Jump to content

Ҷон Магуфулӣ

Мавод аз Википедиа — донишномаи озод
Ҷон Магуфулӣ
англ. John Pombe Magufuli
парчам
5-умин Президенти Танзания
парчам
5 ноября 2015 — 17 марта 2021
Пешгузашта Ҷакайя Киквете
Ҷонишин Самия Сулуху
Таваллуд 29 октябр 1959(1959-10-29)[1][2]
Даргузашт 17 март 2021(2021-03-17)[3][4][5] (61 сол)
Мадфан
Ном ҳангоми таваллуд англ. John Pombe Joseph Magufuli
Ҳамсар Ҷанет Магуфулӣ[d]
Фарзандон Ҷозеф Магуфулӣ[d] ва Ҷессика Магуфулӣ[d]
Ҳизб
Таҳсилот
Эътиқод калисои католикӣ
 Парвандаҳо дар Викианбор

Ҷон Помбе Ҷозеф Магуфулӣ (англ. John Pombe Joseph Magufuli; 29 октябри 1959, ноҳияи Чато, мандати Танганика — 17 марти 2021, Доруссалом[7]) — президенти панҷуми Танзания, дар вазифаи худ аз 5 ноябри соли 2015 то 17 марти 2021.

Зиндагинома

[вироиш | вироиши манбаъ]

29 октябри соли 1959 дар ноҳияи Чато таваллуд шудааст.

Вай соли 1988 Донишгоҳи Доруссаломро бо ихтисоси химия ва математика хатм карда, дар он ҷо низ дараҷаи магистр гирифтааст ва рисолаи доктории худро дар соҳаи химия ҳимоя кардааст[8]. Дар охири соли 2019 ба ӯ барои такмил додани иқтисодиёти кишвар унвони доктори фахрии Донишгоҳи Додома дода шуд[9].

Вакили парлумони се даъват (2000—2005, 2005—2010, 2010—2015). Аз соли 1995 то 2000 ба ҳайси намояндаи Вазири корҳои ҷамъиятӣ кор кардааст (англ. Deputy Minister of Works). Аз соли 2000 то 2015 дар кобинаи вазирон дар вазифаҳои гуногуни калони давлатӣ кор кардааст: Вазири корҳои ҷамъиятӣ (англ. Minister of Works) аз с. 2000 то 2006, Вазири замин ва маҳалҳои аҳолинишин (англ. Minister of Lands and Human Settlement) аз с. 2006 то 2008, вазири чорводорӣ ва моҳидорӣ (англ. Minister of Livestock and Fisheries) дар давраи аз соли 2008 то 2010, аз соли 2010 то 2015 — боз ҷониби Вазири корҳои ҷамъиятӣ[8][10].

Номзад аз ҳизби ҳоким, ки дар ҷанҷолҳои коррупсионӣ ба ларза афтода буд, аз он сабаб интихоб шуд, ки сиёсатмадори поквиҷдон ва нофасодзада ҳисобида мешуд. Номзади оппозисиюн Эдвард Ловасса таҳти шиори мубориза бо коррупсия ба участкаҳои интихоботӣ рафт. Дар интихоботе, ки 25 октябри соли 2015 баргузор шуд, Магуфулӣ ғолиби сабқати президентӣ эълон шуд: вай 58 % овозҳоро ба даст овард. Ӯ 5 ноябри соли 2015 савганд ёд кард[11][12].

Демонстрантҳо тадбирҳои сарфакоронаи маблағҳои давлатиро намоишкорона ҷорӣ карданд (масалан, дар рӯзи истиқлол ба ҷои чорабиниҳои маъмулии гаронбаҳо гузаронидани субботники умуми Танзания), шумораи вазирони кобинаро аз 30 то 19 коҳиш дод ва ҳайати хизматчиёни баландпояи давлатиро коҳиш дод. Дар моҳи майи соли 2016 вай аудити дастгоҳи давлатиро анҷом дод, ки дар натиҷаи он 10 ҳазор «ҷонҳои мурда» шинохта шуданд, ки моҳона ба он 2 миллион доллар сарф мешуд[13].

Ӯ ваъдаи маъракаи пешазинтихоботии худро дар бораи паҳн кардани таҳсили ройгон дар мактабҳои миёна иҷро кард (пеш аз он, танҳо мактабҳои ибтидоӣ ройгон буданд), аз оғози маъракаи мубориза бо гардиши ғайриқонунии маводи мухаддир хабар дод.

