Хумайнишаҳр
| Маҳалли аҳолинишин | |
 | |
| Кишвар |
 [[|]] |
| Таърих ва ҷуғрофиё | |
| Баландии марказ | 1 595 м[1] |
| Аҳолӣ | |
| Аҳолӣ | |
| Забони расмӣ | форсӣ |
| Шиносаҳои ададӣ | |
| Пешшумораи телефон | 031 |
| khomeinishahr.ir(форсӣ) | |
|
|
|
 Парвандаҳо дар Викианбор | |
Хумайнӣшаҳр (порсӣ: خمینیشهر ) — шаҳрест дар устони Исфаҳон, Эрон аст. Шумори аҳолии ин шаҳр дар саршумории соли 1996, 165,888 тан будааст ва дар соли 2016, 301,543 тан баровард мешавад.
Хумейнишаҳр ё Сида, маркази шаҳристони Хумейнишаҳр аст, ки дар ҳамсоягии шаҳри Исфаҳон ҷойгир шудааст. Лафзи "Сида" таҳрифшудаи калимаи «Се диж» мебошад, ки ба се дижи таърихӣ бо номҳои Каҳандиж, Димитрдиж ва Гордиж нисбат дода мешавад. Аз ин рӯ, таърихи ин минтақа ба давраи Сосониён мерасад. Номи Хумейнишаҳр дар замони Паҳлавиён аз соли 1337 то 1357 Ҳумоюншаҳр буд.[3] Шаҳри Хумейнишаҳр аз сернуфустарин шаҳрҳои наздики Исфаҳон ба шумор меравад ва яке аз минтақаҳои муҳим ва таъсиргузор аз ҷиҳати таърихӣ, сиёсӣ ва иқтисодӣ маҳсуб мешавад.[4]
Мавқеияти ҷуғрофӣ
[вироиш | вироиши манбаъ]Шаҳри Хумейнишаҳр бо масоҳати 175 километри мураббаъ, дар минтақаи Блоки Марбин ва дар шимолу ғарбии Исфаҳон, дар канори Исфаҳон ҷойгир шудааст ва аз шимол бо шаҳристони Шоҳиншаҳр ва Мима, аз шарқ ва шимолу шарқ бо Шаҳристони Исфаҳон, аз шимолу ғарб ва ғарб бо шаҳристони Наҷафобод ва аз ҷануб бо марзҳои қонунии шаҳри Исфаҳон ва Шаҳристони Фалаварҷон маҳдуд мешавад. Ноҳияҳои шимол ва шимолу ғарбии онро кӯҳҳои Маҳмудобод бо баландии 2473 метр, Саричоҳ бо 2250 метр ва Кӯҳисолеҳ ё Сало бо 2511 метр фаро гирифтаанд ва ноҳияҳои ҷанубӣ ва шарқии онро саҳрои ҳамвор пӯшидааст. Дар шимоли шаҳр баландиҳои Сайид Муҳаммад ва Палард бо баландии 2450 метр (Маҳмудобод) зебоии хосе ба минтақа додаанд. Баландии шаҳристони Хумейнишаҳр аз сатҳи баҳр тақрибан 1595 метр ва бар асоси баъзе манбаъҳо 1602 метр аст; бинобар ин, 18 метр аз Исфаҳон баландтар аст. Воқеияти ҷуғрофии шаҳри Хумейнишаҳр "45'31°51" тӯли шарқӣ ва "00'41" арзи шимолӣ аст. Дар баъзе китобҳои дигар тулу арзии ҷуғрофии Хумейнишаҳр чунин ҳисоб шудааст: 51 дараҷа ва 35 дақиқа тӯли шарқӣ аз нисфи рӯи Гринвич ва 32 дараҷа ва 41дақиқа арзи шимолӣ аз хатти истиво, ва низ 40 дақиқа ва 32 дараҷа арзи ҷуғрофӣ ва 33 дақиқа ва 51 дараҷа тули ҷуғрофӣ. Дар ин минтақа шохаҳое аз Зояндарӯд ба шакли модӣ ва каналҳои обрасонӣ истифода мешаванд. Илова бар ин, то имрӯз ҳафт ришта қанот, 130 ҳалқаи чоҳи амиқ ва 60 ҳалқаи чоҳи нисбатан амиқ дар Хумейнишаҳр канда шудаанд.
Дар ҳоли ҳозир, аз нигоҳи сохтори шаҳрӣ, ин шаҳристони ба ду қисмат: бофти кӯҳна ва нав тақсим мешавад. Бофти нави шаҳристони пас аз Инқилоби Исломии Эрон оғоз ёфта ва дар ҳоли густариш аст. Шаҳракҳои атрофӣ монанди Манзария низ ба ҳамин навъи бофт тааллуқ доранд. Бофти кӯҳнаи Хумейнишаҳр аз ҷануби шаҳр то ба бофти нави шаҳрӣ идома меёбад. Дар ин бофт ҳам биноҳои қадим ва ҳам биноҳои нисбатан нав вуҷуд доранд.
Сарчашмаҳо
[вироиш | вироиши манбаъ]
| Шаҳрҳои устони Исфаҳон |
|---|
| Ардистон | Исфаҳон | Ноин | Наҷафобод | Натанз | Муборака | Симерум | Фаридуншаҳр | Фаловарҷон | Кошон |Хур | Хумийнӣшаҳр | Хонсор | Чодигон | Шаҳризо |
- ↑ GeoNames (ингл.) — 2005.
- ↑ جمعیت به تفکیک تقسیمات کشوری (форс.)
- ↑ Решаи номҳои қаблии Хумейнишаҳр. daneshnam.ir.
- ↑ Вазорати фарҳанг ва иршоди исломии Эрон. Муаррифии шаҳристони Хумейнишаҳр. 28 апрели 2025 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 17 май 2021.