Аломатҳои астрономӣ: Тафовут байни таҳрирҳо
No edit summary |
No edit summary |
||
Сатри 1: | Сатри 1: | ||
'''Аломатҳои астрономӣ''' |
'''Аломатҳои астрономӣ''' — ишораҳои шартии [[Офтоб]], [[Моҳ]], сайёраҳо ва дигар ҷирмҳои осмонӣ, инчунин бурҷҳои дувоздаҳгона, шакли сайёраҳо, авзои [[Моҳ]] ва ғайра, ки дар адабиёти доир ба астрономия ва тақвимҳо ба сифати сурати рамзӣ истифода мешаванд. Аксари аломатҳои астраномӣ дар давраҳои қадим ба вуҷуд омадаанд. Дар асарҳои астрономии олимони тоҷики асрҳои миёна ду намуди ишораҳо вомехӯранд: аломатҳо ва ҳарфҳои алифбои арабӣ. [[Абурайҳони Берунӣ]] (973—1048) дар «Китоб-ут-тафҳим ли авоили саноат-ит-танҷим» («Китоб доир ба фаҳмондани аввали санъати илми нуҷум») барои ишораи [[Офтоб]], [[Моҳ]] ва сайёраҳо аломатҳои зеринро истифода кардааст: |
||
[[Аҳмади Дониш]] ( |
[[Аҳмади Дониш]] (1826—1897) дар «Манозир ул-кавокиб» («Манзараи ситораҳо») барои ишораи [[Офтоб]], [[Моҳ]], сайёраҳо, бурҷҳои дувоздаҳгона ва ҳодисаҳои астрономӣ як ё ду ҳарфи охирини он истилоҳро истифода кардааст. |
||
Аломатҳои ситораву сайёраҳо: |
Аломатҳои ситораву сайёраҳо: |
||
Шамс |
Шамс — ﺱ Қамар — ﺭ |
||
Миррих |
Миррих — ﺥ Аторуд — ﺩ |
||
Муштарӣ |
Муштарӣ — ﻯ Зӯҳра — ﻩ |
||
Зуҳал |
Зуҳал — ﻝ |
||
Аломатҳои ҳодисаҳои астрономӣ: |
Аломатҳои ҳодисаҳои астрономӣ: |
||
қирон |
қирон — ﻥ эҳтироқ — ﻕ |
||
тасдис |
тасдис — ﺱ ﺩ таслис -ﺙ |
||
тарбиъ |
тарбиъ — ﻉ таҳвил — ﻞﻳ |
||
муқобала |
муқобала — ﻪﻟ меҳтариқа — ﻪﻗ |
||
явм |
явм — ﻡ лайл — ﻝ |
||
найира |
найира — ﻩ рос — ﺲ ﺍ |
||
занаб |
занаб — ﺐ ﻧ истиқомат — ﺖ ﻤ |
||
руҷъат |
руҷъат — ﺖ ﻋ шараф — ﻒ |
||
танозири явмӣ |
танозири явмӣ — ﻢ ﻆ |
||
танозири матлаӣ |
танозири матлаӣ — ﻡ ﻃ |
||
ҳубут |
ҳубут — ﻄ |
||
Аз соли 1991 барои ишораи аломатҳо стандарти умумиҷаҳонии Юникод (англис Unicode) қабул карда шудааст. Истифодаи ин стандарт имкон медиҳад, ки аломатҳои гуногуни алифбоҳо ба рамзҳо баргардон шуда, дар тамоми ҷаҳон як хел истифода шаванд. Ҳоло тибқи Юникод Аломатҳои астраномӣ. чунин ишора карда мешаванд. |
Аз соли 1991 барои ишораи аломатҳо стандарти умумиҷаҳонии Юникод (англис Unicode) қабул карда шудааст. Истифодаи ин стандарт имкон медиҳад, ки аломатҳои гуногуни алифбоҳо ба рамзҳо баргардон шуда, дар тамоми ҷаҳон як хел истифода шаванд. Ҳоло тибқи Юникод Аломатҳои астраномӣ. чунин ишора карда мешаванд. |
||
== |
== Гуногун == |
||
{| class="standard" border="1" style="text-align: center;" |
{| class="standard" border="1" style="text-align: center;" |
||
|- |
|- |
||
! |
! Ном !! Аломат !! Рамз дар [[Юникод]] !! Рамз дар HTML |
||
|- |
|- |
||
| [[комета]] || style="font: 2em/1em serif;" | {{Unicode|☄}} || <tt>U+2604</tt>||<tt>☄</tt>; |
| [[комета]] || style="font: 2em/1em serif;" | {{Unicode|☄}} || <tt>U+2604</tt>||<tt>☄</tt>; |
||
Сатри 46: | Сатри 46: | ||
|} |
|} |
||
== |
== Аломатҳои [[Моҳ]] == |
||
