Феҳристи сарвазирони Либиё

Мавод аз Википедиа — донишномаи озод

Дар ин мақола сарони ҳукуматҳои Либиё аз замони истиқлолияти ин кишвар дар соли 1951 оварда шудаанд.

Либиё аз замони оғози бӯҳрони Либиёи марбут ба Баҳори Араб дар соли 2011 дар ҳолати ноором қарор дорад; Буҳрон бо суқути Ҷамоҳири Арабии Либиё ва кушта шудани Муаммар Қаззофӣ дар ҷанги якуми шаҳрвандӣ ва мудохилаи низомии хориҷӣ рӯй дод . [1] [2] [3] Бӯҳрон бо зӯроварии фраксияҳо пас аз Ҷанги якуми шаҳрвандӣ амиқтар шуд, ки дар натиҷа Ҷанги дуюми шаҳрвандӣ дар соли 2014 сар зад. [4] Дар ҳоли ҳозир назорат бар ин кишвар байни Палатаи Намояндагон дар Тобрук ва Ҳукумати Ваҳдати Миллӣ (ҲВМ) дар Триполи ва ҷонибдорони онҳо, инчунин гурӯҳҳои гуногуни ҷиҳодӣ ва унсурҳои қабилавӣ, ки қисматҳои ин кишварро назорат мекунанд, тақсим шудааст. [5]

Ҳукуматдорони Либиё (1951— то имрӯз)[вироиш | вироиши манбаъ]

Шоҳигарии Либиё (1951–1969)[вироиш | вироиши манбаъ]

№. Ном Акс Солҳои ҳаёт Мӯҳлат Ҳизб
Оғоз Анҷом Ҳамагӣ
1 Маҳмуд Мунтасир 1903–1970 29 марти 1951 19 феврали1954 2 солу 327 рӯз мустақил
Сарвазир
2 Муҳаммад Сакизлӣ 1892–1976 19 феврали 1954 12 апрели 1954 52 рӯз мустақил
Сарвазир
3 Мустафо Бин Ҳалим 1921–2021 12 апрели 1954 26 майи 1957 3 солу 44 рӯз мустақил
Сарвазир
4 Абдулмаҷид Кубар 1909–1988 26 майи 1957 17 октябри 1960 3 солу 144 рӯз мустақил
Сарвазир
5 Муҳаммад Усмон Саид 1924–2007 17 октябри 1960 19 марти 1963 2 солу 153 рӯз мустақил
Сарвазир
6 Муҳиддин Фикинӣ 1925–1994 19 марти 1963 20 январи 1964 307 рӯз мустақил
Сарвазир
(1) Маҳмуд Мунтасир 1903–1970 20 январи 1964 20 марти 1965 1 year, 59 days мустақил
Сарвазир
7 Ҳусейн Мазиқ 1918–2006 20 марти 1965 2 июли 1967 2 years, 104 days мустақил
Сарвазир
8 Абдулқодир Бадрӣ 1921–2003 2 июли 1967 25 октябри 1967 115 days мустақил
Сарвазир
9 Абдулҳамид Баккоуш 1933–2007 25 октябри 1967 4 сентябри 1968 315 days мустақил
Сарвазир
10 Ванис Қаззофӣ 1922–1986 4 сентябри 1968 31 августи 1969 361 days мустақил
Сарвазир

Либиё дар даврони Муаммар Қаззофӣ (1969–2011)[вироиш | вироиши манбаъ]

Ҷамоҳири Арабии Либиё (1969–1977)[вироиш | вироиши манбаъ]

11 Маҳмуд Сулаймон Мағрибӣ 1935–2009 8 сентябри 1969 16 январи 1970 130 days мустақил
Сарвазир
12 Муаммар Қаззофӣ 1942–2011 16 январи 1970 16 июли 1972 2 years, 182 days Иттиҳоди сотсиалистии араб
Сарвазир
13 Абдуссалом Ҷалоуд тав. 1944 16 июли 1972 2 марти 1977 4 years, 229 days Иттиҳоди сотсиалистии араб
Сарвазир

