Jump to content

Ноҳияи Ойиртау

Мавод аз Википедиа — донишномаи озод
Ноҳияи Ойиртау
Айыртау ауданы
Кишвар  Қазоқистон
Тобеъи Вилояти Қазоқистони Шимолӣ
Шомили 14 ҷамоати деҳот
Маркази маъмурӣ Саумалкӯл
Таърих ва ҷуғрофиё
Таърихи таъсис 17 январ 1928
Масоҳат
  • 9 620 км²
Вақти минтақавӣ UTC+6:00
Аҳолӣ
Аҳолӣ
Шиносаҳои ададӣ
Нишонаи почта 150100–150123[2]
Ноҳияи Ойиртау дар харита
 Парвандаҳо дар Викианбор

Ноҳияи Ойиртау (ноҳияи Айиртау; қаз.: Айыртау ауданы; собиқ ноҳияи Володар) — ноҳия дар вилояти Қазоқистони Шимолии Қазоқистон аст.

Маълумоти умумӣ

[вироиш | вироиши манбаъ]

Маркази ноҳия Саумалкӯл (собиқ деҳаи Володарское) ном дорад.

Ноҳия 17 январи соли 1928 дар қаламрави округи барҳам додашудаи Кокчетави губернияи Акмолаи РСФСР ташкил ёфта, ноҳияи Володарский (бо номи маркази ноҳияи деҳаи Володарское) ном дошт. Баъдтар ин ноҳия ба ҳайати округи навтаъсиси Қизил-Ҷар (10 майи 1928 ба Петропавловск иваз карда шуд) дар ҶШС Қазоқистон дохил шуд.

17 декабри соли 1930 дар асоси Декрети Комиҷроияи Марказии Умумирусия аз 23 июли соли 1930 округи Петропавловск барҳам дода шуд ва ноҳия Айртау ташкил ёфт, ки ба ҳайати он ноҳияи Володарский ва як қисмати ноҳияи Рузаевский, Уритский, Ленин ва Октябр дохил шуданд. Марказ — деҳаи Володарское.

10 марти соли 1932 ин ноҳия ба ҳайати вилояти навтаъсиси Қароғанда дохил шуд [3] .

29 июли соли 1936 ноҳияи Айртау ба ҳайати вилояти навташкили Қазоқистони Шимолии РСС Қазоқистон дохил шуд.

16 марти соли 1944 ноҳия аз Қазоқистони Шимолӣ ба вилояти навташкили Кокчетав дода шуд.

22 октябри соли 1955 як қисми қаламрави ноҳияи Айртау ба ноҳияи нави Қазон дода шуд [4] .

2 январи соли 1963 ноҳияи Айртау ба ноҳияи Володарск табдили ном кард.

4 майи соли 1993 ноҳияи Володарски вилояти Кокчетови Ҷумҳурии Қазоқистон ба ноҳияи Айртау (Ойиртау) [5] табдил дода шуд (худи вилоят аз 7 октябри соли 1993 ба Кокшетау иваз карда шуд).

2 майи соли 1997 ноҳияи барҳам додашудаи Ариқбалик ба ноҳияи Ойиртау шомил шуд ва маркази вилоят деҳаи Володарское ба деҳаи Саумалкӯл табдил дода шуд. 3 майи соли 1997 ин ноҳия мисли дигар ноҳияҳои вилояти барҳам додашудаи Кокшетау ба ҳайати вилояти Қазоқистони Шимолӣ дохил шуд [6] .

Ҳоло вай яке аз ноҳияҳои калонтарини вилояти Қазоқистони Шимолӣ мебошад. Майдони умумии он 9620 километри мураббаъ аст. Дар 89 маҳаллт аҳолинишин 42904 [7] (то 11.11.2010) намояндагони миллатҳои гуногун зиндагӣ мекунанд, ки ин 6,7 фоизи ҳиссаси аҳолии вилоятро ташкил медиҳад.

Аз рӯи тақсимоти ҳудудии маъмурӣ ба 14 ҷамоати деҳот тақсим мешавад [8] .

Аҳолии ноҳия 36951 нафар аст.

Таркиби миллӣ (дар аввали соли 2019):

  • русҳо — 17389 нафар (47,06%)
  • қазоқҳо — 14418 нафар (39,02%)
  • олмониҳо — 1471 нафар (3,98%)
  • укроинҳо — 1459 нафар (3,95%)
  • тоторҳо — 666 нафар (1,80%)
  • белорусҳо — 527 нафар (1,43%)
  • лаҳистониҳо — 302 нафар (0,82%)
  • ингушҳо — 137 нафар (0,37%)
  • арманҳо — 49 нафар (0,13%)
  • мордва — 39 нафар (0,11%)
  • дигарон — 494 нафар (1,34%)
  • ҳамагӣ — 36 951 нафар (100,00%)

Ноҳия ба 14 ҷамоати деҳот тақсим шудааст:

Ҷамоат Масоҳат,
км²
Аҳолӣ,
нафар (1989)
Аҳолӣ,
нафар (1999)
Аҳолӣ,
нафар (2009)
Марказ Маҳаллҳои
аҳолинишин
Ҷамоати деҳоти Антонов - 5008 4134 2872 Антоновка 7
Ҷамоати деҳоти Ариқбалиқ - 8140 6530 4622 Ариқбалиқ 6
Ҷамоати деҳоти Володарск - 24231 13728 13435 Саумалкӯл 7
Ҷамоати деҳоти Гусаков - 3376 2866 1806 Гусаковка 4
Ҷамоати деҳоти Елетское - 1248 1048 722 Елетское 4
Ҷамоати деҳоти Эмонтау - 4826 3666 2831 Эмонтау 2
Ҷамоати деҳоти Қазон - 4028 3407 2231 Қазон 7
Ҷамоати деҳоти Қамисақтӣ - 4375 3086 2368 Карасевка 6
Ҷамоати деҳоти Қаратол - 1886 1621 1070 Қаратол 5
Ҷамоати деҳоти Константинов 706,83 4464 3886 2677 Константиновка 6
Ҷамоати деҳоти Лобанов - 3981 3126 2740 Лобаново 4
Ҷамоати деҳоти Бурлиқи Поён 523,00 1983 1625 1505 Бурлиқи Поён 2
Ҷамоати деҳоти Сиримбет - 4456 3412 2415 Сиримбет 8
Ҷамоати деҳоти Украина - 3861 3404 2835 Кирилловка 8
  1. 1.0 1.1 1.2 http://stat.gov.kz/getImg?id=ESTAT101215
  2. http://kazindex.ru/15/2.html
  3. Карагандинская область(рус.) // Википедия. — 2020-08-04.
  4. Ведомости Верховного Совета СССР. № 22 (840), 1955 г.
  5. Об упоpядочении тpанскрибиpования на pусском языке казахских топонимов, наименовании и пеpеименовании отдельных администpативно-теppитоpиальных единиц Республики Казахстан. Постановление Пpезидиума Веpховного Совета Республики Казахстан от 4 мая 1993 года.(пайванди дастнорас — таърих). 15 май 2022 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 6 октябри 2021.
  6. Справочник по истории административно-территориального деления Северо-Казахстанской области (29 июля 1936 г. — 1 января 2007 г.). — Петропавловск, 2007. — 361 с. + 14 карт.
  7. Департамент статистики Северо-Казахстанской области(пайванди дастнорас — таърих). 14 Январ 2011 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 26 феврали 2011.
  8. Состав Айыртауского района - Саумалколь, Володарское(рус.)(пайванди дастнорас — таърих). saumalkol.com. 19 сентябри 2017 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 7 июли 2017.