Таҷовуз (сиёсат)
Таҷовуз (аз лот. aggressio — ҳамла ) - мафҳуми ҳуқуқи муосири байналмилалӣ, ки ҳама гуна амали ғайриқонуниро аз нуқтаи назари Оинномаи СММ, истифодаи зӯр аз ҷониби як давлат бар зидди тамомияти арзӣ ё истиқлолияти сиёсии давлати дигар дар бар мегирад.
Тибқи таърифи Маҷмаи Умумии Созмони Милали Муттаҳид, таҷовуз наметавонад бо ҳама гуна мулоҳизаҳо, хоҳ сиёсӣ, иқтисодӣ, ҳарбӣ ва ё дигар, асоснок карда шавад ва ҷиноят алайҳи сулҳи байналмилалӣ мебошад [1] . Мафҳуми таҷовуз ҳамчун аломати ҳатмии бартарӣ ё ташаббус (аввалин истифода шудани қувваи мусаллаҳ аз ҷониби ягон давлат) дар бар мегирад.
Таҷовуз дар сиёсат
[вироиш | вироиши манбаъ]Ҳуҷуми мусаллаҳонаи як давлат ба давлати дигар чинояти байналхалкии зидди сулху амнияти инсоният дониста мешавад. Мафхуми тачовуз аломати ташаббусро дар бар мегирад, ки маънои аввалин ба кор бурдани кувваи хар як давлатро дорад. Амалиёти давлати хучумкардаро, ки ба максади мудофиа, хатто бо истифода аз кувваи мусаллах ба амал бароварда мешавад, амалиёти тачовузкорона хисоб кардан мумкин нест, чунон ки амалиёти коллективии давлатхо, ки мувофики Устави Ташкилоти Давлатхои Муттахида барои нигох доштан ё баркарор намудани сулху амнияти байналхалкй андешида мешаванд. Объекти таҷовуз одатан давлат аст.
Таҷовуз дар қатъномаи 3314 Ассамблеяи Генералии СММ аз 14 декабри соли 1974 муайян карда шудааст. Амалҳои зӯроварӣ одатан ба мустақим ва ғайримустақим тақсим мешаванд:
- Таҷовузи мустақим
- Ҳамла ё ҳамлаи қувваҳои мусаллаҳи як давлат ба қаламрави давлати дигар; ҳама гуна ишғоли ҳарбӣ, ҳатто муваққатӣ, ки дар натиҷаи чунин ҳамла ё ҳамла ба вуҷуд омадааст; хама гуна хамрох шудани (мачбуран хамрох шудани) территорияи давлати дигар. Тачовузи бевосита ба мукобили давлати хоричй бомбаборон кардан ё истифода бурдани ярокро дарбар мегирад; аз тарафи куввахои мусаллахи давлати дигар мухосираи бандархо ё сохилхои давлат; ҳамлаи қувваҳои мусаллаҳи давлат ба қувваҳои хушкӣ, баҳрӣ ё ҳавоии (флотҳои) давлати дигар; вайрон кардани шартхои мавчудияти харбй дар территорияи давлати дигар, ки дар шартномаи байналхалкй мукаррар шудааст.
- таҷовуз бавосита
- Аз ҷониби давлат фиристодани дастаҳо ва гурӯҳҳои мусаллаҳ, қувваҳои ғайриқонунӣ ё зархаридон, ки ба муқобили давлати дигар амалҳои истифодаи қувваи мусаллаҳро анҷом медиҳанд, ки дорои хусусияти ҷиддие мебошанд, ки ба амалиёти таҷовузи мустақим ё иштироки назаррас дар чунин амалҳо баробар аст. .
Амали шарикӣ дар таҷовуз амали давлате ҳисобида мешавад, ки имкон медиҳад қаламрави худ, ки ба ихтиёри давлати дигар гузоштааст, аз ҷониби охирин барои содир кардани амали таҷовузи зидди давлати сеюм истифода шавад.
Ҳуқуқи байналмилалӣ
[вироиш | вироиши манбаъ]Инчунин нигаред
[вироиш | вироиши манбаъ]Эзоҳ
[вироиш | вироиши манбаъ]
Пайвандҳо
[вироиш | вироиши манбаъ]- Долник В. Homo militarisБойгонӣ шудааст 2 Январ 2007 сол.
- Долник В. Экскурсияҳои этологӣ ба боғҳои мамнӯъи илмҳои гуманитарӣБойгонӣ шудааст 27 сентябри 2007 сол.