{| class="standard" border="1" style="text-align: center;" |
{| class="standard" border="1" style="text-align: center;" |
||
|- |
|- |
||
Сатри 55: | Сатри 55: | ||
| <tt>U+263D</tt> |
| <tt>U+263D</tt> |
||
| <tt>&#9789;</tt> |
| <tt>&#9789;</tt> |
||
|[[ |
|[[File:Moon symbol crescent.svg|25px|First quarter moon]] |
||
|- |
|- |
||
| Последняя четверть |
| Последняя четверть |
||
Сатри 61: | Сатри 61: | ||
| <tt>U+263E</tt> |
| <tt>U+263E</tt> |
||
| <tt>&#9790;</tt> |
| <tt>&#9790;</tt> |
||
|[[ |
|[[File:Moon symbol decrescent.svg|25px|Last quarter Moon]] |
||
|- |
|- |
||
| Новолуние |
| Новолуние |
||
Сатри 67: | Сатри 67: | ||
| <tt>U+1F311</tt> |
| <tt>U+1F311</tt> |
||
| <tt>&#127761;</tt> |
| <tt>&#127761;</tt> |
||
| [[ |
| [[File:Moon phase 0.svg|25px]] |
||
|- |
|- |
||
| Первая четверть |
| Первая четверть |
||
Сатри 73: | Сатри 73: | ||
| <tt>U+1F312</tt> |
| <tt>U+1F312</tt> |
||
| <tt>&#127762;</tt> |
| <tt>&#127762;</tt> |
||
| [[ |
| [[File:Moon phase 1.svg|25px]] |
||
|- |
|- |
||
| Первая четверть |
| Первая четверть |
||
Сатри 79: | Сатри 79: | ||
| <tt>U+1F313</tt> |
| <tt>U+1F313</tt> |
||
| <tt>&#127763;</tt> |
| <tt>&#127763;</tt> |
||
| [[ |
| [[File:Moon phase 2.svg|25px]] |
||
|- |
|- |
||
| Первая четверть |
| Первая четверть |
||
Сатри 85: | Сатри 85: | ||
| <tt>U+1F314</tt> |
| <tt>U+1F314</tt> |
||
| <tt>&#127764;</tt> |
| <tt>&#127764;</tt> |
||
| [[ |
| [[File:Moon phase 3.svg|25px]] |
||
|- |
|- |
||
| Полнолуние |
| Полнолуние |
||
Сатри 103: | Сатри 103: | ||
| <tt>U+1F317</tt> |
| <tt>U+1F317</tt> |
||
| <tt>&#127767;</tt> |
| <tt>&#127767;</tt> |
||
| [[ |
| [[File:Moon phase 6.svg|25px]] |
||
|- |
|- |
||
| Последняя четверть |
| Последняя четверть |
||
Сатри 109: | Сатри 109: | ||
| <tt>U+1F318</tt> |
| <tt>U+1F318</tt> |
||
| <tt>&#127768;</tt> |
| <tt>&#127768;</tt> |
||
| [[ |
| [[File:Moon phase 7.svg|25px]] |
||
|- |
|- |
||
| Серп Луны без уточнения |
| Серп Луны без уточнения |
||
Сатри 155: | Сатри 155: | ||
| <tt>U+2295</tt> |
| <tt>U+2295</tt> |
||
|<tt>⊕</tt>; |
|<tt>⊕</tt>; |
||
| [[ |
| [[File:Earth symbol.svg|25px|Земля]] |
||
|- |
|- |
||
| style="font: 2em/1em serif;" | {{Unicode|♁}} |
| style="font: 2em/1em serif;" | {{Unicode|♁}} |
||
| <tt>U+2641</tt> |
| <tt>U+2641</tt> |
||
|<tt>♁</tt>; |
|<tt>♁</tt>; |
||
| [[ |
| [[File:Earth symbol alternate.svg|25px|Земля (альтернативный символ)]] |
||
|- |
|- |
||
Сатри 174: | Сатри 174: | ||
|<tt>U+26E2</tt> |
|<tt>U+26E2</tt> |
||
|<tt>⛢</tt>; |
|<tt>⛢</tt>; |
||
| [[ |
| [[File:Uranus symbol.svg|25px|Уран]] |
||
|- |
|- |
||
| style="font: 2em/1em serif;" | {{Unicode|♅}} |
| style="font: 2em/1em serif;" | {{Unicode|♅}} |
||
| <tt>U+2645</tt> |
| <tt>U+2645</tt> |
||
|<tt>♅</tt>; |
|<tt>♅</tt>; |
||
| [[ |
| [[File:Uranus's astrological symbol.svg|25px|Уран (астрологический символ)]] |
||
|- |
|- |
||
