Ғиждувон

Маҳалли аҳолинишин
Маҳалли аҳолинишин
	Ғиждувон
Координатаҳо	40°06′ с. ш. 64°40′ в. д.HGЯO
	Нишон додан/Пинҳон кардани харита Ғиждувон Парвандаҳо дар Викианбор

Ғиждувон ( ӯзбекӣ: Gʻijduvon, Ғиждувон ) — шаҳр дар вилояти Бухорои Ӯзбекистон ва маркази ноҳияи Ғиждувон (туман). ^[1] Аҳолии он дар соли 2003 38 600 нафар, ^[2] ва дар соли 2016 43 400 нафар буд ^[3]

Таърих[вироиш | вироиши манбаъ]

Яке аз се мадрасаи сохтаи Улуғбек дар Ғиждувон (дигарашон дар Самарқанд ва Бухоро ) аст. Қабр ва ёдгории файласуфи барҷастаи Осиёи Марказӣ Абдуҳолиқи Ғиждувонӣ низ дар Ғиждувон ҷойгир аст.

Дар таърих Ғиждувон як маркази таълимӣ, динӣ ва фарҳангии Ғиждувон ва минтақа ба ҳисоб мерафт. Аммо аз солҳои 1930-ум сар карда, аҳолӣ торафт дунявӣ шуд ва имрӯз дин дар ҳаёти ҳаррӯза нақши хеле кам дорад. Ғиждувони муосир на танҳо барои ноҳияи Ғиждувон, балки барои ноҳияҳои ҳамсоя маркази тиҷоратӣ мебошад.

Дар Ғиждувон мадрасае боқи мондааст, ки минори баланде дорад, ки аз ҷониби Улуғбек сохта шудааст. ^[4]

Фарҳанг[вироиш | вироиши манбаъ]

Забонҳое, ки дар Ғиждувон гуфтугӯ мекунанд, ӯзбекӣ, тоҷикӣ ва русӣ мебошанд. Ҳарчанд аксарияти аҳолӣ худро узбек муаррифӣ мекунанд, баъзе аз оилаҳои куҳансоли шаҳр дар хона бо тоҷикӣ ҳарф мезананд.

Дар ин шаҳр як ақаллияти бузурги яҳудиёни бухорӣ мавҷуд буд, ки пас аз фурӯпошии Иттиҳоди Шӯравӣ, вақте ки шароити иқтисодӣ душвор буд, ба Исроил ва Иёлоти Муттаҳида кӯчиданд.

Аввалин намуди варзиш футбол аст.

Дар шаҳр мактабҳои миёна, якчанд омузишгоҳи касбӣ-техникӣ, техникуми тиббӣ, беморхонаҳо мавҷуданд. Ғиждувон ягон муассисаи таҳсилоти олӣ надорад, бинобар ин, сокинон барои дохил шудан ба донишгоҳҳо ба Бухоро, Самарқанд, Тошканд ва дигар шаҳрҳои калон сафар мекунанд.

Саноат[вироиш | вироиши манбаъ]

Ғиждувон дар минтақаи обёришавандаи пахтакории Ӯзбекистон дар байни водии дарёи Зарафшон ва канали Шимолӣ ҷойгир аст. Дар шаҳр корхонаи коркарди пахта мавҷуд аст, ки пахтаи парваришкардаи деҳқонони вилоятро барои содирот омода мекунад. Аҳамияти пахта дар иқтисоди Ӯзбекистон пас аз ба даст овардани истиқлолият дар соли 1991 пайваста поин рафтааст, аз ин рӯ, Ғиждувонн ва минтақа иқтисодиёти худро диверсификатсия намуда, хоҷагии қишлоқи он аз пахтакорӣ дур шуда, ба соҳаи сабзавоткорӣ ва мевапарварӣ мегузарад. Баъзе соҳаҳои иқтисодиёт, аз қабили нақлиёт низ дар ҳоли афзоиш мебошанд. Роҳи автомобилгарди М34 Ғиждувонро бо манотиқи дигари кишвар, аз ҷумла Бухоро, Самарқанд ва Тошканд мепайвандад.