Ҷамоҳири Арабии Либиё (1977–2011)[вироиш | вироиши манбаъ]

14 Абдулотӣ Убайдӣ тав. 1939 2 марти 1977 2 марти 1979 2 years, 0 days years мустақил
Secretary-General of the General People's Committee (GPCO). Afterwards served as Secretary-General of the General People's Congress (head of state), from 1979 to 1981.
15 Ҷадаллоҳ Азиз Талҳӣ тав. 1939 2 марти 1979 16 феврали 1984 4 years, 351 days мустақил
Secretary-General of the GPCO. First tenure in the office.
16 Муҳаммад Заруқ Раҷаб тав. 1940 16 феврали 1984 3 марти 1986 2 years, 15 days мустақил
Secretary-General of the GPCO. Previously served as Secretary-General of the General People's Congress (head of state), from 1981 to 1984. Afterwards served as Governor of the Central Bank of Libya, from 1987 to 1990 and in 2011.
(15) Ҷадаллоҳ Азиз Талҳӣ тав. 1939 3 марти 1986 1 марти 1987 363 days мустақил
Secretary-General of the GPCO. Second tenure in the office. Served at the time of the 1986 United States bombing (Operation El Dorado Canyon).
17 Умар Мустафо Мунтасир 1939–2001 1 марти 1987 7 октябри 1990 3 years, 220 days мустақил
Secretary-General of the GPCO.
18 Абузод Умар Дорда 1944–2022 7 октябри 1990 29 январи 1994 3 years, 114 days мустақил
Secretary-General of the GPCO. Afterwards served as head of the Mukhabarat el-Jamahiriya (national intelligence service), from 2009 to 2011.[6][7]
19 Абдулмаҷид Қойид тав. 1943 29 январи 1994 29 декабри 1997 3 years, 334 days мустақил
Secretary-General of the GPCO.
20 Муҳаммад Аҳмад Мангуш тав. 1967 29 декабри 1997 1 марти 2000 2 years, 63 days мустақил
Secretary-General of the GPCO.
21 Имбарек Шамех тав. 1952 1 марти 2000 14 июни 2003 3 years, 105 days мустақил
Secretary-General of the GPCO. Afterwards served as Secretary-General of the General People's Congress (head of state), from 2009 to 2010.
22 Шукри Ғанем 1942–2012 14 июни 2003 5 марти 2006 2 years, 264 days мустақил
Secretary-General of the GPCO.
23 Бағдодӣ Алӣ Маҳмудӣ тав. 1945 5 марти 2006 23 августи 2011 5 years, 171 days мустақил
Secretary-General of the GPCO. Served at the time of the First Civil War and the concurrent foreign military intervention. Deposed during the Battle of Tripoli.

Давраи гузариш (2011–то кунун)[вироиш | вироиши манбаъ]

