Абулхайрхон
| ابوالخير | |
 | |
|
Хони хонигарии ӯзбекҳо
|
|
| 1428 — 1468 | |
|
|
|
| Таваллуд | тақрибан 1412 |
| Даргузашт |
1468 |
| Дудмон | Shibanids[d] |
| Падар | Devlet Sejk[d] |
| Ҳамсар | Rabiya Sultan Begim[d][1] |
| Фарзандон | Кӯчкунҷухон[d], Suyonchkhodja khan[d], Shaikh-Khaidar[d] ва Xah Budah Sultan[d] |
| Эътиқод | ислом |
Абулхайрхон (1414 – 1469) — хони ӯзбек, аз сулолаи Ҷуҷ.
Забткориҳо[вироиш | вироиши манбаъ]
Давлати пурҳашамати ҳудудаш аз Сибири Ғарбӣ то Сирдарёро таъсис дода, дар он қабилаҳои кӯчманчии қипчоқу ӯзбек (ва ғайра)-ро муттаҳид намуд ва яке аз асосгузорони давлати феодалӣ гардид. Соли 1446 чандин шаҳру қалъаҳои гирду атрофи Сирдарёро забт карда (Оққӯрғон, Арқуқ, Ғзганд, Сиғноқ), соли 1447 пойтахтро аз Сибир (Тура) ба Сиғноқ кӯчонд. Соли 1431 Хоразмро забт кард ва соли 1448 кӯчманчиёни ӯзбеки Мовароуннаҳрро ба ҳудудашон пайваст. Солҳои 1463 – 1464 аз тарафи қалмиқҳо шикаст хӯрд. Баъди маргаш давлат пароканда гардид, вале баъдтар аз тарафи наберааш Муҳаммад Шайбонихон барқарор карда шуд.
Эзоҳ[вироиш | вироиши манбаъ]
Сарчашма[вироиш | вироиши манбаъ]
- А — Асос. — Д. : СИЭМТ, 2011. — 608 с. — (Энсиклопедияи Миллии Тоҷик : [тахм. 25 ҷ.] / сармуҳаррир А. Қурбонов ; 2011—2023, ҷ. 1). — ISBN 978-99947-33-45-3.