Ҳизби панэронӣ

{{{номи ҳизб}}}
{{{номи ҳизб}}}
Асосгузор:	Mohsen Pezeshkpour[d]
Санаи асосгузорӣ:	1951
Қароргоҳ:	Теҳрон, Эрон;
Маром:	Панэронизм ва ultranationalism[d]
Сайт:	english.paniranist.org

Ҳизби Панэронӣ (форсӣ: بزب پانایرانیست‎ Ҳизби Паниронӣ) як ҳизби сиёсии мухолиф дар Эрон аст, ки аз паниронӣ ҳимоят мекунад. Ин ҳизб сабти ном нашудааст ва аз лиҳози фаннӣ мамнӯъ аст, аммо дар Эрон фаъолияташро идома медиҳад. Дар замони сулолаи Паҳлавӣ, ин ҳизб дар порлумон намояндагӣ мекард ва дар дохили режим ниммухолифӣ ҳисобида мешуд, ки то замони маҳкумияти расмии ризоияти Эрон ба истиқлолияти Баҳрайн дар соли 1971 иҷоза дода шуд, ки фаъолият кунад.

Ӯ Ин ҳизб маҷбур шуд, ки соли 1975 баста шавад ва бо Ҳизби Ренессанс ҳамроҳ шавад.

Ҳизби Панэронӣ як созмони зиддикоммунистӣ буд ва дар кӯчаҳои Теҳрон бо издиҳоми Ҳизби мардумии Эрон мунтазам мубориза мебурд. ^[1]

Ҳизби Панэронӣ дар соли 2009 ба ҳимоят аз Ҷунбиши Сабзҳои Эрон баромад кард ^[2] ва гуфтугӯи он дар солҳои 2010 аз ҷониби муҳофизакорон, ки мавқеъҳои онро дар миёни ихтилофҳо ва даргириҳои Эрону Саудӣ ба таври тактикӣ қабул карданд, эҳё шуд. ^[3]

замина

Ҳамла ба Эрон аз ҷониби артиши Англияву Шӯравӣ дар авоили садаи 20 боиси эҳсоси ноамнӣ дар миёни эрониён шуд, ки шоҳ Ризо Паҳлавӣ дар баробари чунин ҳузури хориҷӣ дар ин кишвар нотавон аст. Дар кишвар, бахусус дар пойтахти Теҳрон, сарбозон аз Русия, Англия, Ҳиндустон, Зеландияи Нав, Австралия ва баъдтар Амрико ^[4] буданд.

Ҳамлаи Англия ва Шӯравӣ ба Эрон ба як силсила ҷунбиши донишҷӯён дар соли 1941 таъсир расонд, ки дар он миллатгароӣ дар байни эрониён беш аз пеш маъруфият пайдо мекард, яке аз ин гурӯҳҳои нав як гурӯҳи махфии партизании миллатгаро бо номи Гурӯҳи Интиқом (бо номи Анҷоман низ маъруф) буд » ^[4] .

Ҳизби Панэронӣ баъдан аз ҷониби ду узви гурӯҳи интиқомгиранда ва ду донишҷӯи дигар дар миёнаҳои то охири солҳои 1940 дар Донишгоҳи Теҳрон таъсис дода шуд.

Ҳарчанд дар тӯли солҳои 1930 фаъол буд, ҷунбиши паниэронӣ як иттиҳоди густурдаи миллии адибон, муаллимон, донишҷӯён ва фаъолон буд. Ин ҳизб аввалин созмоне буд, ки ба таври расмӣ мавқеъи умумиэронӣ қабул кард, ки ба ҳамбастагӣ ва муттаҳидшавии халқҳои эронӣ, ки дар паҳнои Эрон зиндагӣ мекунанд, эътиқод дошт.

Таърих

Дар соли 1951, Моҳсен Пезешкпур ва Дориюш Форуҳар дар бораи чӣ гуна фаъолият кардани ҳизб ихтилофи назар доштанд ва тақсимот ба амал омад.

Фраксияи Пезешкпур, ки номи ҳизбро нигоҳ дошт, бовар дошт, ки дар низоми Муҳаммадризо Паҳлавӣ кор кунад. Фраксияи Форуҳар, ки номи нави Меллат Эронро (Ҳизби миллати Эрон) қабул кард, ба мубориза бо низом бовар дошт.

Меллат Эрон нисбат ба ҳизби пешин хеле миллатгарои ашаддӣ буд ва аз ҷунбиши миллии Муҳаммад Мусаддиқ, ки Ҷабҳаи Миллии Эронро (Ҷебҳе Мелли) дар баробари дигар раҳбарони миллатгароёни эронӣ таъсис додааст, сахт дастгирӣ ва муттаҳид мекард.

Ин ҳизб гӯё аз ҷониби Идораи марказии разведка маблағгузорӣ мешуд. ^[5]

Пас аз табаддулоти давлатие, ки аз ҷониби Англо - Амрико сарпарастӣ карда шуд, бар зидди Мусаддик, шоҳ қудрати диктаториро ба даст гирифт ва тақрибан ҳамаи гурӯҳҳои сиёсӣ, аз ҷумла Меллат Эрон ва Ҷабҳаи Миллиро ғайриқонунӣ эълон кард.

