Таллий

Таллий, ₈₁Tl
Таллий
Талаффуз	/ˈθæliəm/ (THAL-ee-əm)
Номи дигар	thallium
Намуди зоҳирӣ	сафеди нуқрагун
Вазни атомии муқаррарӣ Ar, std(Tl)	[204.382, 204.385] conventional: 204.38
Таллий дар ҷадвали даврӣ
	симоб ← таллий → сурб
Рақами атомӣ (Z)	81
Гурӯҳ	гурӯҳи 13 (гурӯҳи бор)
Давр	даври 6
Блок	p-блок
Категорияи элемент	Металли гузашташуда
Конфигуратсияи электрон	[Xe] 4f14 5d10 6s2 6p1
Электронҳо аз рӯӣ ҷилд	2, 8, 18, 32, 18, 3
Хосиятҳои физикӣ
Фаза дар ҲФМ	сахт
Нуқтаи гудозиш	577 K (304 °C, 579 °F)
Ҳарорати ҷӯшиш	1746 K (1473 °C, 2683 °F)
Зичӣ (наздик ба ҳ.х.)	11.85 гр/см3
ҳангоми моеъ будан (дар н.г.)	11.22 гр/см3
Ҳарорати гудозиши хос	4.14 кҶ/мол
Ҳарорати буғшавии хос	165 кҶ/мол
Гармигунҷоиши молярӣ	26.32 Ҷ/(мол·К)
Хосиятҳои атомӣ
Дараҷаҳои оксидшавӣ	−5, −2, −1, +1, +2, +3 (a mildly basic oxide)
Электроманфиият	Ҷадвали Полинг: 1.62
Қувваҳои иондоршавӣ	1-ум: 589.4 кҶ/мол ; 2-юм: 1971 кҶ/мол ; 3-юм: 2878 кҶ/мол ; ;
Радиуси атом	эмпирикӣ: 170 пм
Радиуси ковалентӣ	145±7 пм
Радиуси Ван дер Ваалс	196 пм
	Color lines in a spectral rangeХатҳои спектрии Таллий
Дигар хосиятҳо
Сохтори булӯрӣ	hexagonal close-packed (hcp)
Суръати овоз thin rod	818 м/с (дар 20 °C)
Васеъшавии ҳароратӣ	29.9 µm/(m·K) (дар 25 °C)
Гармигузаронандагӣ	46.1 W/(m·K)
Муқобилияти нисбӣ	0.18 µΩ·m (дар 20 °C)
Тартибории магнитӣ	диамагнетик
Таъсирпазирии магнитӣ	−50.9·10−6 см3/мол (298 K)
Модули Юнг	8 ГПа
Модули ғеҷонидан	2.8 ГПа
Модули чандирии ҳаҷмдор	43 ГПа
Коэффисиенти Пуассон	0.45
Сахтии Моос	1.2
Сахтӣ аз рӯи Бринелл	26.5–44.7 МПа
Рақами CAS	7440-28-0
Таърих
Номгузорӣ	after Greek thallos, green shoot or twig
Кашф	William Crookes (1861)
Ҷудогузории аввалин	Claude-Auguste Lamy (1862)
Изотопҳои асосии таллий
ε	204Hg
	дидан; баҳс; вироиш; \| пайвандҳо

Таллий (лот. thallium) — унсури химиявӣ, рақами атомиаш 81 буда бо рамзи Tl ишора карда мешавад^[4].

Дар ҷадвали даврии ҳозира замон, Таллий дар блоки p ва дар 13-ум гурӯҳи элементҳо ҷойгир мебошад.^[5]

Хосиятҳо

Физикӣ

Атомӣ

Изотопҳо

Мавҷудият дар табиат

Таърих

Кашф

Номгузорӣ

Пайвандҳо

Ҷадвали даврии унсурҳои кимёӣ

Ин химия мақолаи хурд аст. Бо густариши он ба Википедия кӯмак кунед.

Эзоҳ

↑ (1996) «Na₂₃K₉Tl_15.3: An Unusual Zintl Compound Containing Apparent Tl₅⁷⁻, Tl₄⁸⁻, Tl₃⁷⁻, and Tl⁵⁻ Anions». Inorganic Chemistry 35 (11): 3107–12. doi:10.1021/ic960014z.
↑ Lide, D. R., ed. (2005). "Magnetic susceptibility of the elements and inorganic compounds". CRC Handbook of Chemistry and Physics (PDF) (86th ed.). Boca Raton (FL): CRC Press. ISBN 0-8493-0486-5.
↑ Weast, Robert (1984). CRC, Handbook of Chemistry and Physics. Boca Raton, Florida: Chemical Rubber Company Publishing. pp. E110. ISBN 0-8493-0464-4.
↑ Atomic Number and Mass Numbers. ndt-ed.org. 17 феврали 2013 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 12 феврали 2014.
↑ (1988) «New Notations in the Periodic Table». Pure Appl. Chem. 60 (3): 431–436. doi:10.1351/pac198860030431. Санҷида шуд 24 March 2012.

Адабиёт

Менделеев Д. И. Элементы химические // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона : в 86 т. (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.

Ҳаволаҳои беруна

[1] (1996) «Na₂₃K₉Tl_15.3: An Unusual Zintl Compound Containing Apparent Tl₅⁷⁻, Tl₄⁸⁻, Tl₃⁷⁻, and Tl⁵⁻ Anions». Inorganic Chemistry 35 (11): 3107–12. doi:10.1021/ic960014z.

[2] Lide, D. R., ed. (2005). "Magnetic susceptibility of the elements and inorganic compounds". CRC Handbook of Chemistry and Physics (PDF) (86th ed.). Boca Raton (FL): CRC Press. ISBN 0-8493-0486-5.

[3] Weast, Robert (1984). CRC, Handbook of Chemistry and Physics. Boca Raton, Florida: Chemical Rubber Company Publishing. pp. E110. ISBN 0-8493-0464-4.

[4] Atomic Number and Mass Numbers. ndt-ed.org. 17 феврали 2013 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 12 феврали 2014.

[5] (1988) «New Notations in the Periodic Table». Pure Appl. Chem. 60 (3): 431–436. doi:10.1351/pac198860030431. Санҷида шуд 24 March 2012.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]