Дар таърих, шаҳр бо тоҷирони меҳнатдӯсташ машҳур буд, ки ба дигар марказҳои тиҷоратии калон сафар карда, ба бозори маҳаллӣ молҳои гуногун меоварданд. Чунин ба назар мерасад, ки онҳо то имрӯз ин обрӯро ҳифз мекунанд. Тоҷирони маҳаллӣ ба Чин, Русия, кишварҳои соҳили Балтик, Туркия ва Эрон сафар мекунанд, то колоҳои яклухт харидорӣ кунанд ва он колоҳоро ба Ғиждувон меоранд. Дар ин рӯзҳо харидорон аз минтақаҳои дурдаст ба Ғиждувон барои хариди ҳама гуна намуди харид, аз ҷумла хӯрокворӣ, навъҳои гуногуни лавозимот, техникаи маишӣ ва электроника, қисмҳои мошин, либос ва ғайра меоянд. Ғиждувон як бозори яклухт дорад, ки дар он тоҷирон аз маҳаллаҳои гирду атроф маводи худро мехаранд ва дар дӯконҳои худ дар деҳот мефурӯшанд. Дар шаҳр як бозори чорво низ амал мекунад, ки дар он деҳқонон метавонанд чорвои худро харида ва фурӯшанд.

Ҳунармандони Ғиждувон дар иқтисодиёти маҳаллӣ нақши муҳим доранд ва кори онҳо барои сайёҳон ҷолиби диққат аст. Шаҳр як услуби хоси сафолӣ дорад, ки бо истифодаи ранги беназири фирӯзӣ-кабудӣ ба сафол муайян карда мешавад. Бархе аз шахсиятҳои маъруф, аз ҷумла шоҳзода Чарлз, шоҳзодаи Уэлс ва Ҳиллари Клинтон барои дидани кори ҳунармандони маҳаллӣ ба Ғиждувон рафтаанд.

^[5]

Ҳамчунин нигаред[вироиш | вироиши манбаъ]

Лабирут

Эзоҳ[вироиш | вироиши манбаъ]

↑ Classification system of territorial units of the Republic of Uzbekistan (uz, ru). The State Committee of the Republic of Uzbekistan on statistics (July 2020).
↑ "Ғиждувон [Gʻijduvon]" (in uz). National Encyclopedia of Uzbekistan. Tashkent. 2000–2005. p. 27. https://n.ziyouz.com/books/uzbekiston_milliy_ensiklopediyasi/O'zbekiston%20Milliy%20Ensiklopediyasi%20-%20G'%20harfi.pdf.
↑ Soliyev, A.S. Shaharlar geografiyasi [Geography of cities] (PDF) (in ӯзбекӣ). p. 144.
↑ Ḡojdovān, Encyclopædia Iranica
↑ Pritvorov, A.P.; Akmalov, A.U.; Lisov, V.A. (1999). Vanchin V.A., ed. Узбекистон Республикаси географик атласи [Uzbekiston Republic geographical atlas] (in Uzbek). DIK publishers, Tashkent, Uzbekistan. p. 49. ISBN 5-8213-0011-8.

[class-1] Classification system of territorial units of the Republic of Uzbekistan (uz, ru). The State Committee of the Republic of Uzbekistan on statistics (July 2020).

[ome-2] "Ғиждувон [Gʻijduvon]" (in uz). National Encyclopedia of Uzbekistan. Tashkent. 2000–2005. p. 27. https://n.ziyouz.com/books/uzbekiston_milliy_ensiklopediyasi/O'zbekiston%20Milliy%20Ensiklopediyasi%20-%20G'%20harfi.pdf.

[shaharlar-3] Soliyev, A.S. Shaharlar geografiyasi [Geography of cities] (PDF) (in ӯзбекӣ). p. 144.

[4] Ḡojdovān, Encyclopædia Iranica

[5] Pritvorov, A.P.; Akmalov, A.U.; Lisov, V.A. (1999). Vanchin V.A., ed. Узбекистон Республикаси географик атласи [Uzbekiston Republic geographical atlas] (in Uzbek). DIK publishers, Tashkent, Uzbekistan. p. 49. ISBN 5-8213-0011-8.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

Ӯзбекистон Вилояти Бухоро
Маркази маъмурӣ	Бухоро
Шаҳрҳои тобеи вилоят	Бухоро Когон
Ноҳияҳои вилоят	Ноҳияи Олот * Ноҳияи Бухоро * Ноҳияи Вобканд * Ноҳияи Когон * Ноҳияи Қаракӯл * Ноҳияи Қоровулбозор Ноҳияи Пешку * Ноҳияи Ромитан * Ноҳияи Шофирком * Ноҳияи Ғиждувон * Ноҳияи Ҷондор