Сулаймон Демирел

Сулаймон Демирел
тур. Süleyman Sami Demirel
President of Turkey[d]
16 май 1993 — 16 май 2000
Пешгузашта	Тургут Озал
Ҷонишин	Аҳмадинаҷот Сезар
Prime Minister of Turkey[d]
20 ноябр 1991 — 16 май 1993
Пешгузашта	Mesut Yılmaz[d]
Ҷонишин	Tansu Çiller[d]
Prime Minister of Turkey[d]
27 октябр 1965 — 3 ноябр 1969
Пешгузашта	Suat Hayri Ürgüplü[d]
Ҷонишин	Сулаймон Демирел
Prime Minister of Turkey[d]
3 ноябр 1969 — 6 март 1970
Пешгузашта	Сулаймон Демирел
Ҷонишин	Сулаймон Демирел
Prime Minister of Turkey[d]
6 март 1970 — 26 март 1971
Пешгузашта	Сулаймон Демирел
Ҷонишин	Nihat Erim[d]
Prime Minister of Turkey[d]
31 март 1975 — 21 июн 1977
Пешгузашта	Sadi Irmak[d]
Ҷонишин	Bülent Ecevit[d]
Prime Minister of Turkey[d]
21 июл 1977 — 5 январ 1978
Пешгузашта	Bülent Ecevit[d]
Ҷонишин	Bülent Ecevit[d]
Prime Minister of Turkey[d]
12 ноябр 1979 — 12 сентябр 1980
Пешгузашта	Bülent Ecevit[d]
Ҷонишин	Bülent Ulusu[d]
Leader of True path party[d]
24 сентябр 1987 — 16 май 1993
Пешгузашта	Hüsamettin Cindoruk[d]
Ҷонишин	Tansu Çiller[d]
Таваллуд	1 ноябр 1920(1920-11-01)[…] İslamköy[d], Atabey[d], Вилояти Испарта, Туркия
Даргузашт	17 июн 2015(2015-06-17)[…] (94 сол) Анкара, Туркия
Мадфан	Atabey[d]
Ҳамсар	Nazmiye Demirel[d]
Ҳизб	Justice Party[d] (1987) True Path Party[d]
Таҳсилот	Istanbul Technical University[d]
Эътиқод	суннӣ
Соядаст
Ҷоизаҳо	honorary doctor of the Hebrew University of Jerusalem[d] Honorary doctor of the University of Zagreb[d] Great Gold Medal of Masaryk University[d] (2002)
Парвандаҳо дар Викианбор

Сами Сулаймон Гундоғду Демирел (тур. Sami Süleyman Gündoğdu Demirel) — арбоби давлатӣ ва сиёсатмадори муҳофизакори турк. Сарвазири Туркия дар (1965—1971, 1975—1977, 1977—1978, 1979—1980, 1991—1993), Президенти Туркия (1993—2000).

Зиндагинома

Соли 1949 Донишгоҳи техникии Истамбул факултети сохтмониро хатм кардааст. Солҳои 1949—1950 ва 1954—1955 дар ИМА таҳсил кардааст. Солҳои 1954—1960 — директори генералии идораи давлатии хоҷагии оби Туркия. Солҳои 1960—1964 дар Донишгоҳи техникии Ховари Миёна дарс додааст. Солҳои 1961—1965 дар ширкати амрикоии «Моррисон-Надсен», ки иншооти низомии НАТО-ро дар Туркия сохтааст, кор кардааст.

Яке аз асосгузорони Ҳизби адолат (ҲА), аз январи соли 1963 — депутат, аз октябри соли 1964 — раиси кулли Ҳизби адолат (ҲА). Аз соли 1964 аъзои парлумон. Моҳи феврали соли 1965 муовини Сарвазир ва солҳои 1965—1993 чанд маротиба (1965—1971, 1975—1977, 1977—1978, 1979—1980, 1991—1993) вазифаи сарвазирро ишғол кардааст. Моҳи марти соли 1971 ӯро низомиён аз қудрат барканор карданд.