Танқиди Магуфулӣ бо услуби авторитарии ҳукумат, таъқиби оппозисюн, дахолат ба интихоботи мақомоти маҳаллии Занзибар алоқаманд аст.

Пурсишҳои афкор нишон доданд, ки аз рӯи натиҷаҳои 100 рӯзи аввали президентӣ Ҷон Магуфулиро 90,4 % шаҳрвандони Танзания дастгирӣ кардаанд[14].

Интихоботи президентии соли 2015

[вироиш | вироиши манбаъ]

12 июли соли 2015, Магуфулӣ дар интихоботи соли 2015 номзад ба президентӣ аз ҳизби CCM пешбарӣ шуда, дар муқоиса бо рақибонаш аксарияти овозҳоро ба даст овард. : Вазири адлия ва собиқ муовини дабири кулли Созмони Милали Муттаҳид Аша-Роз Мигиро ва сафири Иттиҳоди Африқо дар Иёлоти Муттаҳидаи Амрико Амина Салум Алӣ.

Гарчанде ки Магуфулӣ дар интихоботе, ки 25 октябри соли 2015 баргузор шуда буд, бо душвориҳои бузурги номзади оппозисиюн ва собиқ узви ҳизби сиёсии ССК дучор омад, Магуфулӣ аз ҷониби Комиссияи Миллии Интихобот (КМИ) рӯзи 29 октябр пирӯз эълон шуд; ӯ 58 % овозҳоро ба даст овард. Шарики ӯ Самия Сулуҳ низ ноиби президент эълон шуд. Ҷон Магуфулӣ рӯзи 5 ноябри соли 2015 савганд ёд кард[15].

Интихоботи президентии 2020

[вироиш | вироиши манбаъ]

Дар моҳи июли соли 2020, Магуфулӣ дар интихоботи моҳи октябри соли 2020 таъйиншуда аз номзадии президент аз ҳизби ССК пешбарӣ карда шуд. Номзадии ӯ пас аз хориҷ шудан аз ҳизб Бернард Мембе, вазири собиқи корҳои хориҷӣ, ки нақшаи даъвати номзадиро дошт, ҳеч эътирозе надошт.[16]

Магуфулӣ дар интихобот пирӯз шуд ва мебоист то соли 2025 президент боқӣ мемонд[17].

Раёсат

[вироиш | вироиши манбаъ]

Пас аз ба кор даромадан, Магуфулӣ фавран ба татбиқи чораҳо ҷиҳати ҷилавгирӣ аз хароҷоти давлатӣ шурӯъ кард, ба монанди манъи сафари нолозим ба хориҷа аз ҷониби мақомоти давлатӣ, истифодаи мошинҳои арзон ва утоқҳои мулоқот барои нақлиёт ва вохӯриҳо, кам кардани ҳайат барои сафар дар саросари Иттиҳод аз 50 то 4, даст кашидан аз сарпарастии намоишгоҳи Рӯзи ҷаҳонии СПИД то хариди доруҳои СПИД ва роҳ надодан ба чорабиниҳо ва шабнишиниҳои боҳашамат дар идораҳои давлатӣ (масалан, коҳиши буҷет барои зиёфати давлатӣ ба муносибати ифтитоҳи иҷлосияи нави парлумон)[18][19]. Магуфули маоши худро дар як моҳ аз 15000 то 4000 доллар кам кард[20].

Магуфулӣ ҷашни Рӯзи истиқлоли кишварро барои соли 2015 ба манфиати маъракаи тозакунии саросарӣ, ки ба коҳиш додани паҳншавии вабо мусоидат мекунад, боздоштааст. Магуфулӣ шахсан дар тозакунӣ ширкат варзид ва гуфт, ки «он қадар шармовар буд, ки мо барои таҷлили 54-умин солгарди истиқлол, вақте ки мардуми мо аз вабо мемиранд, маблағҳои зиёдеро сарф мекунем.» Пасандозҳо барои беҳтар кардани беморхонаҳо ва беҳдошти кишвар сармоягузорӣ шуданд[21][22].

10 декабри соли 2015, пас аз беш аз як моҳи ба кор омадан, Магуфулӣ кобинаи худро эълон кард. Андозаи он бо мақсади кам кардани хароҷот аз 30 то 19 вазорат коҳиш дода шуд[23].

