Баҳс:Иттиҳоди Шӯравӣ

Ҳазф карда шавад

Давлати  Шуравӣ: инқилоби  солхои 1905 – 1917, чанги шахрвандӣ
    Ташкилёбии давлати Шуравӣ, ки аз феврали соли 1917 то охири 1991-ум сол вучуд дошт, бо вокеъахои дахшатнок, барои тамоми чомеаи русия, алокамандӣ дорад.
 Бӯҳрони ҷамъиятие, ки дар Русия сар зада буд ба ҷудошавии ҳукумату ҷомеа ва баъдтар ба шӯришҳои солҳои 1902 -1905(Рис.29).  оварда расонд. Гарчанде ки ин шӯришҳо бебарор буду ба ивази хукуматдорон оварда нарасонд,  лекин ин шӯришҳо  инқилоби ба соли 1917 рух дода шуда  асос гузошт.
   Иштироки Русия дар Ҷанги якумик Ҷаҳони (1914 – 1918) (Рис.30), ба болоравии нархҳо дар бозор, камшавии молу маҳсулот ва инчунин ба гуруснагии аҳолӣ оварда расонд,  дар натиҷа зимистони соли 1917  бӯҳрони сиёси боз ҳам тезу тунд гашт. Феврали соли 1917(Рис.31), шӯриши яроқноке ки  дар  Санкт – Петербург шуда буд, ба дасткашии Николайи II аз тахт  оварда расонд, ки ба ҷои ӯ акнун мамлакатро  Ҳукумати муваққати идора мекард. Аммо дар натиҷаи шӯриши соли 1917 ба сари тахт болшевикон омадан ( Партия Комунистии Русия бо сардории В. И. Ленин(Рис.32) ).  Баъд аз 3 – соли ҷанг бо душманони дохиливу хориҷӣ болшевикон тавонистан Империяи Русро ба даст оранд.
  Дар натиҷаи   Инқилоб ҷанги Шаҳрвандӣ(1917 – 1923 гг.)  ба амал омад, ки байни болшевикҳо(“сурхҳо”) (Рис.33)  ва душманони онҳо(“сафедҳо”) (Рис.34) мубориза баҳри ҳукмронии давлат мерафт. Барои ба мақсади худ расидан ҳам “сурхҳо” ва ҳам “сафедҳо” террорро истифода бурдан(Рис.35), ки дар натиҷа  бештар аҳолии бегуноҳ ранҷ кашидан. Ғайр аз ин давлатҳои хориҷӣ низ иштирок кардан,  онҳо мехостанд, ки давлати Русро суст кунанд ва онро ба қисмҳо ҷудо кунанд. Лекин  болшевикон тавонистанд, ки ғалаба кунанд ва сиёсати ягонаро дар Русия ҷорӣ кунанд. Давлати наве, ки ба он масоҳати бештари  империяи пештараи Русия дохил мешуд номи Иттиҳоди Ҷамоҳири Шӯравии Сосиалистӣ (ИҶШС) гирифт(Рис.36). Умуман дар натиҷаи ҷанги шаҳрвандӣ ва инқилоб дар Русия: 25млн аҳолӣ ба ҳалок расидан, истеҳсоли саноат 5 маротиба кам шуд, маҳсулоти кишоварзӣ 40%  низ кам шуд,  қариб тамоми зиёиёни пештара кушта шуда будан.

Дар ин ҳолатҳои ногувор аз нав барқароркунии иқтисодиёти Русия оғоз гардид. Дар ин вақт бештар ба саноаткунонии мамлакат: саноати мошинасозӣ, кимиявӣ, муассисаи ҳарбӣ, конҳо ва стансия электрикӣ лозим буд. Тараққиёти саноати вазнин зарари худро бештар ба саноати сабуку кишоварзӣ расонид. Ҳаёти одамони одӣ дар ин давра хело ҳам бад буд: сатҳи аҳолии шӯрави паст буд нисбат ба дигар давлатҳо, маҳсулотҳои одӣ намерасидан, мушкилоти ҷиддӣ, ки ин таъмини аҳолӣ бо маскан буд боқӣ монд.