|rowspan="2"| [[Нептун]] || style="font: 2em/1em serif;" | {{Unicode|♆}}||<tt>U+2646</tt> ||<tt>♆</tt>;||[[Файл:Neptune symbol.svg|25px|Нептун]] |
|rowspan="2"| [[Нептун]] || style="font: 2em/1em serif;" | {{Unicode|♆}}||<tt>U+2646</tt> ||<tt>♆</tt>;||[[Файл:Neptune symbol.svg|25px|Нептун]] |
||
|- |
|- |
||
| style="font: 2em/1em serif;" | |||| ||[[ |
| style="font: 2em/1em serif;" | |||| ||[[File:Neptune symbol alternate.svg|25px|Нептун]] |
||
|} |
|} |
||
Знак Нептуна |
Знак Нептуна — [[трезубец]]. |
||
Сатри 215: | Сатри 215: | ||
|- align=center |
|- align=center |
||
| [[(2) Паллада]] |
| [[(2) Паллада]] |
||
| [[ |
| [[File:Pallas symbol.svg|x25px|Pallas]]<ref name=mcbeh-v6>von Zach, Franz Xaver (1802). ''[https://books.google.com/books?id=nR04AAAAMAAJ&pg=PA95 Monatliche correspondenz zur beförderung der erd- und himmels-kunde, Volume 6]''. pp. 95-96.</ref> |
||
| <tt>U+26B4</tt> |
| <tt>U+26B4</tt> |
||
| {{Unicode|⚴}} |
| {{Unicode|⚴}} |
||
Сатри 228: | Сатри 228: | ||
|- align=center |
|- align=center |
||
|rowspan="2"|[[(3) Юнона]] |
|rowspan="2"|[[(3) Юнона]] |
||
|[[ |
|[[File:Juno symbol.svg|x25px|Juno]]<ref name=mcbeh-v10>{{cite book |
||
| title = Monatliche correspondenz zur beförderung der erd- und himmels-kunde, Volume 10 |
| title = Monatliche correspondenz zur beförderung der erd- und himmels-kunde, Volume 10 |
||
| url = https://books.google.com/books?id=vnIEAAAAQAAJ&pg=RA1-PA471 |
| url = https://books.google.com/books?id=vnIEAAAAQAAJ&pg=RA1-PA471 |
||
Сатри 248: | Сатри 248: | ||
|rowspan="2"| [[скипетр]], увенчанный звездой<ref name=mcbeh-v10 /> |
|rowspan="2"| [[скипетр]], увенчанный звездой<ref name=mcbeh-v10 /> |
||
|- align=center |
|- align=center |
||
|[[ |
|[[File:3 Juno symbol alternate.svg|x25px|Juno]]<ref name=high_school_astronomy /><ref name=olmstead /> |
||
| |
| |
||
| |
| |
||
|- align=center |
|- align=center |
||
|rowspan="3"|[[(4) Веста]] |
|rowspan="3"|[[(4) Веста]] |
||
|[[ |
|[[File:Simbolo di Vesta.svg|18x25px|Vesta]]<ref name=mcbeh-v15>{{cite book |
||
| title = Monatliche correspondenz zur beförderung der erd- und himmels-kunde, Volume 15 |
| title = Monatliche correspondenz zur beförderung der erd- und himmels-kunde, Volume 15 |
||
| url = https://books.google.com/books?id=_Rw4AAAAMAAJ&pg=PA507 |
| url = https://books.google.com/books?id=_Rw4AAAAMAAJ&pg=PA507 |
||
Сатри 265: | Сатри 265: | ||
|rowspan="3"| алтарь с огнём<ref name=mcbeh-v15 /> |
|rowspan="3"| алтарь с огнём<ref name=mcbeh-v15 /> |
||
|- align=center |
|- align=center |
||
|[[ |
|[[File:4 Vesta (2).svg|x25px|Vesta]]<ref name=hilton /><ref name=schmadel /><ref name=olmstead>{{книга|автор=[[Ольмстед, Денисон|Денисон Ольмстед]] |заглавие=Letters on astronomy|ссылка= https://books.google.com/books?id=BYoXAAAAYAAJ&pg=PA288|ответственный= |издание= |место= |издательство= Harper|год=1855 |страниц=288 |серия= |isbn= |тираж=}}</ref> |
