Ҳамла ба масҷиди Ал-Ақсо

Мавод аз Википедиа — донишномаи озод

15 апрели соли 2022 ҳамлаи полиси исроилӣ ба масҷиди Ал-Ақсо бо истифода аз гази ашковар ва норинҷакҳои садонок, дар оғози даргирӣ дастикам 59 фаластиниро захмӣ кард. [1] Бино ба гузоришҳои исроилӣ, даҳҳо фаластинӣ дар назди девори ғарбӣ раҳпаймоӣ карданд ва ба афсарони пулис бо сангборон ҳамла карданд. Бархе аз фаластиниҳо дар дохили масҷиди Ал-Ақсо, ки дар он ҷо боздошт шуданд, садди роҳи худ гузоштанд. Ал-Ҷазира хабар дод, ки “чанд сарбози ишғолгар ба болои боми биноҳои иҳотаи Масҷиди Ал-Ақсо баромаданд. Онҳо мардумро аз ҳавлии Масҷидул-Ақсо берун оварда, аксари дарҳоро ба сӯи он бастанд.” Дар ин задухӯрд беш аз 150 фаластинӣ маҷрӯҳ ва 400 нафар боздошт шуданд. Се полиси исроилӣ низ захмӣ шудаанд. [2] [3] [4] [5] [6]

Замина[вироиш | вироиши манбаъ]

Дар ҳафтаҳои пеш аз ҳамла, ташаннуҷ дар Исроил ва сарзаминҳои Фаластин афзоиш ёфт [7] . Дар моҳҳои март ва апрели соли 2022, 14 ғайринизомии исроилӣ дар як силсила ҳамлаҳои фаластиниҳо кушта шуданд, ки ба як силсила рейдҳои Артиши Исроил дар соҳили Ғарбӣ оварда расонд, ки дар натиҷа 16 фаластинӣ (ҳам ғайринизомиён ва ҳам ҷангҷӯён) кушта шуданд [3] . Чанде пеш аз ин ҳодиса як гурӯҳи динии яҳудӣ бо номи "Бозгашт ба кӯҳ" эълом дошт, ки қасд доранд дар рӯзи иди яҳудиёни Фисҳ дар кӯҳи маъбад қурбонии иди Фисҳ кунанд. Рӯзи 14 апрел шаш узви ин гурӯҳ барои қасди қурбонии бузғола дар кӯҳи маъбад боздошт шуданд. Ба навиштаи The New York Times, дар шабакаҳои иҷтимоӣ сару садоҳо паҳн шуда буданд, ки гӯиё фаъолони яҳудӣ қасд доштанд, ки охири ҳафта ба масҷиди Ал-Ақсо ворид шаванд. [8] Як сол пеш, дар моҳи шарифи Рамазон, тазоҳуроти шабонарӯзӣ дар Байтулмуқаддас ва даргириҳо дар маҷмааи Ал-Ақсо ба ҷанги 11-рӯзаи байни Исроил ва гурӯҳҳои фаластинӣ табдил ёфт.

Рафти ҳодиса[вироиш | вироиши манбаъ]

Эътирозгарони фаластинӣ тақрибан соати 4:00 бо парчамҳои Фаластин ва Ҳамос ба гирди масҷид раҳпаймоӣ карданд. Ба гуфтаи пулис, тазоҳурот ба хушунат печид, зеро тазоҳуркунандагон ба девори Ғарбӣ санг партоб карданд ва оташдонҳо афрӯхтанд [3] . Дар посух полис ба зидди издиҳом гази ашковар ва норинҷакҳои садонок партоб кард [9] . Эътирозгарон ба сӯи маъмурони пулис санг партоб карданд, ки се нафарро маҷрӯҳ карданд [3] . Гуфта мешавад, ки задухӯрдҳо дар назди дарвозаи Шер [9] рӯх додаанд. Пас аз он полис тақрибан соати 9:30 [9] вориди масҷид шуд, ки ба гуфтаи онҳо, қисмате аз тазоҳургарони фаластинӣ қаблан худро садди роҳи онҳо гузошта буданд. Полис изҳор дошт, ки фаластиниҳо санг ҷамъ карда, аз масҷид мепартоянд [3] .

Фаластиниҳо гуфтанд, ки афсарони исроилӣ дарҳол пас аз хондани азон аз ҷониби муаззин вориди бино шуданд, дар ҳоле ки пулис гуфтааст, ки то поёни намоз интизоранд. Полис диндоронро маҷбуран аз масҷид берун кард, ин бо истифода аз калтакҳои полис сурат гирифт [8] . Норинҷакҳои ҳайратангез ва оташбозие, ки ҳарду ҷониб дар ин задухӯрд истифода карда буданд, боиси бухори шадиди дуд шуданд. Пулиси Исроил ба хотири роҳ надодан ба масҷид дари Димишқ ва дигар даромадгоҳҳоро муваққатан бастааст, вале ба занон, пиронсолон ва кӯдакон иҷоза дод, ки ворид шаванд. Пулис пас аз шаш соат тарк шуд ва кори минбаъдаи масҷид бидуни ҳодиса идома дошт. Ҷамъияти Ҳилоли Аҳмари Фаластин хабар дод, ки 158 фаластинӣ, аксаран аз тирҳои резинӣ, норинҷакҳои пластикӣ ва калтакҳои полис захмӣ шудаанд. Қариб 470 касро қӯшунҳои исроилӣ дастгир карданд. Рӯзи 16 апрел хабар дода шуд, ки 130 нафар то ҳол дар боздошт қарор доранд. 65 нафар ноболиғон бо чораҳои пешгири аз озодӣ ва 200 нафар боздоштшудаҳо пас аз пурсиш аз ҷониби мақомоти ҳифзи ҳуқуқ озод карда шуданд [10] [11] .