24 Маҳмуд Ҷибрил 1952–2020 5 марти 2011 23 октябри 2011 232 days мустақил
Prime Minister; served as Head of the Executive Team of the National Transitional Council (NTC) until 23 March 2011. In rebellion to 23 August 2011, based in Benghazi during this period.
Алӣ Тарҳунӣ тав. 1951 23 октябри 2011 24 ноябри 2011 32 days мустақил
Deputy Prime Minister, assumed office as caretaker.
Абдураҳим Кеиб 1950–2020 24 ноябри 2011 14 ноябри 2012 356 days мустақил
Acting Prime Minister.
25 Алӣ Зейдан тав. 1950 14 ноябри 2012 11 марти 2014 1 year, 117 days National Party for Development and Welfare
Prime Minister. Briefly kidnapped by armed militants during the 2013 coup d'état attempt. Survived the February 2014 coup d'état attempt.
Following the 2014 parliamentary election, the government was split between the newly-elected House of Representatives (HoR) and the outgoing General National Congress (GNC), resulting in the Second Civil War. The 2014 elections were declared invalid by the Supreme Court in November 2014.[8]
26 Абдуллоҳ Танӣ тав. 1954 11 марти 2014 5 апрели 2016 2 years, 25 days мустақил
Prime Minister. In rebellion, based in Tobruk from August 2014, then in Bayda. Internationally recognized until 12 March 2016. Served in acting capacity until 8 April 2014. Survived the May 2014 coup d'état attempt.
Аҳмад Маитиқ тав. 1972 25 майи 2014 9 июни 2014 15 days мустақил
Prime Minister. Appointment declared invalid by the Supreme Court.
Умар Ҳассӣ тав. 1949 6 сентябри 2014 31 марти 2015 206 days мустақил
Prime Minister of the National Salvation Government (NSG). In rebellion, based in Tripoli.
Халифа Ғауил тав. 1964 31 марти 2015 5 апрели 2016 1 year, 5 days мустақил
Prime Minister of the NSG. Served in acting capacity until 1 December 2015. In rebellion, based in Tripoli.
Following the inauguration of the Presidential Council and the Government of National Accord (GNA), the government remain split between the HoR and the NSG, recreated after the 2016 coup d'état attempt. However, the High Council of State (HCS), based in Tripoli, recognized the GNA.
27 Файз Сироҷ тав. 1960 5 апрели 2016 15 марти 2021 4 years, 306 days мустақил
Prime Minister of the GNA, simultaneously served as the Chairman of the Presidential Council. Internationally recognized, based in Tripoli.
Халифа Ғауил тав. 1964 14 октябри 2016 16 марти 2017 153 days мустақил
Prime Minister of the recreated NSG. In rebellion, based in Tripoli.
Абдуллоҳ Танӣ тав. 1954 5 апрели 2016 15 марти 2021 4 years, 344 days мустақил
Prime Minister of the HoR. Based in opposition in Tobruk.
28 Аблулҳамид Дбейба тав. 1958 15 марти 2021 амалкунанда 3 years, 43 days мустақил
Prime Minister of the Government of National Unity (GNU). Internationally recognized, based in Tripoli.
Фатҳӣ Башага тав. 1962 3 марти 2022 амалкунанда 2 years, 55 days мустақил
Prime Minister of the HoR. Based in opposition in Tobruk.[9][10]

Ҳамчунин нигаред[вироиш | вироиши манбаъ]

  • Феҳристи сарони давлатҳои Либиё

Эзоҳ[вироиш | вироиши манбаъ]

  1. Libya mired in chaos 10 years after Arab Spring. France 24 (10 February 2021). 14 феврали 2022 санҷида шуд.
  2. 10 years since Kadhafi death, stability still eludes Libya. France 24 (19 October 2021). 14 феврали 2022 санҷида шуд.
  3. Feature: Libyans struggling in poverty, chaos 10 years after NATO intervention, Xinhua News Agency (7 May 2021). Проверено 14 феврали 2022.
  4. Libya's Second Civil War: How did it come to this?. Conflict News. 22 марти 2015 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 20 марти 2015.

    National Post View. National Post View: Stabilizing Libya may be the best way to keep Europe safe. National Post (24 February 2015). 22 марти 2015 санҷида шуд.
  5. Fadel, L. "Libya's Crisis: A Shattered Airport, Two Parliaments, Many Factions". Бойгонӣ шудааст 26 апрели 2015  сол.
  6. Libyan ex-PM named new spy chief, IOL (12 April 2009).
  7. William Maclean. Exclusive: At bay, captured Libyan spy chief defiant, Reuters (11 September 2011).
  8. Libya court 'invalidates' parliament, BBC News (6 November 2014).
  9. Libya rifts deepen as new PM named, incumbent refuses to yield, Reuters (10 February 2022). Проверено 10 феврали 2022.
  10. Libya: Tobruk parliament names new PM, fuelling division, Al Jazeera (10 February 2022). Проверено 10 феврали 2022.

Пайвандҳо[вироиш | вироиши манбаъ]