||
| |
| |
||
| |
| |
||
|- align=center |
|- align=center |
||
|[[ |
|[[File:Vesta symbol.svg|25px]] |
||
| <tt>U+26B6</tt> |
| <tt>U+26B6</tt> |
||
| {{Unicode|⚶}} |
| {{Unicode|⚶}} |
||
|- align=center |
|- align=center |
||
|rowspan="2"|[[(5) Астрея]] |
|rowspan="2"|[[(5) Астрея]] |
||
|[[ |
|[[File:5 Astraea Symbol.svg|x25px]]<ref name=berlin-1945> |
||
{{cite book |
{{cite book |
||
| title = Bericht über die zur Bekanntmachung geeigneten Verhandlungen der Königl. Preuss. Akademie der Wissenschaften zu Berlin |
| title = Bericht über die zur Bekanntmachung geeigneten Verhandlungen der Königl. Preuss. Akademie der Wissenschaften zu Berlin |
||
Сатри 286: | Сатри 286: | ||
| якорь<ref name=berlin-1945 /> |
| якорь<ref name=berlin-1945 /> |
||
|- align=center |
|- align=center |
||
|[[ |
|[[File:5 Astraea symbol alternate.svg|x25px|5 Astraea (alternate symbol)]]<ref name=wilson /> |
||
| |
| |
||
| |
| |
||
Сатри 292: | Сатри 292: | ||
|- align=center |
|- align=center |
||
|[[(6) Геба]] |
|[[(6) Геба]] |
||
|[[ |
|[[File:6 Hebe Astronomical Symbol.svg|x25px]]<ref name=high_school_astronomy /><ref name=hilton /><ref name=schmadel /> |
||
| |
| |
||
| |
| |
||
Сатри 303: | Сатри 303: | ||
|- align=center |
|- align=center |
||
|[[(7) Ирида]] |
|[[(7) Ирида]] |
||
|[[ |
|[[File:7 Iris Astronomical Symbol.svg|25px]]<ref name=high_school_astronomy /><ref name=hilton /> |
||
| |
| |
||
| |
| |
||
Сатри 317: | Сатри 317: | ||
|- align=center |
|- align=center |
||
|[[(8) Флора]] |
|[[(8) Флора]] |
||
|[[ |
|[[File:8 Flora Astronomical Symbol.svg|x25px]]<ref name=hilton /><ref name=schmadel /> |
||
| <tt>U+2698</tt> |
| <tt>U+2698</tt> |
||
| <font size="6">{{unicode|⚘}}</font> |
| <font size="6">{{unicode|⚘}}</font> |
||
Сатри 323: | Сатри 323: | ||
|- align=center |
|- align=center |
||
|[[(9) Метида]] |
|[[(9) Метида]] |
||
|[[ |
|[[File:9 Metis symbol.svg|25px]]<ref name=high_school_astronomy /><ref name=hilton /><ref name=schmadel /> |
||
| |
| |
||
| |
| |
||
Сатри 338: | Сатри 338: | ||
|- align=center |
|- align=center |
||
|rowspan="2"|[[(10) Гигея]] |
|rowspan="2"|[[(10) Гигея]] |
||
|[[ |
|[[File:10 Hygeia symbol alternate.svg|x25px]]<ref name=hind>{{cite book |
||
| title = An astronomical vocabulary |
| title = An astronomical vocabulary |
||
| url = https://books.google.com/books?id=_DgDAAAAQAAJ&pg=PR5 |
| url = https://books.google.com/books?id=_DgDAAAAQAAJ&pg=PR5 |
||
Сатри 360: | Сатри 360: | ||
| змея со звездой<ref name=ras-v11 /> |
| змея со звездой<ref name=ras-v11 /> |
||
|- align=center |
|- align=center |
||
|[[ |
|[[File:10 Hygiea Astronomical Symbol.svg|x25px]]<ref name=hilton /><ref name=schmadel /> |
||
| <tt>U+2695</tt>; |
| <tt>U+2695</tt>; |
||
| <font size="6">{{unicode|⚕}}</font> |
| <font size="6">{{unicode|⚕}}</font> |
||
Сатри 366: | Сатри 366: | ||
|- align=center |