Таъсирҳо[вироиш | вироиши манбаъ]

Садҳо арабҳои исроилӣ дар Умм-ал-Фаҳм ба муқобили ин рейд намоишҳо ташкил карданд, ки баъзеи онҳо ба бетартибиҳо табдил ёфтанд. Дар ҳамон рӯзе, ки ҳамла ба вуқӯъ пайваст, як духтари навраси фаластинӣ дар Ҳайфа мардеро бо корд захмӣ кард. Вай баъдтар иқрор шуд, ки ин корро дар посух ба ҳамла ба масҷид кардааст [12] [13]

Аксуламал[вироиш | вироиши манбаъ]

Маъмурияти Фаластин[вироиш | вироиши манбаъ]

Вазири худгардони Фаластин дар умури Байтулмуқаддас Фадӣ ал-Ҳадамӣ ҳамлаи Исроил ба масҷиди Ал-Ақсоро шадидан маҳкум кард. Вай ин амалҳоро бар дӯши Исроил донист ва аз ҷомеаи ҷаҳонӣ даъват кард, ки фавран дахолат кунад, то амалҳои Исроил алайҳи муқаддасоти мусулмононро қатъ кунад [14] [15]

Ташкилотхои байналхалкй[вироиш | вироиши манбаъ]

Ҳамоҳангсози вижаи СММ дар умури сулҳи Ховари Миёна, Тор Веннесленд аз ҳодисаҳои рухдода дар шаҳри Байтулмуқаддас ва Масҷиди Ал-Ақсо изҳори нигаронии амиқ кард. Вай гуфт: "Ман аз бад шудани вазъи шаҳри Уршалим дар ин рӯзҳои муқаддас сахт нигаронам." Намояндаи Созмони Милали Муттаҳид талаб кард, ки иғвогариҳо дар Ал-Ҳарам-аш-Шариф [16] фавран хотима дода шавад.

  1. ↑ Clashes erupt at Jerusalem’s al-Aqsa mosque, at least 152 injured(англ.). Al Arabiya English (15 April 2022). 17 апрели 2022 санҷида шуд.
  2. ↑ Israeli forces raid Al-Aqsa Mosque, over 150 Palestinians injured(англ.). www.aljazeera.com. 17 апрели 2022 санҷида шуд.
  3. ↑ 3.0 3.1 3.2 3.3 3.4 Emanuel Fabian, Aaron Boxerman, T. O. I. staff. Over 150 injured, 400 arrested as Palestinians clash with cops on Temple Mount (en-US). www.timesofisrael.com. 17 апрели 2022 санҷида шуд.
  4. ↑ Israeli troops target worshippers in Al Aqsa Mosque attack, scores injured(англ.). Israeli troops target worshippers in Al Aqsa Mosque attack, scores injured. 17 апрели 2022 санҷида шуд.
  5. ↑ Jerusalem: Over 150 hurt in clashes at al-Aqsa Mosque compound, BBC News (15 апрели 2022). Проверено 17 апрели 2022.
  6. ↑ Побоище на Храмовой горе: Песах в Иерусалиме начался с беспорядков. smotrim.ru. 17 апрели 2022 санҷида шуд.
  7. ↑ Maram Humaid,Zena Al Tahhan. ‘Ripe for explosion’: Israel-Palestine tensions rise in Ramadan(англ.). www.aljazeera.com. 17 апрели 2022 санҷида шуд.
  8. ↑ 8.0 8.1 Kingsley, Patrick. Jerusalem Calms After Israeli-Palestinian Clashes at Holy Site, The New York Times (15 апрели 2022). Проверено 17 апрели 2022.
  9. ↑ 9.0 9.1 9.2 Andrew Carey, Abeer Salman, Hadas Gold, Amir Tal and Michael Schwartz CNN. Jerusalem on edge as violence flares at key holy site. CNN. 17 апрели 2022 санҷида шуд.
  10. ↑ T. O. I. staff. At least 130 rioters remain detained after Friday’s Temple Mount clashes (en-US). www.timesofisrael.com. 17 апрели 2022 санҷида шуд.
  11. ↑ Violence erupts between Palestinian protesters and Israeli riot police at Jerusalem holy site, ABC News (15 апрели 2022). Проверено 17 апрели 2022.
  12. ↑ T. O. I. staff. Suspect in Haifa terror stabbing said to be daughter of ex-Shin Bet informant (en-US). www.timesofisrael.com. 17 апрели 2022 санҷида шуд.
  13. ↑ 15-year-old Stabs Man in Northern Israel in Suspected Politically-motivated Attack, Haaretz. Проверено 17 апрели 2022.
  14. ↑ Arab rioters stone buses en route to Western Wall (en-US). The Jerusalem Post | JPost.com. 17 апрели 2022 санҷида шуд.
  15. ↑ اسرائیلی فوج کا مسجد اقصی پر دھاوا، نمازیوں پر سٹن گرینیڈز اور آنسو گیس کا استعمال (ur). العربیہ اردو (15 апрели 2022). 17 апрели 2022 санҷида шуд.
  16. ↑ الأمم المتحدة تطالب بوقف استفزازات الاحتلال فى الأقصى (ar-eg). جريدة الدستور (15 апрели 2022). 17 апрели 2022 санҷида шуд.
Баргирифта аз "https://tg.wikipedia.org/w/index.php?title=Ҳамла_ба_масҷиди_Ал-Ақсо&oldid=1300045"