Раҳбари олии Эрон
форсӣ: رهبر ایران | |
|---|---|
Ишғоли вазифа Саид Алӣ Хоменеӣ |
|
| Пайдошавии вазифа | 3 декабр 1979 |
| Сайт | leader.ir |
Раҳбари олии Эрон ( форсӣ: ولی فقیه ایران wali-e faqih -e iron, ба маънои аслӣ ҳомӣ-илоҳшинос ё ҳоким-илоҳшинос ), роҳбар ( форсӣ: رهبر , ё ба ибораи дигар фақиҳ ( форсӣ: فقیه) — баландтарин мақоми давлатӣ дар Ҷумҳурии Исломии Эрон аст, ки тибқи таълимоти “ Вилоятул-фақиҳ ” ( форсӣ: ولایت فقیه [1] .
Сарвари олӣ сарвари давлат аст.
Мақом
[вироиш | вироиши манбаъ]Бар асоси моддаи 5-и Қонуни асосии Ҷумҳурии Исломии Эрон, “Дар давраи пинҳонии бузурги Вали-и аср (яъне масие, ки мусулмонони шиъаи Эрон мунтазири он буданд) дар Ҷумҳурии Исломии Эрон раҳбарияти уммат ва идораи чомеа ба дӯши одил, парҳезгор, ба талаботи замон ошно, фақаҳаи далер, оқил ва тавоно вогузор карда мешавад, ки тибқи моддаи 107-уми Конститутсияи Ҷумҳурии Исломии Эрон ба ин вазифа таъин карда мешавад.».
Раҳбари олии динии Эрон ҳақ дорад дар масоили мухталифи шариати исломӣ (фиқҳ) фатво диҳад (моддаи 109).
Пас аз Пешвои кишвар (Раҳбари олӣ), Президент мақоми олии кишвар мебошад (моддаи 113). Раҳбар сиёсати умумии давлати Ҷумҳурии Исломии Эронро пас аз машварат бо Шӯро барои муайян кардани манфиати сиёсӣ муайян мекунад (моддаҳои 110, 176). Раҳбари олӣ фармондеҳи олии нерӯҳои мусаллаҳи Эрон аст (моддаи 110).
Раҳбари муаззами Эрон ба ҷуз аз вазифаҳои довари олӣ дар масоили ҷории мушахасӣ низ мудохила мекунад. Ӯ шахсан қувваи қазоии Шӯрои дифоъ аз Қонуни Асосӣ (бонуфузтарин ниҳоди назоратии Эрон, ки метавонад ба тасмими ҳар се шохаи ҳукумат монеъ шавад), баландтарин мақоми қазоӣ, сарони ниҳодҳои қудратии кишварро таъин ва барканор мекунад. ширкати телевизионии Ҷумҳурии Исломии Эрон, раиси ситоди муштарак, сарфармондеҳи Сипоҳи посдорони инқилоби исломӣ, фармондеҳони нерӯҳои мусаллаҳ ва нерӯҳои дохилӣ.
Президент дар доираи салохиятхои худ дар назди Пешвои кишвар (Раҳбари олӣ) ҷавобгар аст (моддаи 122 Конститутсия).
Пешвои динӣ аз ҷониби Шӯрои коршиносони диншиносони бонуфуз, ки бо овоздиҳии умумихалқӣ ба мӯҳлати 8 сол интихоб мешаванд, интихоб карда мешавад.
Раҳбарони олии Эрон
[вироиш | вироиши манбаъ]| Не. | Пешвои Олӣ (Раҳбар) | Санаи оғози ваколат | Санаи анҷом | |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Рухулло Хумайнй | 
|
3 декабри соли 1979 | 3 июни соли 1989 |
| 2 | Али Хоманаий | 
|
4 июни соли 1989 | фаъол |
Эзоҳ
[вироиш | вироиши манбаъ]- ↑ Принцип «велаяте факих» в Исламской Республике Иран(пайванди дастнорас — таърих). 18 июни 2013 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 14 июли 2014.