Ҳиндуия

Ҳиндуия - яке аз динҳои сернуфузи миллӣ мебошад. Он дар миёнаи ҳазораи яки солшумории мелодӣ, яъне асрњои IV-VI дар империяи Гупта ба амал омадааст. Ҳиндуия арабишакли калимаи форси Ҳинду /дарёи Инд/ мебошад. Ҳиндуия дар асоси браҳмания пайдо шудааст. Ва браҳмания худои Браҳмаро, ки холиқи ҷаҳон аст, парастиш менамояд. Дар баробари Браҳма худоён Вишну /муҳофизи олам/ ва Шива /харобкори олам/ парастида мешаванд, ки ба қавли муњаққиқон салосаи муқаддаси ҳиндуия - тримуритиро ташкил медињанд. Асоси таълимот ҳиндуия дар Ведаҳо баён шудааст. Он аз чор маҷмўа иборат мебошад: Ригведа /маҷмўаи сурудњои асотирӣ/, Самаведа /маљмўаи дастурот доир ба маросимњо/, Яҷурведа /маҷмўаи қоидаҳои қурбонӣ/ ва Атхарваведа /маҷмўа дар бораи қоида ва дуоҳои сеҳрангез/. Яке аз аслҳои муҳими ҳиндуия таълимот дар бораи сапсара /аз санскрит саёҳат, кишваргардї/ аз нав тавалудшавӣ, таносухи руҳ мебошад. Руҳ метавонад аз инсон ба растанӣ, ҳайвон ва баръакс мутобиқи қонуни карма /аз санскрит - амал, вазифа/ гузарад. Ҳар кас мувофиқи амалаш мукофот мегирад, вобаста ба он ки то чӣ андоза талаботи ҳиндуияро иљро мекунад. Мақсади асосии ҳаёти инсон аз рўи таълимоти ҳиндуия дарёфти гузариш аз таносух гузариш ба васл бо Браҳма - руҳи ҷаҳонӣ, нафси кулл мебошад.

---

Мақола дар асоси маводи Энсиклопедияи Советии Тоҷик навишта шудааст.