Jump to content

Кӯдаки нобиға

Мавод аз Википедиа — донишномаи озод
Волфганг Мозарт аз синни 3-солагӣ эҷод мекунад.
Волфганг Мозарт аз синни 3-солагӣ эҷод мекунад.

Кӯдаки нобиға, вундеркинд (аз олмонӣ: Wunderkind — кӯдаки тезҳуш ё фав­қулистеъдод) — кӯдаке, ки қобилият ва майли фав­қу­лодаи ӯ ба ин ё он ришта зуд зуҳур кардааст. Кӯдакони нобиға дар баробари доштани истеъдоди барҷаста ба амалкардҳои олӣ қо­дир ҳастанд ва дар риштаҳои математика, физика, му­си­қӣ, шоҳмот ва ғайра маҳорати фавқулода нишон медиҳанд. Аз ин рӯ, онҳо ба парасторию омӯзиши махсус ва фарқ­ку­нан­да ниёзманданд.

Хусусиятҳои кӯдакони нобиға

[вироиш | вироиши манбаъ]

Бархе аз хусусиятҳои кӯдакони нобиға ин гуна та­бақабандӣ шудааст:

  • нисбат ба омӯзиш ҳарисанд, босуръат ва ҷиддӣ мео­мӯ­занд ва ҳар мафҳуми печида ё ҷузъиётро зуд аз худ мекунанд;
  • ба қудрат, тавоноӣ ё қобилияти кории хеш бовари қатъӣ доранд;
  • ҳамеша саргарми китобхонианд, аз хондан лаззат ме­баранд ва бештар китобҳои иттилоотӣ, монанди до­ниш­но­ма­ҳо, фарҳангҳо ва зиндагиномаҳоро бармегузинанд;
  • луғати бисёреро ҳифз намудаанд ва калимаҳову исти­лоҳоти хоссеро медонанду ба кор мебаранд, ки фаротар аз синнашон аст;
  • дорои рӯҳияи ҳамкорианд ва аз маълумотпазирии баланд бархурдоранд;
  • ба арзишҳои маънавию ахлоқӣ пайванданд ва интизо­ми хосси фардӣ доранд;
  • кунҷков ва ҷустуҷӯгаранд;
  • ҳофизаи шигифтангезе доранд ва бидуни машқи зиёд ҳар амреро зуд ба хотир мегиранд ва ҷузъиётро ба хотир меоваранд;
  • доманаи рағбати васее доранд, ки ғолибан дорои мо­ҳияти фикрӣ аст. Саргармӣ ва шавқҳои онон фаротар аз син­нашон аст;
  • дорои истеъдоди зебоишиносӣ ҳастанд ва дар баробари зебоиҳо аксуламал нишон медиҳанд.
  • эҷодкорӣ ва қувваи тасаввури баланде доранд ва аз ин тариқ барои ҳар масъала роҳи ҳал пайдо мекунанд; ҳа­во­дис ва таҷрибаҳоро ба равишҳои ғайримаъмул шарҳ ме­диҳанд;
  • сахткӯш ҳастанд ва дар расидан ба ҳадафҳояшон талошу пофишорӣ мекунанд.

Табиати кӯдаконии тезҳуш

[вироиш | вироиши манбаъ]

Бузургтарин масъала барои кӯдакони нобиға, бахусус дар солҳои нахусти мактабхонӣ ин аст, ки онҳо нисбат ба синнашон бештар медонанд ва ҳамин амр сабаби аз ҷониби ҳам­со­ло­ни худ таҳти фишор қарор гирифтани онҳо мегардад. Ин боис мешавад, ки ҳушу кунҷковии онҳо аз рушд боз­монад.

Кӯдакони нобиға ба устодони кордидаву мутахассис эҳтиёҷ доранд, то ки роҳҳои пуршитоби рушди зеҳнӣ, отифӣ ва иҷти­моии ононро бифаҳманд ва битавонанд ба ниёзҳои ғайри­маъ­мулии онҳо посухи муносибе диҳанд. Инчунин онҳо ниёз ба волидайни босабру таҳаммуле доранд, ки пур­сишҳову андешаҳои ғайримаъмули онҳоро баррасӣ кунанд.