россия, хидматҳо дар таҳқиқи кайҳон, соҳаи гуманитарӣ, таҳкими волоияти қонун, корҳои фаъолияти қонунгузорӣ ва иҷтимоӣ; Ордени Шараф барои Ватан, дараҷаи IV ( 2 марти 2000) — барои хидматҳои калон дар назди давлат дар рушди космонавтикаи идорашавандаи ватанӣ  ; Ордени Дӯстӣ (12 апрели 2011) — барои саҳми калон дар рушди кайҳонавардии ватании идорашаванда ва фаъолияти чандинсолаи пурсамари иҷтимоӣ ; Ҷоизаи Ҳукумати Федератсияи Русия ба номи Ю.А.Гагарин дар соҳаи фаъолияти кайҳонӣ (2011) — барои рушди кайҳоннавардии ватанӣ, иштироки шахсӣ дар амалисозии парвози нахустин, рушди ҳамкориҳои байналмилалӣ дар соҳаи фаъолияти кайҳонӣ, оммавӣ гардонидани дастовардҳои космонавтикаи ватанӣ; ду ордени Ленин (23.03.1965, 22.07.1975); Ордени Ситораи Сурх (1961); Ордени "Барои хидмат ба Ватан дар Қувваҳои Мусаллаҳи СССР" дараҷаи III (1975); медалҳо; Лётчик-кайҳонаварди СССР (1965); Устоди шоистаи варзиши СССР (1965); Сипосгузории Президенти Федератсияи Россия (9 апрели 1996) — барои саҳми бузурги шахсӣ дар рушди кайҳоннавардии Русия.

Хориҷӣ

[вироиш | вироиши манбаъ]

Эзоҳ

[вироиш | вироиши манбаъ]
  1. ↑ Леонов Алексей Архипович // Большая советская энциклопедия (рус.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
  2. ↑ filmportal.de — 2005.
  3. ↑ 3.0 3.1 Энциклопедия Брокгауз (нем.)
  4. ↑ http://en.roscosmos.ru/21012/
  5. ↑ https://www.roscosmos.ru/26923/
  6. ↑ https://www.france24.com/en/20191011-first-man-to-conduct-spacewalk-alexei-leonov-dies
  7. ↑ Леонов Алексей Архипович // Авиационная энциклопедия в лицах / Отв. А. Н. Ефимов. — Москва: Барс, 2007. — С. 369. — 712 с. — ISBN 978-5-85914-075-6.
  8. ↑ Новая эра: космоплавание («Восход-2»). Эпизоды космонавтики c. 1-4(пайванди дастнорас — таърих). Огонёк (1965, № 12). 16 июли 2011 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 17 ноябри 2010.
  9. ↑ Биография А. А. Леонова на сайте «Герои страны»
  10. ↑ http://60cosmonauts.mil.ru/ Бойгонӣ шудааст 13 май 2021  сол. Бойгонӣ шудааст 13 май 2021  сол. официальная биография стр. 12
  11. ↑ Леонов А. А. Моя семья // Время первых: Судьба моя — я сам…. М.: АСТ, 2017. c. 12-13
  12. ↑ Алексей Леонов. В гостях ӯ Дмитрия Гордона, ч.1
  13. ↑ Председатель колхоза накормил своего брата племенным жеребцом, которого вывел Архип Алексеевич Леонов: Леонов А. А. Арест отца // Время первых: Судьба моя — я сам…. М.: АСТ, 2017. c. 13-15
  14. ↑ Школа Бойгонӣ шудааст 22 марти 2019  сол. Бойгонӣ шудааст 22 марти 2019  сол. размещена в помещениях бывшей Кёнигсбергской академии художеств
  15. ↑ {{{заглавие}}}.
  16. ↑ 16.0 16.1 Советские программы полётов к Луне. testpilot.ru. 6 июни 2019 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 6 июни 2019.
  17. ↑ Первушин, 2019.
  18. ↑ Высший совет Партии. Единая Россия. 25 феврали 2018 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 21 феврали 2018.
  19. ↑ Открытие выставки «Планета Вернадского» в Геологическом музее им. В. И. Вернадского Фото архив РИА новости. 15 май 2021 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 7 октябри 2017.
  20. ↑ 20.0 20.1 20.2 20.3 .Алексей Архипович Леонов Космическая энциклопедия
  21. ↑ Банкир из космоса
  22. ↑ Время первых. Судьбы и трагедии первых российских космонавтов, которые покорили космос, но не покорили жизнь
  23. ↑ Указ Президента України № 450/2011 від 12 квітня 2011 року «Про відзначення державними нагородами України» Бойгонӣ шудааст 9 июли 2014  сол.(укр.)
Баргирифта аз "https://tg.wikipedia.org/w/index.php?title=Алексей_Леонов&oldid=1338842"