Давлати Шуравӣ: инқилоби солхои 1905 – 1917, чанги шахрвандӣ

    Ташкилёбии давлати Шуравӣ, ки аз феврали соли 1917 то охири 1991-ум сол вучуд дошт, бо вокеъахои дахшатнок, барои тамоми чомеаи русия, алокамандӣ дорад.
 Бӯҳрони ҷамъиятие, ки дар Русия сар зада буд ба ҷудошавии ҳукумату ҷомеа ва баъдтар ба шӯришҳои солҳои 1902 -1905(Рис.29).  оварда расонд. Гарчанде ки ин шӯришҳо бебарор буду ба ивази хукуматдорон оварда нарасонд,  лекин ин шӯришҳо  инқилоби ба соли 1917 рух дода шуда  асос гузошт.
   Иштироки Русия дар Ҷанги якумик Ҷаҳони (1914 – 1918) (Рис.30), ба болоравии нархҳо дар бозор, камшавии молу маҳсулот ва инчунин ба гуруснагии аҳолӣ оварда расонд,  дар натиҷа зимистони соли 1917  бӯҳрони сиёси боз ҳам тезу тунд гашт. Феврали соли 1917(Рис.31), шӯриши яроқноке ки  дар  Санкт – Петербург шуда буд, ба дасткашии Николайи II аз тахт  оварда расонд, ки ба ҷои ӯ акнун мамлакатро  Ҳукумати муваққати идора мекард. Аммо дар натиҷаи шӯриши соли 1917 ба сари тахт болшевикон омадан ( Партия Комунистии Русия бо сардории В. И. Ленин(Рис.32) ).  Баъд аз 3 – соли ҷанг бо душманони дохиливу хориҷӣ болшевикон тавонистан Империяи Русро ба даст оранд.
  Дар натиҷаи   Инқилоб ҷанги Шаҳрвандӣ(1917 – 1923 гг.)  ба амал омад, ки байни болшевикҳо(“сурхҳо”) (Рис.33)  ва душманони онҳо(“сафедҳо”) (Рис.34) мубориза баҳри ҳукмронии давлат мерафт. Барои ба мақсади худ расидан ҳам “сурхҳо” ва ҳам “сафедҳо” террорро истифода бурдан(Рис.35), ки дар натиҷа  бештар аҳолии бегуноҳ ранҷ кашидан. Ғайр аз ин давлатҳои хориҷӣ низ иштирок кардан,  онҳо мехостанд, ки давлати Русро суст кунанд ва онро ба қисмҳо ҷудо кунанд. Лекин  болшевикон тавонистанд, ки ғалаба кунанд ва сиёсати ягонаро дар Русия ҷорӣ кунанд. Давлати наве, ки ба он масоҳати бештари  империяи пештараи Русия дохил мешуд номи Иттиҳоди Ҷамоҳири Шӯравии Сосиалистӣ (ИҶШС) гирифт(Рис.36). Умуман дар натиҷаи ҷанги шаҳрвандӣ ва инқилоб дар Русия: 25млн аҳолӣ ба ҳалок расидан, истеҳсоли саноат 5 маротиба кам шуд, маҳсулоти кишоварзӣ 40%  низ кам шуд,  қариб тамоми зиёиёни пештара кушта шуда будан.

Дар ин ҳолатҳои ногувор аз нав барқароркунии иқтисодиёти Русия оғоз гардид. Дар ин вақт бештар ба саноаткунонии мамлакат: саноати мошинасозӣ, кимиявӣ, муассисаи ҳарбӣ, конҳо ва стансия электрикӣ лозим буд. Тараққиёти саноати вазнин зарари худро бештар ба саноати сабуку кишоварзӣ расонид. Ҳаёти одамони одӣ дар ин давра хело ҳам бад буд: сатҳи аҳолии шӯрави паст буд нисбат ба дигар давлатҳо, маҳсулотҳои одӣ намерасидан, мушкилоти ҷиддӣ, ки ин таъмини аҳолӣ бо маскан буд боқӣ монд.