12 апрели соли 2016, Магуфулӣ сафари аввалини худро ба хориҷа ба Руанда анҷом дод ва дар он ҷо бо ҳамтои руандиаш Пол Кагаме мулоқот кард ва дар Русумо пули нав ва посгоҳи сарҳадии кушод кушод. Магуфулӣ инчунин ёдгории 22-умин солгарди геносиди Руандаро зиёрат кард.

Дар моҳи июли соли 2016, Танзания тамокукашии калянро манъ кард ва Магуфулӣ таъсири онро ба саломатии ҷавонон сабаб нишон дод.[24] Худи ҳамон сол, ӯ дар тамоми мактабҳои давлатӣ таҳсили ройгонро ҷорӣ кард.[25] Дар моҳи марти соли 2017, Танзания содироти маъдани коркарднашударо барои ҳавасмандгардонии гудозиши дохилӣ манъ кард.[26]

Ҳукумати Магуфулӣ дар лоиҳаҳои гуногуни инфрасохтор, ки ба рушди иқтисодӣ нигаронида шудаанд, кор мекард[27]. Лоиҳаҳо илова намудани 6 ҳавопаймои Эйр Танзанияро ҳамчун роҳи эҳёи ҳавопаймои миллӣ[28], тамдиди Терминали III-и Фурудгоҳи Байналмилалии Юлиус Ниерере, сохтмони роҳи оҳани стандартии Танзания, гузаргоҳи Мфугале, Истгоҳи Ҷулиус Ниререро, нерӯгоҳи барқи обӣ, гузаргоҳи Убунго, пули нави Селандер, пули Кигонго. Бусиси, Худума-Бора-За-Афя, Витуо-Бора-За-Афя, тавсеаи бандари Дорусалом, Автовокзали Додома, таҷдиди корхонаи гази моеъ (СНГ), лоиҳаи обтаъминкунӣ, лоиҳаи нерӯи бод ва корхонаи коркарди тилоро дар бар мегиранд[29][30].

Магуфулӣ дар робита бо лоиҳаҳои роҳсозӣ лақаби «Булдозер» дошт, аммо ин мафҳум инчунин барои амалҳои ӯ дар самти кам кардани хароҷот ва фасод дар ҳукумати Танзания истифода шудааст.[31]

Зӯроварӣ ва сӯиистифода аз ЛГБТК

[вироиш | вироиши манбаъ]

Одамоне, ки дар муносибатҳои ҳамҷинсгароён дар Танзания маҳкум шудаанд, метавонанд ба муҳлати то 30 сол маҳкум карда шаванд. Дар моҳи октябри соли 2016, ҳукумати Танзания лоиҳаҳои таблиғотии ВИЧ / СПИД-ро манъ кард ва барномаҳои ташхиси ВНМО, рифола ва кумаки тиббиро аз ҷониби ИМА маблағгузорӣ кард. Бастани клиникаҳои хусусии ВНМО дар саросари кишвар пас аз чанде оғоз ёфт. Дар охири соли 2018, Магуфули саркӯби саросариро оғоз кард ва таҳдид кард, ки ҳар нафареро, ки барои ҳуқуқи ҳамҷинсгароён мубориза мебарад, боздошт ва бадарға мекунад ва ёфтани адвокатро барои дифоъ аз парвандаҳои хушунат алайҳи одамони ЛГБТ душвор месозад.[32]

Хамисӣ Кигвангалла, муовини вазири тандурустии Танзания гуфт, ки ӯ истифодаи «ташхисҳои анал» -ро барои исботи ҷинсии ҳамҷинсгароён дастгирӣ мекунад.

Тандурустӣ

[вироиш | вироиши манбаъ]

Назорати таваллуд

[вироиш | вироиши манбаъ]

Моҳи сентябри соли 2018 Ҷон Магуфулӣ дар як гирдиҳамоӣ гуфт: "Онҳое, ки ба танзими оила машғуланд, танбаланд… метарсанд, ки фарзандони худро ғизо дода наметавонанд. Онҳо намехоҳанд барои сер кардани як оилаи калон меҳнат кунанд ва аз ин рӯ, пешгирии ҳомиладориро интихоб мекунанд ва дар ниҳоят танҳо як ё ду фарзанд доранд "[33]. Вай аз мардум даъват кард, ки ба маслиҳат дар бораи назорати таваллуд гӯш надиҳанд, ки баъзеи онҳо аз хориҷиён ҳастанд, зеро он ниятҳои бад дорад.

