Jump to content

Элбошӣ

Мавод аз Википедиа — донишномаи озод

Элбасӣ (Елбасӣ, Илбошӣ, аз қазоқӣ — «пешвои миллат», «сарвари давлат») — унвони расмӣ ва умумӣ, ки онро президенти нахустини Ҷумҳурии Қазоқистон Нурсултон Назарбоев[1] ба бар кардааст. Ӯ яке аз объектҳои парастиши шахсияти (культ личности) Назарбоев буд.

Рӯзи 12 майи соли 2010 вакилони Маҷлис, палатаи поёнии порлумони Қазоқистон, якдилона ислоҳот ба як бастаи қонунҳоеро, ки ба президент Назарбоев мақоми пешвои миллат медиҳанд, қабул карданд.[2][3][4][5][6] . 13 майи соли 2010 Сенати порлумони Қазоқистон (палатаи болоӣ) ислоҳот ба қонунгузориро, ки ба президент Нурсултон Назарбоев мақоми «пешвои миллат» медиҳад, имзо кард[7] . 3 июни ҳамон сол Назарбоев аз имзои лоиҳа худдорӣ кард[8], аммо, ба ҳар ҳол, ба он вето нагузошт. Тибқи камбудиҳо дар қонунгузории Қазоқистон қонуне, ки имзо нашудааст, вале аз ҷониби президент ба порлумон барнагардонида шудааст, пас аз 30 рӯз имзо аз ҷониби президент ба иҷро хоҳад даромад. Ҳамин тариқ, Назарбоев дар моҳи июни соли 2010 расман унвони «Элбаси»-ро гирифт[9][10][11] .

29 апрели соли 2022 раисиҷумҳури Қазоқистон Қосим-Ҷомарт Тоқаев раъйпурсӣ оид ба ворид кардани тағйирот ба конститутсия эълон кард, ки яке аз ислоҳот комилан хориҷ шудани истинод ба Нурсултон Назарбоев аз конститутсия, аз ҷумла унвони Элбасӣ буд. Дар натиҷаи раъйпурсӣ аксарияти аҳолии кишвар ба ҷонибдории ислоҳот овоз дода, ба ин васила Назарбоевро аз ин мақом маҳрум карданд[12] .

  1. Deutsche Welle (www.dw.com). Елбасы - лидер нации Нурсултан Назарбаев | DW | 07.02.2022(рус.). DW.COM. 1 марти 2022 санҷида шуд.
  2. Kazakhstan Today информационное агентство
  3. Депутаты присвоили Назарбаеву статус лидера нации(пайванди дастнорас — таърих). Lenta.ru (12 май 2010). 14 августи 2010 санҷида шуд.
  4. Vesti.kz: Политика. Мажилис одобрил присвоение Назарбаеву статуса «лидера нации»
  5. За порчу изображений Назарбаева привлекут к уголовной ответственности: Политика, 12 мая 2010(пайванди дастнорас — таърих). 6 Декабри 2010 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 13 май 2010.
  6. Новости@Mail.Ru: Назарбаеву присвоен статус «Лидер нации»
  7. Закон об особом статусе Назарбаева прошел верхнюю палату парламента(пайванди дастнорас — таърих). Lenta.ru (13 май 2010). 14 августи 2010 санҷида шуд.
  8. Назарбаев отклонил закон о своём особом статусе(пайванди дастнорас — таърих). Lenta.ru (3 июни 2010). 14 августи 2010 санҷида шуд.
  9. Вступил в силу закон, наделяющий Назарбаева статусом «лидер нации»/ День за днём / Интернет-газета. Казахстан
  10. Казахстанская правда(пайванди дастнорас — таърих). 6 Декабри 2010 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 20 октябри 2011.
  11. Казахстанская правда
  12. Без Елбасы и родни президента во власти — Казахстан проголосовал за перемены