Сезий

Сезий, ₅₅Cs
Сезий
Талаффуз	/ˈsiːziəm/ (SEE-zee-əm)
Номи дигар	caesium
Намуди зоҳирӣ	тиллоранги хира
Вазни атомии муқаррарӣ Ar, std(Cs)	132.90545196(6)
Сезий дар ҷадвали даврӣ
	ксенон ← сезий → барий
Рақами атомӣ (Z)	55
Гурӯҳ	гурӯҳи 1: H ва металлҳои ишқорӣ
Давр	даври 6
Блок	s-блок
Категорияи элемент	Металли ишқорӣ
Конфигуратсияи электрон	[Xe] 6s1
Электронҳо аз рӯӣ ҷилд	2, 8, 18, 18, 8, 1
Хосиятҳои физикӣ
Фаза дар ҲФМ	сахт
Нуқтаи гудозиш	301.7 K (28.5 °C, 83.3 °F)
Ҳарорати ҷӯшиш	944 K (671 °C, 1240 °F)
Зичӣ (наздик ба ҳ.х.)	1.93 гр/см3
ҳангоми моеъ будан (дар н.г.)	1.843 гр/см3
Нуқтаи бӯҳронӣ	1938 K, 9.4 МПа
Ҳарорати гудозиши хос	2.09 кҶ/мол
Ҳарорати буғшавии хос	63.9 кҶ/мол
Гармигунҷоиши молярӣ	32.210 Ҷ/(мол·К)
Хосиятҳои атомӣ
Дараҷаҳои оксидшавӣ	−1, +1 (a strongly basic oxide)
Электроманфиият	Ҷадвали Полинг: 0.79
Қувваҳои иондоршавӣ	1-ум: 375.7 кҶ/мол ; 2-юм: 2234.3 кҶ/мол ; 3-юм: 3400 кҶ/мол ; ;
Радиуси атом	эмпирикӣ: 265 пм
Радиуси ковалентӣ	244±11 пм
Радиуси Ван дер Ваалс	343 пм
	Color lines in a spectral rangeХатҳои спектрии Сезий
Дигар хосиятҳо
Сохтори булӯрӣ	body-centered cubic (bcc)
Васеъшавии ҳароратӣ	97 µm/(m·K) (дар 25 °C)
Гармигузаронандагӣ	35.9 W/(m·K)
Муқобилияти нисбӣ	205 nΩ·m (дар 20 °C)
Тартибории магнитӣ	парамагнетик
Модули Юнг	1.7 ГПа
Модули чандирии ҳаҷмдор	1.6 ГПа
Сахтии Моос	0.2
Сахтӣ аз рӯи Бринелл	0.14 МПа
Рақами CAS	7440-46-2
Таърих
Номгузорӣ	from Latin caesius, sky blue, for its spectral colours
Кашф	Роберт Бунсен and Густав Кирхҳоф (1860)
Ҷудогузории аввалин	Carl Setterberg (1882)
Изотопҳои асосии сезий
β−	134Ba
	дидан; баҳс; вироиш; \| пайвандҳо

Сезий (лот. caesium) — унсури химиявӣ, рақами атомиаш 55 буда бо рамзи Cs ишора карда мешавад^[6].

Дар ҷадвали даврии ҳозира замон, Сезий дар блоки s ва дар 1-ум гурӯҳи элементҳо ҷойгир мебошад.^[7]

Хосиятҳо

Физикӣ

Химиявӣ

Атомӣ

Изотопҳо

Мавҷудият дар табиат

Таърих

Кашф

Номгузорӣ

Пайвандҳо

Ҷадвали даврии унсурҳои кимёӣ

Ин химия мақолаи хурд аст. Бо густариши он ба Википедия кӯмак кунед.

Эзоҳ

↑ (2016) «Atomic weights of the elements 2013 (IUPAC Technical Report)». Pure and Applied Chemistry 88 (3): 265–91. doi:10.1515/pac-2015-0305.
↑ Шаблон:RubberBible92nd
↑ Dye, J. L. (1979). «Compounds of Alkali Metal Anions». Angewandte Chemie International Edition 18 (8): 587–598. doi:10.1002/anie.197905871.
↑ "Magnetic susceptibility of the elements and inorganic compounds". Handbook of Chemistry and Physics (PDF) (87th ed.). CRC press. ISBN 0-8493-0487-3. Retrieved 2010-09-26.
↑ NIST Radionuclide Half-Life Measurements. NIST. 13 марти 2011 санҷида шуд.
↑ Atomic Number and Mass Numbers. ndt-ed.org. 17 феврали 2013 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 12 феврали 2014.
↑ (1988) «New Notations in the Periodic Table». Pure Appl. Chem. 60 (3): 431–436. doi:10.1351/pac198860030431. Санҷида шуд 24 March 2012.

Адабиёт

Менделеев Д. И. Элементы химические // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона : в 86 т. (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.

Ҳаволаҳои беруна

[CIAAW2013-1] (2016) «Atomic weights of the elements 2013 (IUPAC Technical Report)». Pure and Applied Chemistry 88 (3): 265–91. doi:10.1515/pac-2015-0305.

[b92-2] Шаблон:RubberBible92nd

[caeside-3] Dye, J. L. (1979). «Compounds of Alkali Metal Anions». Angewandte Chemie International Edition 18 (8): 587–598. doi:10.1002/anie.197905871.

[magnet-4] "Magnetic susceptibility of the elements and inorganic compounds". Handbook of Chemistry and Physics (PDF) (87th ed.). CRC press. ISBN 0-8493-0487-3. Retrieved 2010-09-26.

[isotope-5] NIST Radionuclide Half-Life Measurements. NIST. 13 марти 2011 санҷида шуд.

[6] Atomic Number and Mass Numbers. ndt-ed.org. 17 феврали 2013 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 12 феврали 2014.

[7] (1988) «New Notations in the Periodic Table». Pure Appl. Chem. 60 (3): 431–436. doi:10.1351/pac198860030431. Санҷида шуд 24 March 2012.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]