Яхкӯҳ
Айсберг (олмонӣ: Eisberg, («яхкӯҳ») — пораи бузурги яхи озод шинокунанда дар уқёнус ё баҳр. Айсбергҳо одатан аз рафҳои ях канда мешаванд. Азбаски зичии ях 920 кг/м³ ва зичии оби баҳр тақрибан 1025 кг/м³ аст, пас тақрибан 90% ҳаҷми айсберг дар зери об аст. Ҳамин тавр, 10% ҳаҷми айсберг дар болои об намоён аст.
Маълумоти асосӣ
[вироиш | вироиши манбаъ]Шакл ва андозаҳо
[вироиш | вироиши манбаъ]
Шакли айсберг аз пайдоиши он вобаста аст:
- Қисми болоӣ ё намоёни яхкӯҳҳо мизшакл, сатҳи болоии каме барҷаста буда, бо навъҳои гуногуни номунтазам ва тарқишҳо тақсим карда мешаванд. Айсбергҳо ба Уқёнуси Ҷанубӣ хос аст.
- Рӯи болоии яхкӯҳҳо қариб ҳеҷгоҳ ҳамвор нестанд. Он чунон моил аст, ки мисли боми қафас. Андозаи онҳо дар муқоиса бо дигар намудҳои айсбергҳо дар Уқёнуси Ҷанубӣ хурдтарин мебошанд.
- Айсбергҳо дар рафҳои ях одатан андозаҳои назарраси уфуқӣ доранд (даҳҳо ва ҳатто садҳо километр). Баландии онҳо ба ҳисоби миёна 35-50 м аст.
Айсбергҳо ва инсон
[вироиш | вироиши манбаъ]Киштиронӣ
[вироиш | вироиши манбаъ]Айсбергҳо барои киштиронӣ хавфи калон доранд. Шарти зарурии баланд бардоштани бехатарии киштиронӣ дар мавҷуди яхкӯҳҳо кам кардани суръати киштӣ ҳангоми ба обҳои айсбергҳо даромаданаш мебошад. Яке аз маъруфтарин намунаҳои бархӯрди яхсберг бо киштӣ ғарқ шудани Титаник дар 15 апрели соли 1912 буд. Ҷолиби диққат аст, ки лайнер баъдан ба истилоҳи «айсберги сиёҳ», яъне яхкӯҳи чаппа шуда буд, бархурд ва дар болои сатҳи уқёнус қисми қаблан зериобии он буд, ки назар ба қисми болои об хеле тиратар буд. Ҳамин тавр, онро сари вақт пай бурдан душвор буд ва аз бархурд пешгирӣ карда намешуд.
Мисоли дигари ғарқ шудани киштӣ дар натиҷаи бархӯрд бо айсберг ғарқ шудани лайнери Дания Ҳанс Ҳеттофт аст, ки 30 январи соли 1959 дар соҳили ғарбии Гренландия ғарқ шуд. Ба сабаби душвории обу ҳаво ва шароити новбарӣ ягон киштӣ, ҳатто ҳавогардҳо ба ёрии киштии ғарқшуда омада натавонист. Ҷустуҷӯ то 7 феврали соли 1959 давом кард ва натиҷае набахшид. Пас аз нӯҳ моҳ танҳо муҳофизи наҷоти киштӣ пайдо шуд ва асрори ғарқ шудани киштӣ то имрӯз нокушода боқӣ мондааст.
Ҳамчунин нигаред
[вироиш | вироиши манбаъ]- Ҷазираи яхӣ
Эзоҳ
[вироиш | вироиши манбаъ]Пайвандҳо
[вироиш | вироиши манбаъ]- Интернет-клуби баҳрии "Кубрик"
- Галереяи Айсберг Архивная копия(англ.)
- Гузариши айсберг(англ.)