Ноҳияи Оқсу

Ноҳияи Оқсу
Ноҳияи Оқсу
	қаз.: Ақсу ауданы
	Нишон
Кишвар	Қазоқистон
Тобеъи	Вилояти Алмаато
Маркази маъмурӣ	Ҷансугуров
Таърих ва ҷуғрофиё
Таърихи таъсис	17 декабр 1930
Масоҳат	12 600 км²;
Вақти минтақавӣ	UTC+6:00
Аҳолӣ
Аҳолӣ	39 675 тан (2019);

Ноҳияи Оқсу (қаз.: Ақсу ауданы) — воҳиди маъмурӣ дар шимолу шарқи вилояти Алмаатои Қазоқистон. Маркази маъмурӣ деҳаи Ҷансугуров аст.

География

Ноҳия дар қисми шимолу шарқии вилояти Алмаато ҷойгир аст. Қисми шимолии ноҳияро кули Балхаш мешӯяд; дар шарқ вилоят бо ноҳияи Сарканд ҳамсарҳад аст; дар ҷануби шарқ ва ҷануб — бо Чин ; дар ҷанубу ғарб — бо ноҳияи Эскелдин; дар ғарб — бо ноҳияи Қаротул ҳамсарҳад аст.

Аз ҳудуди ноҳия 2 дарёи калон ва 5 хурд мегузарад. Калонтарини онҳо – дарёи Оқсу – 305 км дарозӣ буда, аз нишебиҳои Алатауи Ҷунгарӣ сарчашма мегирад. Шохҳои он дарёҳои Биен, Бургон, Сарикан, Қаросу, Қопал, Қизилағаш .

Шароити иқлими минтақа хеле сахт буда, бо зиёдшавии континенталӣ ва хушкӣ хос аст. Ҳарорати миёнаи моҳи январ -10-15°С, июл 20-23°С. Боришоти миёнаи солона дар ҳамвориҳо 150—250 мм, дар ноҳияҳои кӯҳӣ 400—600 мм. Он дар минтақаи нимбиёбон воқеъ аст. Хокҳои асосӣ сероземанд ; дар доманаи кӯҳҳо ва водиҳои байникӯҳҳо — каштанӣ. Дар ҳамворӣ қитъаҳои зиёди шурзаминҳо ва солонетзаҳо мавҷуданд .

Таърих

Ноҳия соли 1928 ҳамчун ноҳияи Биен-Оқсу дар ҳайати округи Алмаатои ҶШС Қазоқистон ташкил шудааст. 17 декабри соли 1930 бо гузашти ҳамзамон (ба сабаби барҳам додани ноҳияҳо) ба тобеи ҷумҳуриявӣ ба ноҳияи Оқсу номида шуд. Аз 10 марти соли 1932 — дар ҳайати вилояти навташкили Алмаато. Маркази маъмурии ноҳия дар аввал деҳаи Оқсу ҷойгир буд ^[1]. Баъдтар маркази маъмурӣ ба Ҷансугуров кӯчонида шуд. 16 феврали соли 1960 як қисми ҳудуди вилояти барҳам додашудаи Бурлутеппа ба он дохил шуд ^[2].

Солҳои 1944-1959 ва солҳои 1967-1997 дар ҳайати вилояти Талди-Қӯрғон. Моҳи майи соли 1997 ҳудуди ноҳияи барҳам додашудаи Қапал ба ноҳияи Оқсу гузаронида шуд.

Аҳолӣ

Таркиби миллӣ (дар аввали соли 2019) :

қазоқҳо — 37 983 нафар. (95,74%)
русҳо — 1212 нафар. (3,05%)
тоторҳо — 169 нафар. (0,43%)
чеченҳо - 64 нафар. (0,16%)
уйғурҳо — 51 нафар. (0,13%)
немисҳо — 42 нафар. (0,11%)
дигарон — 161 нафар. (0,41%)
Дар маҷмӯъ - 39 675 нафар. (100.00%)

Эзоҳ

↑ Административно-территориальное деление СССР. — М.:1941. — С.278. 25 ноябри 2021 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 4 марти 2016.
↑ Ведомости Верховного Совета СССР. № 10 (994), 1960 г.

Пайвандҳо

Манбаи расмии Раёсати фарҳанги вилояти Алмаато Бойгонӣ шудааст 28 Январ 2020 сол.

[1] Административно-территориальное деление СССР. — М.:1941. — С.278. 25 ноябри 2021 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 4 марти 2016.

[2] Ведомости Верховного Совета СССР. № 10 (994), 1960 г.

[1]

[2]