|- align=center |
||
|rowspan="2"|[[(11) Парфенопа]] |
|rowspan="2"|[[(11) Парфенопа]] |
||
|[[ |
|[[File:11 Parthenope symbol.svg|x25px]]<ref name=hilton /><ref name=ras-v11 /> |
||
| |
| |
||
| |
| |
||
| рыба со звездой<ref name=ras-v11 /> |
| рыба со звездой<ref name=ras-v11 /> |
||
|- align=center |
|- align=center |
||
|[[ |
|[[File:11 Parthenope symbol alternate.svg]]<ref name=wilson>{{cite book |
||
| title = A treatise on English punctuation |
| title = A treatise on English punctuation |
||
| url = https://books.google.com/books?id=oIICAAAAYAAJ&pg=PA302 |
| url = https://books.google.com/books?id=oIICAAAAYAAJ&pg=PA302 |
||
Сатри 384: | Сатри 384: | ||
|- align=center |
|- align=center |
||
|[[(12) Виктория]] |
|[[(12) Виктория]] |
||
|[[ |
|[[File:12 Victoria symbol.svg|x25px]]<ref name=hilton /><ref name=schmadel /> |
||
| |
| |
||
| |
| |
||
Сатри 399: | Сатри 399: | ||
|- align=center |
|- align=center |
||
|[[(13) Эгерия]] |
|[[(13) Эгерия]] |
||
|[[ |
|[[File:13 Egeria symbol.svg|x25px|13 Egeria]]<ref name=hind /> |
||
| |
| |
||
| |
| |
||
Сатри 413: | Сатри 413: | ||
|- align=center |
|- align=center |
||
|[[(14) Ирена]] |
|[[(14) Ирена]] |
||
|[[ |
|[[File:Irene symbol 14.png|25px|14 Irene]]<ref name=wilson /> |
||
| |
| |
||
| |
| |
||
Сатри 428: | Сатри 428: | ||
|- align=center |
|- align=center |
||
|[[(15) Эвномия]] |
|[[(15) Эвномия]] |
||
|[[ |
|[[File:15 Eunomia symbol.svg|x25px]]<ref name=hilton /><ref name=schmadel /> |
||
| |
| |
||
| |
| |
||
Сатри 443: | Сатри 443: | ||
|- align=center |
|- align=center |
||
|[[(16) Психея]] |
|[[(16) Психея]] |
||
|[[ |
|[[File:16 Psyche symbol.svg|x25px|16 Psyche]]<ref name=hind /> |
||
| |
| |
||
| |
| |
||
Сатри 459: | Сатри 459: | ||
|- align=center |
|- align=center |
||
|[[(17) Фетида]] |
|[[(17) Фетида]] |
||
|[[ |
|[[File:17 Thetis symbol.png|25px|17 Thetis]]<ref name=an-34-thetis>{{cite journal |
||
| last = Luther |
| last = Luther |
||
| first = R. |
| first = R. |
||
Сатри 475: | Сатри 475: | ||
|- align=center |
|- align=center |
||
|[[(18) Мельпомена]] |
|[[(18) Мельпомена]] |
||
|[[ |
|[[File:18 Melpomene symbol.svg|x25px|18 Melpomene]]<ref name=hind /> |
||
| |
| |
||
| |
| |
||
Сатри 481: | Сатри 481: | ||
|- align=center |
|- align=center |
||
|[[(19) Фортуна]] |
|[[(19) Фортуна]] |
||
|[[ |
|[[File:19 Fortuna symbol.svg|x25px|19 Fortuna]]<ref name=hind /> |
||
| |
| |
||
| |
| |
||
Сатри 487: | Сатри 487: | ||
|- align=center |
|- align=center |
||
|[[(26) Прозерпина]] |
|[[(26) Прозерпина]] |
||
|[[ |
|[[File:26 Proserpina symbol.svg|x25px|26 Proserpina]]<ref name=an-proserpina>{{cite journal |
||
| last = Luther |
| last = Luther |
||
| first = R. |
| first = R. |
||
Сатри 502: | Сатри 502: | ||
|- align=center |
|- align=center |
||
|[[(28) Беллона]] |
|[[(28) Беллона]] |
||
|[[ |
