Айнажӣ

Айнажи
	Город
Айнажи
	латишӣ: Ainaži
	Нишон
	57°51′49″ с. ш. 24°21′31″ в. д.HGЯO
Кишвар	[[\|]]
Таърих ва ҷуғрофиё
Таъсис	1926
Масоҳат	4,91 км² (1 январ 2024); 5,12 км² (1 январ 2024);
Баландии марказ	0 м
Аҳолӣ
Аҳолӣ	▼644 тан (1 январ 2024);
Номи қавмӣ	а́йнажец, а́йнажцы
Шиносаҳои ададӣ
Нишонаи почта	LV-4035
	ainazi.lv
	Айнажи
	Парвандаҳо дар Викианбор

А́йнажи (латишӣ: Ainaži, то 1917 Ҳайнаш (олмонӣ: Haynasch) — шаҳр (аз 1928) дар вилояти Салатсгривм Латвия. Дар соҳили халиҷи Рига дар назди сарҳади Эстония ҷойгир аст. То 1 июли 2009 ба н. Лимбаж дохил буд. Дар роҳи калони «Виа Балтика» (шоссе Таллин — Рига, Е67) ва «Зиемелю стигас» ҷойгир аст. Масофа то шаҳрҳои диг.: Рига — 116 км, Тсесис — 107 км, Валмиера — 85 км, Пярну — 65 км.

Аҳолӣ 891 нафар (2013), аз он ҷумла 92% латишҳо, 3% русҳо, 2% эстонҳо мебошанд.

То соли 1977 роҳи оҳани танги Айнажӣ — Валмиера — Смилтене ба шаҳр роҳ мебурд ва як шохаи роҳи оҳани танг аз Эстония низ ворид мешуд.

Таърих

Дар замонҳои қадим, дар ҷои Айнажии муосир, деҳаи бостонии моҳидории ливӣ буд. Ҷойгоҳи дурдаст ва хилвати он ба он номи ливӣ — Ainagi-ро додааст (Лив.: Танҳо). Бори аввал дар санадҳои расмӣ Айнажи соли 1564 ҳамчун моли тоҷ зикр шудааст. Номи Гайнаш (Ҳайнаш) истифода шудааст. Баъдтар шаҳрак қисми амволи Светсием шуд. Соли 1800 деҳаи Гайнаш ба ихтиёри оилаи баронҳои Мейендорф гузашт. То он вақт, деҳа дорои мулкҳои "Dreimači", "Pittaki", "Pelmes" ва "Sapati" буд. 20 октябри соли 1854, барон Александр Мейендорф ин амволро ба маблағи 23000 рубл ба Максимиллиан фон Алдерскрон фурӯхт ва ӯ дар навбати худ онро ба зодаи Бавария Александр Вулф супурд. Созишномаи рента, ки 6 сентябри соли 1856 баста шудааст, Вулфро вазифадор кард, ки даромаднокии амволро беҳтар кунад. Дар давраи ҳукмронии ӯ мулкҳои «Indes», «Baloži», «Ramaņi», «Menģeļi», «Untes», «Puriņi» ва «Kaktiņi», инчунин як бинои хурди манораи чӯбӣ сохта шуда буданд ^[4]. Волф инчунин дар канори роҳ ба сӯи Пернов майхона ва як корхонаи шиша ва инчунин барои оилааш хонае сохт, ки онро "Baltā muižiņa" номидааст ^[5]. Соли 1876 деҳаи Гайнаш ба граф Август Меллин бо нархи 60.050 рубл фурӯхта шуд ^[6].

Дар нимаи дуюми асри 19 киштисозӣ ва савдо дар минтақаи Гайнаш фаъолона рушд карданд. Соли 1864, тибқи лоиҳаи Кришянис Валдемарс капитан Кристиан Далс дар Латвия дар Гайнаш аввалин мактаби баҳриро таъсис дод. Таълим ройгон буд ва ба забонҳои латишӣ, эстонӣ ва баъдтар ба забони русӣ сурат гирифт. Аз замони таъсиси мактаби баҳрӣ, Гайнаш авҷи иқтисодиро ҳис кард. Солҳои 1880—1890, ҳар сол 20-30 капитан мактабро хатм мекарданд.

Солҳои 1900-1905 дар Гайнаш бандари тиҷоратӣ сохта шуд. Ба воситаи он галла, зағир ва дигар молҳо содир карда мешуданд. Соли 1912 роҳи дастрасии Волмар (Гайнаш—Волмар— Смилтен) кушода шуд. Буҷаи деҳа инчунин бо андоз аз киштиҳо ва боркашонии роҳи оҳан пур карда шуд.