Партияи пан-эронистй дере нагузашта ба оппози-цияи расмй дар мачлиси машваратй табдил ёфт, ки Пезешкпур раиси он гардид.

Аммо дар хакикат хизб кувва ва нуфузи сиёсй хеле кам дошт ва мавкеи он пеш аз хама рамзй буд.

Оғози солҳои 1960, дар замони ҳукумати Амир Аббос Ҳовайд, Эрон асосан ба як диктатураи якҳизбӣ таҳти роҳбарии Ҳизби Наҳзати Императорӣ ( Растохез ) табдил ёфт.

Пезешкпур узви фаъоли Маҷлис боқӣ монд ва ба ҳукмронии Бритониё дар Баҳрайн, ки Эрон даъво дошт, мухолиф буд.

Дар шаҳри Хуррамшаҳр қароргоҳе таъсис дод.

Дар Хузистон ин хизб бори аввал тавонист ба нуфузи бартаридошта ноил шавад, дар ҳоле ки дар боқимондаи Эрон ин ҳизб таъсири хеле камро идома дод.

Бо сар задани инқилоб дар соли 1978, Пезешкпур ва дигар сиёсатмадорони бо шоҳ муттаҳидшуда аз кишвар ба бадарға фирор карданд.

Муҳаммадризо Амели Теғронӣ, яке аз муассисони ин ҳизбро Додгоҳи инқилобӣ ба эъдом маҳкум кард ва баъдан дар моҳи майи соли 1979 эъдом шуд.

Ҳаракатҳои миллатгароӣ аз қабили Меллат Эрон ва Ҷабҳаи Миллӣ, ки ба шоҳ муқобил буданд, дар кишвар боқӣ монданд ва дар ҳукумати муваққати инқилобии Меҳдии Бозоргон нақши ҳалкунанда бозиданд.

Пас аз инқилоби исломии соли 1979, ки дар ниҳоят Хумайниро ба унвони пешвои олӣ пас аз суқути ҳукумати муваққат ба қудрат овард, тамоми гурӯҳҳои миллатгаро ва ҳамчунин ҳаракатҳои сотсиалистӣ ва коммунистӣ, аз қабили Ҳизби мардумии Эрон, мамнӯъ шуданд.

Дар авоили солҳои 1990-ум Пезешкпур ба раҳбари нави олӣ Алии Хоманаӣ номаи узрхоҳӣ навишт, ки мехоҳад ба Эрон баргардад ва ваъда дод, ки ҳамеша аз сиёсат канорагирӣ кунад.

Хоманаӣ узрхоҳиро пазируфт ва ба Пезешкпур иҷозат дод, ки ба шарти аз сар нагирифтани фаъолияти пешини сиёсии худ баргардад.

Аммо пас аз чанде Пезешкпур боз ба сиёсат фаъолона машгул шуда, дар Эрон хизби панэронистиро баркарор кард. Вай сохти хизбиро ислох кард ва аз аксар идеологияи ташкилии кухна, ки Форухар ба он мукобил баромад ва дар аввал боиси чудоихо гардид, даст кашид.

Аммо партияи панэронистй ва «Меллат Эрон» муросо накарда, хамчун ташкилоти алохида кор карданро давом доданд.

Пас аз тазоҳуроти донишҷӯёни соли 1999, бисёре аз аъзои Ҳизби Панэронӣ боздошт шуданд ^[6] ва 9 нафар аз раҳбарони ин ҳизб, аз ҷумла худи Пезешкпур, ба Додгоҳи Инқилоби Исломӣ даъват шуданд.

Айбдоркунии зидди онҳо аз паҳн кардани таблиғоти зиддиҳукуматӣ дар рӯзномаи расмии ҳизб бо номи «Соверенитет миллӣ» иборат буд.

Моҳи январи соли 2011 яке аз муассисони Ҳизби Панэронӣ Муҳсин Пезешкпур ҳангоми ҳабси хонагӣ аз ҷониби ҳукумати Эрон мурда эълон шуд.

Дар натиҷа, Ризо Кирмонӣ раҳбари нави ҳизби паниронистӣ эълон шуд.

Замоне дар соли 2012 Ризо Кирмонӣ ба далели мушкилоти саломатӣ дар пайи ҳабси 18-моҳа дар зиндони Раҷаи Шаҳр даргузашт, ки бисёриҳо шароити онро ғайриинсонӣ хонда ва дар сатҳи байналмилалӣ мавриди интиқод қарор гирифтанд.

Парчам

Парчами Ҳизби Панэронӣ парчами ҳизбест, ки бо ранги миллии Эрон таҷассум ёфтааст.

Дар маркази ин парчам низ аломати мухолифат мавҷуд аст, ки ба маънои мухолифат ба ҳар гуна ғояҳои мустамликавӣ, мухолифат ба пароканда кардани сарзаминҳои Эрон, мухолифат ба ақидаҳои ғайриинсонӣ, мухолифат бо созмонҳои фасодзада, мухолифат ба коммунизм, мухолифат ба панисломизм, мухолифат ба пантуркизм, мухолифат ба сионизм ва тартиботи нави ҷаҳонӣ .