|[[File:28 Bellona symbol.svg|x25px]]<ref name=an-bellona>{{cite journal |
||
| last=Encke |
| last=Encke |
||
| first= J. F. |
| first= J. F. |
||
Сатри 518: | Сатри 518: | ||
|- align=center |
|- align=center |
||
|[[(29) Амфитрита]] |
|[[(29) Амфитрита]] |
||
|[[ |
|[[File:29 Amphitrite symbol.svg|x25px|29 Amphitrite]]<ref name=webster> |
||
{{cite book |
{{cite book |
||
| title = Webster's Complete Dictionary of the English Language |
| title = Webster's Complete Dictionary of the English Language |
||
Сатри 540: | Сатри 540: | ||
|- align=center |
|- align=center |
||
|[[(35) Левкофея]] |
|[[(35) Левкофея]] |
||
|[[ |
|[[File:35 Leukothea symbol.png|x25px]]<ref name=an-leukothea>{{cite journal |
||
| last=Rümker |
| last=Rümker |
||
| first= G. |
| first= G. |
||
Сатри 556: | Сатри 556: | ||
|- align=center |
|- align=center |
||
|[[(37) Фидес]] |
|[[(37) Фидес]] |
||
|[[ |
|[[File:37 Fides symbol.svg|x25px]]<ref name=an-fides>{{cite journal |
||
| last=Luther |
| last=Luther |
||
| first= R. |
| first= R. |
||
Сатри 572: | Сатри 572: | ||
|- align=center |
|- align=center |
||
| [[(2060) Хирон]] |
| [[(2060) Хирон]] |
||
|[[ |
|[[File:Chiron symbol.svg|x25px]] |
||
|<tt>U+26B7</tt> |
|<tt>U+26B7</tt> |
||
|{{Unicode|⚷}} |
|{{Unicode|⚷}} |
||
Сатри 585: | Сатри 585: | ||
{{ЭМТ}} |
{{ЭМТ}} |
||
[[Гурӯҳ: |
[[Гурӯҳ:Астраномия]] |
Нусха 11:11, 2 ноябри 2017
Аломатҳои астрономӣ — ишораҳои шартии Офтоб, Моҳ, сайёраҳо ва дигар ҷирмҳои осмонӣ, инчунин бурҷҳои дувоздаҳгона, шакли сайёраҳо, авзои Моҳ ва ғайра, ки дар адабиёти доир ба астрономия ва тақвимҳо ба сифати сурати рамзӣ истифода мешаванд. Аксари аломатҳои астраномӣ дар давраҳои қадим ба вуҷуд омадаанд. Дар асарҳои астрономии олимони тоҷики асрҳои миёна ду намуди ишораҳо вомехӯранд: аломатҳо ва ҳарфҳои алифбои арабӣ. Абурайҳони Берунӣ (973—1048) дар «Китоб-ут-тафҳим ли авоили саноат-ит-танҷим» («Китоб доир ба фаҳмондани аввали санъати илми нуҷум») барои ишораи Офтоб, Моҳ ва сайёраҳо аломатҳои зеринро истифода кардааст: Аҳмади Дониш (1826—1897) дар «Манозир ул-кавокиб» («Манзараи ситораҳо») барои ишораи Офтоб, Моҳ, сайёраҳо, бурҷҳои дувоздаҳгона ва ҳодисаҳои астрономӣ як ё ду ҳарфи охирини он истилоҳро истифода кардааст. Аломатҳои ситораву сайёраҳо: Шамс — ﺱ Қамар — ﺭ Миррих — ﺥ Аторуд — ﺩ Муштарӣ — ﻯ Зӯҳра — ﻩ Зуҳал — ﻝ Аломатҳои ҳодисаҳои астрономӣ: қирон — ﻥ эҳтироқ — ﻕ тасдис — ﺱ ﺩ таслис -ﺙ тарбиъ — ﻉ таҳвил — ﻞﻳ муқобала — ﻪﻟ меҳтариқа — ﻪﻗ явм — ﻡ лайл — ﻝ найира — ﻩ рос — ﺲ ﺍ занаб — ﺐ ﻧ истиқомат — ﺖ ﻤ руҷъат — ﺖ ﻋ шараф — ﻒ танозири явмӣ — ﻢ ﻆ танозири матлаӣ — ﻡ ﻃ ҳубут — ﻄ Аз соли 1991 барои ишораи аломатҳо стандарти умумиҷаҳонии Юникод (англис Unicode) қабул карда шудааст. Истифодаи ин стандарт имкон медиҳад, ки аломатҳои гуногуни алифбоҳо ба рамзҳо баргардон шуда, дар тамоми ҷаҳон як хел истифода шаванд. Ҳоло тибқи Юникод Аломатҳои астраномӣ. чунин ишора карда мешаванд.