КОВИД-19

[вироиш | вироиши манбаъ]

Танзания аз моҳи апрели соли 2020 омори талафоти коронавирусро нашр накардааст. Дар кишвар карантин ҷорӣ карда нашудааст, Магуфулӣ маслиҳат дод, ки бо дуо табобат карда шавад. Тибқи иттилои расмӣ, дар Танзания танҳо 509 нафар ба бемории COVID-19 гирифтор шуданд, 21 бемор фавтид. Кишвар барои сайёҳони хориҷӣ боз аст, аз моҳи августи соли 2020 парвозҳо аз Маскав ба он иҷозат дода шуданд[34].

Беморӣ ва марг

[вироиш | вироиши манбаъ]

Магуфулӣ аз 27 феврали соли 2021 дар назди мардум ҳозир нашудааст ва дар он конфронси видеоии сарони давлатҳои Африқои Шарқӣ гум шудааст. Оппозитсия даъво дорад, ки сиёсатмадор барои табобат ба бемористони пойтахти Кения Найробӣ фиристода шудааст. Рӯзи 10 март, расонаҳои Кения хабар доданд, ки Магуфули бо COVID-19 бемор шудааст, дар беморхонаи хусусии Кения қарор дорад ва бо дастгоҳи вентилятори пайваст аст, дар ҳоле ки собиқ номзади мухолифин дар интихоботи президентӣ Тунду Лису эълом дошт, ки сиёсатмадорро ба Ҳиндустон барои табобат ва марг равон кардаанд.[34][35].

Дар таърихи 17 марти соли 2021, Ҷон Магуфулӣ аз коронавирус фавтид[36][37][38][39].

Ҳаёти шахсӣ

[вироиш | вироиши манбаъ]

Вай бо Ҷанет Магуфулӣ, муаллими синфҳои ибтидоӣ издивоҷ карда буд ва онҳо се фарзанд доранд[40].

Ҷоизаҳо

[вироиш | вироиши манбаъ]

