Jump to content

Муҳаммадалӣ Раҷоӣ

Мавод аз Википедиа — донишномаи озод
(Тағйири масир аз Муҳаммад Алӣ Раҷойӣ)
Муҳаммадалӣ Раҷоӣ
форсӣ: محمد علی رجائی
12 август 1980 — 4 август 1981
Пешгузашта Mehdi Bazargan[d]
Ҷонишин Mohammad-Javad Bahonar[d]
11 март 1981 — 15 август 1981
Пешгузашта Karim Khodapanahi[d]
Ҷонишин Mir-Hossein Mousavi[d]
28 май 1980 — 1 август 1981
2 август 1981 — 30 август 1981
Пешгузашта Саид Абулҳасан Банисадр
Ҷонишин Саид Алӣ Хоменеӣ

Таваллуд 15 июн 1933(1933-06-15)[1]
Даргузашт 30 август 1981(1981-08-30)[2][3] (48 сол)
Мадфан
Ҳамсар Ateghe Sediqi[d]
Ҳизб
Таҳсилот
Эътиқод шиъа
Соядаст
 Парвандаҳо дар Викианбор

Муҳаммад Алӣ Раҷоӣӣ (форсӣ: محمد علی رجائی‎; 15 июн 1933[1], Қазвин30 август 1981[2][3], Теҳрон) — инқилобӣ ва сиёсатмадори эронӣ, Раисҷумҳури Эрон (1981).

Зиндагинома

[вироиш | вироиши манбаъ]

Дар синни чорсолагӣ аз падар маҳрум шуд, дар оила бо модару бародараш, ки аз ӯ даҳ сол калон буд, ба воя расид. Ӯ дар синни 13-солагӣ мактаби ибтидоиро хатм карда, пас аз он ба Теҳрон рафта, дар назди бародараш, ки дар бозор кор мекард, зиндагӣ мекунад. Баъд ба таълими харбӣ дохил шуда, онро бо рутбаи сержанти қувваҳои ҳарбии ҳавоӣ хатм кардааст. Дар давоми таҳсил ба узвияти ҷамъияти фундаменталистии махфии " Федайини Ислом " дохил шуда, инчунин дар дарсҳои шомгоҳи «Ҷамъияти исломӣ» дар масҷиди Ҳидоят, ки оятуллоҳ Маҳмуди Толеғонӣ раҳбарӣ мекард, ширкат кардааст. Дар баробари ин, ӯ дар мактаби шабона таҳсил мекард, ки онро моҳи августи соли 1953 хатм кардааст. Хидмати ҳарбиро тарк карда, ба Беҷор рафт ва дар он ҷо муаллими забони англисӣ кор кард. Соли 1956 ба Техрон баргашт., соли 1959 пас аз хатм Донишгоҳи Tarbiat-Moallem бо дипломи «муаллими математика», дар ихтисоси худ дар Ҳансар, устони Исфаҳон кор кардааст. Соли 1960 барои издивоҷ ва бунёди оила ба Теҳрон баргашт. Аз соли 1960 дар чанд мактаби Техрон муаллим ва соли 1961 кор кардааст. Узви «Харакати озодихохии Эрон» гардид, ки Мехдии Бозоргон таъсис дода буд. Ӯ ҳамчунин узви Кумитаи марказии Анҷумани омӯзгорони исломӣ буд.

Моҳи июни соли 1963 дар тазоҳуроти зидди «Инқилоби Сафед» ширкат дошт, ва боздошт шуд, вале пас аз 50 рӯз озод шуд. Ҳангоми боздошт ӯ бо Ҳуҷатул-Ислом Муҳаммадҷаводи Баҳонар мулоқот кардааст. Пас аз раҳоӣ аз ҳабс онҳо ба Ҳизби эътилофи исломӣ (ҲИИ) шомил шуданд. Раҷойӣ ба омӯзиши афсарони полис барои муборизаи мусаллаҳона назорат мекард. Вай масъули иртибот бо гурӯҳҳои мусаллаҳи Фаластин буд, зеро ҷангҷӯён дар он ҷо дар урдугоҳҳои тамринӣ таълими низомӣ мегирифтаанд. Соли 1971 ӯ ба Фаронса, Туркия ва Сурия сафар кард, то бо шӯришчиён робитаҳои минбаъда барқарор кунад. Соли 1974 барои вазифаи рохбариаш дар ИКП боздошт ва танхо соли 1977 озод карда шуд, ки ҳангоми рафти либерализацияи дохилй, бо ташаббуси сарвазир Ҷамомид Омузегар дар доираи сиёсати «фазой кушоди сиёсй» рӯй дода буд.

Фаъолияти сиёсӣ

[вироиш | вироиши манбаъ]

Пас аз пирӯзии Инқилоби исломӣ дар Эрон (1979) вазири маориф таъйин шуд. Раҳбари ба истилоҳ инқилоби фарҳангии Эрон буд, ки як барномаи бастани донишгоҳҳо ва муассисаҳои дигар, ки ба эътиқоди мақомот ба густариши нуфузи фарҳангии Ғарб мусоидат кардааст. Барномаи ӯ аз тақсими одилонаи маблағҳои саноатӣ ва музди меҳнати кормандон, ислоҳоти марказҳои такмили ихтисоси омӯзгорон, эҷоди як низоми махсуси омӯзгорӣ барои ҷомеаи мусулмонӣ, ташаккули ахлоқи исломӣ дар байни омӯзгорон ва донишҷӯён, барқарор кардани муносибатҳои неки падару модар ва омӯзгорон ва афзоиши эҳтиром ба шаъну шарафи омӯзгор иборат буд. мувофики суннати исломй гардид. Ӯ ҳамчунин талош кардааст, ки муҳтавои китобҳои тарбиявиро тағйир диҳад ва ҳамчунин кӯшиш кард, ки муҳтавои онҳоро исломӣ кунад.

Яке аз раҳбарони Ҳизби ҷумҳурии исломӣ буд. Дар мохи августи соли 1980 сарвазир, дар мохҳои март—августи соли 1981 таъйин шуд. инчунин вазири корҳои хориҷй шуда кор мекард. Сиёсати ӯ бар як шакли қонуни конститутсионӣ асос ёфтааст, ки мавқеи имтиёзнокро барои ислом таъкид мекард. Вай исрор кард, ки афроде, ки давлатро дар даст доранд, бояд мусалмон бошанд, ба нақши раҳбарияти исломӣ (Вилояти Фақиҳ) таъкид кард ва зарур мешуморад, ки ҳукумат бо ниҳодҳое чун Сипоҳи посдорони инқилоб ва Додгоҳи инқилоби исломӣ ҳамкорӣ кунад..

Охири моҳи июли соли 1981 бо касби 88 дарсади овозҳо, Раҷойӣ ба мақоми раисиҷумҳури Эрон интихоб шуд.

30 августи соли 1981, баъди ду ҳафтаи савгандёдкунӣ, Раҷойӣ ҳангоми мулоқот бо сарвазир ва котиби Шӯрои олии амнияти миллӣ бар асари таркиш кушта шуд. Таркиш ҷони худи Раҷойӣ, раиси ҳукумати Баҳонар ва се нафари дигарро ба ҳалокат расонд.

  1. 1.0 1.1 Find a Grave (ингл.) — 1996.
  2. 2.0 2.1 Encyclopædia Britannica (ингл.)
  3. 3.0 3.1 Munzinger Personen (нем.)