Гуногун
Ном | Аломат | Рамз дар Юникод | Рамз дар HTML |
---|---|---|---|
комета | ☄ | U+2604 | ☄ |
Солнце | ☉ | U+2609 | ☉ |
Солнце | ☼ | U+263C | ☼ |
восходящий узел | ☊ | U+260A | ☊ |
нисходящий узел | ☋ | U+260B | ☋ |
соединение | ☌ | U+260C | ☌ |
противостояние | ☍ | U+260D | ☍ |
Звезда | ★ | U+2605 | ★ |
Затмение | ☀ | U+2600 | ☀ |
Аломатҳои Моҳ
Название | Символ | Код в Юникоде | Код в HTML | Изображение |
---|---|---|---|---|
Первая четверть | ☽ | U+263D | ☽ | |
Последняя четверть | ☾ | U+263E | ☾ | |
Новолуние | 🌑 | U+1F311 | 🌑 | |
Первая четверть | 🌒 | U+1F312 | 🌒 | |
Первая четверть | 🌓 | U+1F313 | 🌓 | |
Первая четверть | 🌔 | U+1F314 | 🌔 | |
Полнолуние | 🌕 | U+1F315 | 🌕 | 25px |
Последняя четверть | 🌖 | U+1F316 | 🌖 | 25px |
Последняя четверть | 🌗 | U+1F317 | 🌗 | |
Последняя четверть | 🌘 | U+1F318 | 🌘 | |
Серп Луны без уточнения | 🌙 | U+1F319 | 🌙 | |
Новолуние «с лицом» | 🌚 | U+1F31A | 🌚 | |
Первая четверть «с лицом» | 🌛 | U+1F31B | 🌛 | |
Последняя четверть «с лицом» | 🌜 | U+1F31C | 🌜 | |
Полнолуние «с лицом» | 🌝 | U+1F31D | 🌝 |
Символы планет
Название | Символ | Код в Юникоде | Код в HTML | Изображение |
---|---|---|---|---|
Меркурий | ☿ | U+263F | ☿ | 25px|Меркурий |
Венера | ♀ | U+2640 | ♀ | 25px|Венера |
Земля | ⊕ | U+2295 | ⊕ | |
♁ | U+2641 | ♁ | ||
Марс | ♂ | U+2642 | ♂ | 25px|Марс |
Юпитер | ♃ | U+2643 | ♃ | 25px|Юпитер |
Сатурн | ♄ | U+2644 | ♄ | 25px|Сатурн |
Уран | ⛢ | U+26E2 | ⛢ | |
♅ | U+2645 | ♅ | ||
Нептун | ♆ | U+2646 | ♆ | 25px|Нептун |
Знак Нептуна — трезубец.
Символы астероидов
Эзоҳ
- ↑ 1.0 1.1 von Zach, Franz Xaver (1802). Monatliche correspondenz zur beförderung der erd- und himmels-kunde, Volume 6. pp. 95-96.
- ↑ 2.00 2.01 2.02 2.03 2.04 2.05 2.06 2.07 2.08 2.09 2.10 Dictionary of minor planet names. Springer. 2003. pp. 15–18. Unknown parameter
|firstname=
ignored (help); Unknown parameter|lastname=
ignored (help) - ↑ 3.0 3.1 von Zach, Franz Xaver (1804). Monatliche correspondenz zur beförderung der erd- und himmels-kunde, Volume 10. p. 471.
- ↑ A handbook of descriptive astronomy. Clarendon Press. 1877. pp. 920–921. Unknown parameter
|firstname=
ignored (help); Unknown parameter|lastname=
ignored (help) - ↑ 5.0 5.1 5.2 5.3 5.4 Хатои ёдкард: Барчасби
<ref>
ғайримиҷоз; матне барои ёдкардҳо бо номиhigh_school_astronomy
ворид нашудааст - ↑ 6.0 6.1 Денисон Ольмстед. Letters on astronomy. — Harper, 1855. — 288 с.
- ↑ 7.0 7.1 von Zach, Franz Xaver (1807). Monatliche correspondenz zur beförderung der erd- und himmels-kunde, Volume 15. p. 507.
- ↑ 8.0 8.1 8.2 8.3 8.4 8.5 8.6 8.7 8.8 Хатои ёдкард: Барчасби
<ref>
ғайримиҷоз; матне барои ёдкардҳо бо номиhilton
ворид нашудааст - ↑ 9.0 9.1
Bericht über die zur Bekanntmachung geeigneten Verhandlungen der Königl. Preuss. Akademie der Wissenschaften zu Berlin. 1945. p. 406.
Der Planet hat mit Einwilligung des Entdeckers den Namen Astraea erhalten, und sein Zeichen wird nach dem Wunsche des Hr. Hencke ein umgekehrter Anker sein.
- ↑ 10.0 10.1 10.2 Wilson, John (1899). A treatise on English punctuation. p. 302.
- ↑ Wöchentliche Unterhaltungen für Dilettanten und Freunde der Astronomie, Geographie und Witterungskunde. 1847. p. 315.
- ↑ 12.0 12.1 (1848) «Report of the Council to the Twenty-eighth Annual General Meeting». Monthly notices of the Royal Astronomical Society 8. “The symbol adopted for [Iris] is a semicircle to represent the rainbow, with an interior star and a base line for the horizon....The symbol adopted for [Flora's] designation is the figure of a flower.”
- ↑ > (1848) «Extract of a Letter from Mr. Graham». Monthly notices of the Royal Astronomical Society 8. “I trust, therefore, that astronomers will adopt this name [viz. Metis], with an eye and star for symbol.”