Эзоҳ

[вироиш | вироиши манбаъ]
  1. ↑ Энциклопедия Брокгауз (нем.)
  2. ↑ Munzinger Personen (нем.)
  3. ↑ John Magufuli: Tanzania's president dies aged 61 after health rumours (ингл.) — BBC, 2021.
  4. ↑ Owere P. Breaking News: President John Pombe Magufuli has died (ингл.) — The Citizen, 2021.
  5. ↑ Rais wa Jamhuri ya Tanzania John Pombe Magufuli ameaga dunia (суахили) — BBC, 2021.
  6. ↑ John Magufuli: Tanzania's President John Magufuli dies aged 61 — БиБиСи, 2021.
  7. ↑ Умер президент Танзании Джон Магуфули(рус.). ТАСС (17 марти 2021). 18 марти 2021 санҷида шуд.
  8. ↑ 8.0 8.1 AND THIS IS DR. JOHN POMBE MAGUFULI CV(пайванди дастнорас — таърих). Tanzania Today. 2 Декабри 2015 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 4 Декабри 2015.
  9. ↑ John Magufuli gets honorary PhD for outstanding leadership(англ.). The East African. 5 сентябри 2020 санҷида шуд.(пайванди дастнорас)
  10. ↑ JOHN NGIRACHU. Magufuli: Chemistry teacher who found keys to State House, Nation Media Group (1 ноябри 2015).
  11. ↑ Магуфули объявлен победителем президентских выборов в Танзании, ВВС Русская служба (29 октябри 2015).
  12. ↑ Танзания: кандидат от правящей партии стал победителем президентских выборов, Euronews.
  13. ↑ Кусов, Виталий. Джон Магуфули: президент Танзании, биография и правление(рус.), Правители Африки: XXI век. Проверено 14 Декабри 2017.
  14. ↑ Magufuli impresses many after 100 days. 19 марти 2021 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 13 июли 2018.
  15. ↑ Tanzania poll: John Magufuli of CCM defeats Edward Lowassa, BBC News (29 октябри 2015). Проверено 5 сентябри 2020.
  16. ↑ Tanzania’s Ruling Party Nominates Magufuli for Re-Election(англ.). BloombergQuint. 9 сентябри 2020 санҷида шуд.
  17. ↑ Tanzania Election 2020: Magufuli wins Tanzania’s presidency for a second term(англ.). The Citizen. 12 Декабри 2020 санҷида шуд.(пайванди дастнорас)
  18. ↑ Ndesanjo Macha for Global Voices, part of the Guardian Africa Network. What would Tanzania's cost-cutting president do? Twitter responds(англ.). the Guardian (1 December 2015). 9 сентябри 2020 санҷида шуд.
  19. ↑ Zambia : New Tanzanian President John Magufuli makes radical changes(англ.). LusakaTimes.com (26 November 2015). 9 сентябри 2020 санҷида шуд.
  20. ↑ Tanzanie : touchant 4 fois moins que son prédécesseur, le président Magufuli dévoile son salaire(фр.). La Tribune. 9 сентябри 2020 санҷида шуд.
  21. ↑ Magufuli strikes again: Uhuru Day scrapped(англ.). The Citizen. 9 сентябри 2020 санҷида шуд.
  22. ↑ Tanzania's Magufuli scraps independence day celebration, BBC News (24 ноябри 2015). Проверено 9 сентябри 2020.
  23. ↑ Omar Mohammed. Tanzania’s Magufuli finally names his cabinet—and it’s almost half the size of his predecessor’s(англ.). Quartz Africa. 9 сентябри 2020 санҷида шуд.
  24. ↑ Tanzania bans shisha smoking over health concerns, BBC News (5 июли 2016). Проверено 9 сентябри 2020.
  25. ↑ Free education in Tanzania | Africa Times(англ.). africatimes.com (9 February 2016). 9 сентябри 2020 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 21 марти 2021.
  26. ↑ Subscribe to read | Financial Times. www.ft.com. 9 сентябри 2020 санҷида шуд.
  27. ↑ Top ongoing mega projects in Tanzania(англ.). Construction Review Online (30 March 2020). 9 сентябри 2020 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 27 октябри 2020.
  28. ↑ Air Tanzania expansion on course as country receives Dreamliner(англ.). The East African. 9 сентябри 2020 санҷида шуд.(пайванди дастнорас)
  29. ↑ Tanzanian envoys commend President Magufuli’s efforts on(англ.). The Citizen. 9 сентябри 2020 санҷида шуд.
  30. ↑ Tanzania’s major projects set to boost the economy by 2025(англ.). The Exchange (11 January 2019). 9 сентябри 2020 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 2 августи 2020.
  31. ↑ John Magufuli is bulldozing the opposition and wrecking the economy // The Economist. — ISSN 0013-0613.
  32. ↑ Tanzania illegally detains human rights lawyers for 'promoting homosexuality'(англ.). the Guardian (26 October 2017). 11 сентябри 2020 санҷида шуд.
  33. ↑ Tanzania's president says women using birth control are too 'lazy' to feed a family(англ.). The Independent (12 September 2018). 11 сентябри 2020 санҷида шуд.
  34. ↑ 34.0 34.1 Отрицающий COVID-19 президент Танзании исчез. По данным оппозиции, он умирает в больнице, Радио Свобода (12 марти 2021).
  35. ↑ Where's Magufuli? Tanzanian leader's absence fuels health concern. 19 марти 2021 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 10 марти 2021.
  36. ↑ Умер президент Танзании Джон Магуфули. ТАСС. 18 марти 2021 санҷида шуд.
  37. ↑ Умер президент Танзании Джон Магуфули(рус.). РИА Новости (20210317T2344). 18 марти 2021 санҷида шуд.
  38. ↑ Умер отрицавший наличие в Танзании COVID-19 президент Джон Магуфули(рус.). РБК. 18 марти 2021 санҷида шуд.
  39. ↑ Умер президент Танзании. 19 марти 2021 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 18 марти 2021.
  40. ↑ PROFILE: John Pombe Joseph Magufuli(англ.). The Citizen. 11 сентябри 2020 санҷида шуд.
  41. ↑ SM Le Roi a décoré, lors de sa visite en Tanzanie, le président John Pombe Magufuli du Wissam Al Mohammadi, la plus haute distinction du Royaume.. 19 марти 2021 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 30 октябри 2020.

Пайвандҳо

[вироиш | вироиши манбаъ]

</noinclude>

Баргирифта аз "https://tg.wikipedia.org/w/index.php?title=Ҷон_Магуфулӣ&oldid=1383515"