Ҳамчунин дар мобайни ин парчам лентаи сиёҳ кандакорӣ шудааст, ки ба маънои мотам барои аз даст додани сарзаминҳои эронӣ аст. ^[7]

Маҷлисҳои партиявӣ

Ҳизби Панэронӣ дар ду идораи расмии Эрон ҷаласаҳои ҳизбӣ баргузор мекунад. ^[8]

Мақомоти Ҷумҳурии Исломии Эрон, ки фаъолияти ин ҳизбро ғайриқонунӣ медонанд, алайҳи фаъолият ва гирдиҳамоиҳои он эътироз карданд. ^[9]

танқид

Бархе аз аҳзоби сиёсии Эрон бо ишора ба он ки Ҳизби Панэронӣ бо Ҳизби Миллии Сотсиалистии Коргарии Эрон ^[10] онро ҳизби фашистӣ ва тоталитарӣ медонанд, аммо худи панэронӣ ҳамеша ин иддаъоро рад кардаанд. .

Конститутсияи пешниҳодшуда

Панэронистҳо дар соли 1997 тарҳи Қонуни асосии худро пешниҳод карданд, ки муҳимтарин принсипҳои онҳо инҳоянд: низоми парлумонӣ, монархияи конститутсионӣ, истиқлолияти миллӣ ва дунявӣ . ^[11]

Эзоҳ

↑ Mark J. Gasiorowski (1987). «Disintegration of Iranian National Front: Causes and Motives». The 1953 Coup d’Etat in Iran. Cambridge University Press. 19 (3): 261—286.
↑ Golnaz Esfandiari (22 June 2009). https://www.rferl.org/a/Women_At_Forefront_Of_Iranian_Protests/1760110.html Бойгонӣ шудааст 11 май 2022 сол.
↑ Nozhan Etezadosaltaneh (4 August 2016). https://intpolicydigest.org/pan-iranism-new-tactics-of-conservatives-in-iran
↑ ^4.0 ^4.1 Engheta, Naser (2001). 50 years history with the Pan-Iranists. Los Angeles, CA: Ketab Corp.
↑ Rahnema, Ali (2014-11-24). Behind the 1953 Coup in Iran: Thugs, Turncoats, Soldiers, and Spooks. Cambridge University Press. p. 23.
↑ RFE/RL Iran Report(пайванди дастнорас — таърих). 12 май 2022 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 12 май 2022.
↑ درفش حزب پان ايرانيست(пайванди дастнорас — таърих). 13 май 2022 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 24 май 2022.
↑ حزب پان ایرانیست::تماس با ما(пайванди дастнорас — таърих). 12 май 2022 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 19 апрели 2022.
↑ جلوگیری از برگزاری مراسم «حزب پان ایرانیست»(пайванди дастнорас — таърих). 12 май 2022 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 28 апрели 2021.
↑ رابطهٔ حزب پان ایرانیست با احزاب سومکا و توده تا کودتای 28 مرداد 1332(пайванди дастнорас — таърих). 24 июли 2022 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 12 май 2022.
↑ Источник(пайванди дастнорас — таърих). 24 июли 2022 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 25 июни 2022.

Пайвандҳо

[1] Mark J. Gasiorowski (1987). «Disintegration of Iranian National Front: Causes and Motives». The 1953 Coup d’Etat in Iran. Cambridge University Press. 19 (3): 261—286.

[2] Golnaz Esfandiari (22 June 2009). https://www.rferl.org/a/Women_At_Forefront_Of_Iranian_Protests/1760110.html Бойгонӣ шудааст 11 май 2022 сол.

[3] Nozhan Etezadosaltaneh (4 August 2016). https://intpolicydigest.org/pan-iranism-new-tactics-of-conservatives-in-iran

[автоссылка1-4] 4.0 ^4.1 Engheta, Naser (2001). 50 years history with the Pan-Iranists. Los Angeles, CA: Ketab Corp.

[5] Rahnema, Ali (2014-11-24). Behind the 1953 Coup in Iran: Thugs, Turncoats, Soldiers, and Spooks. Cambridge University Press. p. 23.

[6] RFE/RL Iran Report(пайванди дастнорас — таърих). 12 май 2022 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 12 май 2022.

[7] درفش حزب پان ايرانيست(пайванди дастнорас — таърих). 13 май 2022 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 24 май 2022.

[8] حزب پان ایرانیست::تماس با ما(пайванди дастнорас — таърих). 12 май 2022 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 19 апрели 2022.

[9] جلوگیری از برگزاری مراسم «حزب پان ایرانیست»(пайванди дастнорас — таърих). 12 май 2022 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 28 апрели 2021.

[10] رابطهٔ حزب پان ایرانیست با احزاب سومکا و توده تا کودتای 28 مرداد 1332(пайванди дастнорас — таърих). 24 июли 2022 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 12 май 2022.

[11] Источник(пайванди дастнорас — таърих). 24 июли 2022 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 25 июни 2022.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]