Дар солҳои 1975—1980 ҳамчун ҷонишини сарвазири ҳукумати коалитсионӣ ба кор шуруъ кард. Соли 1980 ошӯби шаҳрвандӣ боиси табаддулоти мусаллаҳона дар 12 сентябр гардид, ки ӯро аз мақоми сарвазирӣ барканор кард. Сулаймон Демирел аз сиёсат барканор шуд (1980—1983) ва то соли 1987 комилан аз сиёсат дур шуд. Пешвои идеолужӣ дар таъсиси Ҳизби Роҳи рост (ҲРР) («Доғру йул»), 24 сентябри соли 1987 раиси кулли ҳизб интихоб шуд.

Солҳои 1990—1993 боз сарвазир таъйин шуд, ва солҳои 1993—2000 Президенти Туркия буд.

Вай як катор ислоҳоти иқтисодиро ба амал овард, ки ба индустрикунонии кишвар мусоидат намуд. Аз 13 майи соли 2015 бо бемории сироятии шадиди роҳи нафас ва норасоии қалб дар беморхона бистарӣ буд. 17 июни соли 2015 Сулаймон Демирел даргузашт.

Як донишгоҳ дар Қазоқистон ба номи Сулаймон Демирел гузошта шудааст.

Мукофотҳо ва унвонҳои фахрӣ

• Дорандаи ордени «шоҳ Томислав» бо лента ва ситораи калон (Хорватия, 7 июли 1994)
• Ордени тилои хотиравии «Манас-1000» ва медали тилои хотиравӣ (Қирғизистон, 28 августи 1995) — барои иштироки фаъолона дар таҷлили ҳазорсолагии достони «Манас» ва саҳми барҷаста дар таҳкими дӯстӣ ва ҳамкории байни халқҳо Ҷумҳурии Қирғизистон ва Ҷумҳурии Туркия
• Дорандаи ордени «Манас» дараҷаи 1 (Қирғизистон, 13 ноябри 1998) — барои хидматҳои барҷаста дар рушд ва амиқсозии муносибатҳои Қирғизистону Туркия, дӯстӣ ва ҳамкории ду халқи ду кишвар.
• Дорандаи ордени «Истиқлолият» (Озарбойҷон, 12 июни 1999) — барои хидматҳои бузург дар бунёд ва рушди муносибатҳои дӯстӣ ва бародарии Туркия ва Озарбойҷон, дастгирии доимӣ аз истиқлоли давлатии Озарбойҷон, мавқеи созанда ва фаъолияти арзишманд дар ҳалли масъалаи муноқишаи Қарабоғи Кӯҳистонии Арманистону Озарбойҷон, хидматҳои беназир дар бунёд ва рушди ваҳдати давлатҳои туркзабон
• Дорандаи Fleece тилоӣ (Гурҷистон, 2000)
• Дорандаи ордени «Барис» дараҷаи 1 (Қазоқистон, 27 августи 2001) — барои хидматҳои махсус дар рушди муносибатҳои Қазоқистону Туркия, мусоидат дар барқарор намудани робитаҳои мутақобилан судманди сиёсӣ, иқтисодӣ ва фарҳангии ду давлат ва халқҳои онҳо.
• Дорандаи «Ордени ҷумҳуриявӣ» (Ҷумҳурии Молдова, 1 ноябри 2004) — ҳамчун нишонаи миннатдории амиқ барои саҳми махсус дар рушди муносибатҳои дӯстӣ ва ҳамкории Молдова ва Туркия ва барои дастгирии Ҷумҳурии Молдова
• Дорандаи ордени «Шараф» (Озарбойҷон, 1 ноябри 2013) — барои хидматҳои махсус дар таҳкими робитаҳои дӯстонаи Туркия ва Озарбойҷон
• Узви фахрии Академияи Миллии Илмҳои Озарбойҷон.

Адабиёт

• Сулаймон Демирел
• Кто есть кто в мировой политике / Ҷавоб. ред. Кравченко Л. П. — М.: Политиздат, 1990. — БО. 24.

Пайвандҳо

• Cumhurbaşkanlığı Sulaymon Demirel Sayfası
• BBC Türkçe’nin Сулаймон Демирел бо arşivleri