Мактаби баҳрӣ то ҷанги якуми ҷаҳонӣ вуҷуд дошт. Аз моҳи июни соли 1915 то апрели 1916 қароргоҳи полки 431-уми пиёдагарди Тихвин, ки соҳили халиҷи Рига ро ҳифз мекард, дар Гайнаш ҷойгир буд. Дар Гайнаш баталйони 1-ум ва 3-юми полк чоркунҷа шуда, хидмати посбониро анҷом доданд, мушоҳида кардани баҳр аз маяк ва бурҷи сохтаро амалӣ мекарданд. Хатти соҳил бо якчанд хатҳои симхор, хандақҳо ва блиндажҳо мустаҳкам карда шуд. Ҳама артиллерияе, ки ба полки 431 таъйин шудааст, дар Гайнаш мутамарказ буд: батареяи 3-юми баталиони артиллерияи 108, дар маҷмӯъ 6 таппонча.

Дар сурати пешрафти десанти Олмон, нақшаи эвакуатсияи сарбозон ва сокинони Гайнаш таҳия карда шуд, пулҳо барои тарконидан омода карда шуданд, хатти роҳи оҳан барҳам дода шуд (сентябри 1915), бандар тарконда шуд. Дар охири моҳи майи соли 1916 полки 431-уми Тихвин барои иштирок дар кашфиёти Брусилов ба қаламрави Утриш-Маҷористон интиқол дода шуд.

Дар охири моҳи сентябри 1917, 7 ҳавопаймои Олмон ба Гайнаш 15 бомба партофт; дар натиҷаи ин рейд, ду зан кушта ва яке маҷрӯҳ шуд ^[7]. 13 октябри соли 1917 эскадриляи немис ба Гайнаш наздик шуд, ки аз соати 10 то 12 соҳилро тирборон кард ^[8].

Соли 1920 деҳаи Айнажӣ як воҳиди алоҳидаи мунисипалӣ шуд ва дар соли 1926 Айнажӣ мақоми шаҳрро гирифт. Дар бинои мактаби баҳрӣ тахтаи бандари барқароршуда ва мактаби ибтидоӣ ҷойгир буданд.

Сарфи назар аз он, ки солҳои 1920—1930 барои барқарор кардани бандар дар Айнажӣ корҳои азиме анҷом дода шуданд (бандаргоҳ нав шуд, минтақаи обии бандар аз киштиҳои ғарқшуда озод ва амиқтар шуд, маяк сохта шуд ва ғ.) ба сатҳи пеш аз ҷанг расидан ғайриимкон буд. Киштиҳо наметавонистанд ба соҳил фуруд оянд, бинобар ин интиқоли молҳо бо истифода аз баржҳо сурат мегирифт.

Айназӣ дар давраи Ҷанги Дуюми Ҷаҳонӣ азоби зиёд кашид. Мактаби баҳрӣ дубора сӯхт, бандар ва анборҳои ғалладона хароб карда шуданд. Пас аз ҷанг кӯшиши барқарор кардани инфрасохтори бандар сурат гирифт, аммо бунёди бандари Пярну ин корро қатъ кард. Айнажӣ аҳамияти иқтисодии худро гум карда, ба шаҳраки курортӣ табдил ёфт.

Ҷойҳои тамошобоб

Генераторҳои бод дар роҳи Via Baltica ҷойгиранд. Аввалин нерӯгоҳи бодӣ дар Балтика.
Осорхонаи макаби баҳрии Айнажӣ. Таърихи аввалин мактаби баҳрии Латвия ва сохтани киштиҳои бодбонӣ дар соҳили баҳри Балтикро муаррифӣ мекунад. Дар боғ коллексияи ангарҳо ва буйкҳо мавҷуданд.
Осорхонаи оташнишонон. Айнажӣ ҷамъияти ихтиёрии оташнишонон дорад. Шумо метавонед бо фаъолияти ӯ дар осорхонаи оташнишонҳои Айнӣ шинос шавед. Осорхона аксҳоро намоиш медиҳад ва фаъолияти оташнишононро аз ибтидои ҷамъият инъикос мекунад. Насосҳои дастӣ ва моторӣ, сиренаҳои дастӣ барқарор карда шуданд. Мукофотҳои гуногун (медалҳо, ифтихорномаҳои фахрӣ ва вимпелҳо) ба таври васеъ муаррифӣ мешаванд, ҳуҷҷатҳои куҳна, протоколҳо ва бисёр чизҳои дигар пешниҳод карда мешаванд. Соли 2004 Ҷамъияти ихтиёрии оташнишонон байрақи худро гирифт.
Санги ёдгории "Офтоби сафед". Нишони ёдгорӣ, ки соли 1998 сохта шудааст, рамзӣ харитаи сафарҳои баҳрии маллоҳони Латвия мебошад.
Калисои Арсении Бузург калисои ортодоксӣ (православӣ) аст, ки соли 1895 сохта шудааст.