Бисёръузва
Бисёръузва́ (ё полино́м аз юн. πολυ- «бисёр» + лот. nomen «ном») — ифодаи намуди Axkyl…um+Bxnyp..uq+…+Dxrys…ut, ки дар он x, y,…u бузургиҳои тағйирёбанда, А, В,…, D зарибҳо ва k, l,…, t (дараҷаҳо — ададҳои бутуни ғайриманфӣ) ададҳои доимианд. Агар Бисёръузва аз як, ду ва се узв иборат бошад, онро мувофиқан якузва, дуузва (бином) ва сеузва меноманд. Бисёръузваи дараҷаи n-уми якномаълума шакли зайл дорад: a0xn+a1xn-1+…+an-1x+an ин ҷо a0 , a1, …, an- зарибҳо мебошанд (а0≠0).
Ҳосили ҷамъи нишондиҳандаҳои ҳар узв дараҷаи ҳамин узв номида мешавад, калонтарини онро дараҷаи Бисёръузва меноманд. Масалан xyz+x+y+z- Бисёръузваи дараҷаи сеюм, 2x+ y- z+1 — Бисёръузваи дараҷаи якум (хаттӣ) мебошанд. Бисёръузваҳоро ҷамъ, тарҳ, зарб ва тақсим (ҳангоми ба сифр баробар набудани тақсимкунанда) кардан мумкин аст.
Барои ҷамъ (тарҳ)-и ду Бисёръузва зарибҳои тағйирёбандаҳои якхеларо ҷамъ (тарҳ) мекунанд. Бисёръузваҳои дараҷаи якум, дуюм ва сеюмро мувофиқан Бисёръузваҳои хаттӣ, квадратӣ ва кубӣ меноманд.
Бисёръузвае, ки дараҷаи узвҳояш якхела аст, Бисёръузваи якҷинса номида мешавад.
Эзоҳ
[вироиш | вироиши манбаъ]Сарчашма
[вироиш | вироиши манбаъ]- Бисёръузва // Асос — Боз. — Д. : СИЭМТ, 2013. — (Энсиклопедияи Миллии Тоҷик : [тахм. 25 ҷ.] / сармуҳаррир Н. Амиршоҳӣ ; 2011—2023, ҷ. 2). — ISBN 978-99947-33-52-4.