- ↑ 14.0 14.1 14.2 14.3 14.4 14.5 14.6 Hind, J. R. (1852). An astronomical vocabulary. pp. v.
- ↑ 15.0 15.1 15.2 15.3 de Gasparis, Annibale (1850). «Letter to Mr. Hind, from Professor Annibale de Gasparis». Monthly notices of the Royal Astronomical Society 11. “The symbol of Hygeia is a serpent (like a Greek ζ) crowned with a star. That of Parthenope is a fish crowned with a star.”
- ↑ Hind (1850). «Letter from Mr. Hind». Monthly notices of the Royal Astronomical Society 11. “I have called the new planet Victoria, for which I have devised, as a symbol, a star and laurel branch, emblematic of the Goddess of Victory.”
- ↑ (1851) «Correspondance». Comptes rendus des séances de l'Académie des sciences 32. “M. De Gasparis adresse ses remerciments à l'Académie, qui lui a décerné, dans la séance solennelle du 16 décembre 1850, deux des médailles de la fondation Lalande, pour la découverte des planètes Hygie, Parthénope et Egérie. M. de Gasparis annonce qu'il a choisi, pour symbole de cette dernière planète, la figure d'un bouclier.”
- ↑ Hind (1851). «On the Discovery of a Fourth New Planet, at Mr. Bishop's Observatory, Regent's Park». Monthly notices of the Royal Astronomical Society 11. “Sir John Herschel, who kindly undertook the selection of a name for this, the fourteenth member of the ultra-zodiacal group, has suggested Irene as one suitable to the present time, the symbol to be a dove carrying an olive-branch with a star on the head; and since the announcement of this name, I have been gratified in receiving from all quarters the most unqualified expressions of approbation.”
- ↑ de Gasparis, Annibale (1851). «Beobachtungen und Elemente der Eunomia». Astronomische Nachrichten: 174. “J'ai proposé le nom Eunomia pour la nouvelle planète. Le symbole serait un coeur surmonté d'une étoile.”
- ↑ Sonntag, A. (1852). «Elemente und Ephemeride der Psyche». Astronomische Nachrichten 34: 283. “(in a footnote) Herr Professor de Gasparis schreibt mir, in Bezug auf den von ihm März 17 entdeckten neuen Planeten: "J'ai proposé, avec l'approbation de Mr. Hind, le nom de Psyché pour la nouvelle planète, ayant pour symbole une aile de papillon surmontée d'une étoile."”
- ↑ 21.0 21.1 Luther, R. (1852). «Beobachtungen der Thetis auf der Bilker Sternwarte». Astronomische Nachrichten 34: 243–244. “Herr Director Argelander in Bonn, welcher der hiesigen Sternwarte schon seit längerer Zeit seinen Schutz und Beistand zu Theil werden lässt, hat die Entdeckung des April-Planeten zuerst constatirt und mir bei dieser Gelegenheit dasür den Namen Thetis und das Zeichen [symbol pictured] vorgeschlagen, wodurch der der silberfüssigen Göttinn geheiligte Delphin angedeutet wird. Indem ich mich hiermit einverstanden erkläre, ersuche ich die sämmtlichen Herren Astronomen, diesen Namen und dieses Zeichen annehmen und beibehalten zu wollen.”
- ↑ 22.0 22.1 Luther, R. (1853). «Beobachtungen des neuesten Planeten auf der Bilker Sternwarte». Astronomische Nachrichten 36: 349–350.
- ↑ 23.0 23.1 Encke, J. F. (1854). «Beobachtung der Bellona, nebst Nachrichten über die Bilker Sternwarte». Astronomische Nachrichten 38: 143. doi:10.1002/asna.18540380907.
- ↑ Webster's Complete Dictionary of the English Language. 1884. p. 1780.
- ↑ Marth, A. (1854). «Elemente und Ephemeride des Marz 1 in London entdeckten Planeten Amphitrite». Astronomische Nachrichten 38: 167.
- ↑ 26.0 26.1 Rümker, G. (1855). «Name und Zeichen des von Herrn R. Luther zu Bilk am 19. April entdeckten Planeten». Astronomische Nachrichten 40: 373. doi:10.1002/asna.18550402405.
- ↑ 27.0 27.1 Luther, R. (1856). «Schreiben des Herrn Dr. R. Luther, Directors der Sternwarte zu Bilk, an den Herausgeber». Astronomische Nachrichten 42: 107. doi:10.1002/asna.18550420705.
Сарчашма
Энсиклопедияи Миллии Тоҷик : [тахм. 25 ҷ.] / сармуҳаррир А. Қурбонов. — Д. : СИЭМТ, 2011—2023.