Ҷанги Шӯравӣ дар Афғонистон

Мавод аз Википедиа — донишномаи озод


Ҷанги Шӯравӣ дар Афғонистон (1979—1989) (пушту په افغانستان کې شوروی جګړه‎‎, дарӣ: جنگ شوروی در افغانستان‎‎) — муноқишаи низомӣ дар қаламрави Ҷумҳурии Демократии Афғонистон (Ҷумҳурии Афғонистон аз соли 1987) байни нерӯҳои ҳукуматии Афғонистон бо дастгирии контингенти маҳдуди сарбозони шӯравӣ аз як тараф ва сохторҳои мусаллаҳи муҷоҳидини афғон ("душманон"), аз дастгирии сиёсӣ, молиявӣ, моддӣ ва низомии кишварҳои пешбари НАТО, Чин ва ҷаҳони муҳофизакори исломӣ аз тарафи дигар[1][2][3][4][5][6][7][8].

СССР 25 декабри соли 1979 ба Афғонистон як контингенти низомӣ ҷорӣ кард. Дере нагузашта Шӯрои Амнияти СММ даъват карда шуд, ки дар ҷаласаи худ қатъномаи зиддисоветии омодакардаи ИМА-ро қабул накард, СССР вето гузошт. Натиҷаи умумии овоздиҳӣ 104-18 ба фоидаи ИМА ва муттаҳидонаш мебошад. СССР амалҳои худро ба он далел овард, ки контингенти низомии шӯравӣ бо дархости ҳукумати Афғонистон ва мувофиқи Шартномаи дӯстӣ, ҳамсоягии нек ва ҳамкорӣ аз 5 декабри соли 1978 ҷорӣ карда шуд.  14 январи соли 1980 Ассамблеяи Генералии СММ дар Иҷлосияи ғайринавбатии худ қатъномаеро қабул кард, ки дар он "пушаймонии амиқ" изҳор карда, инчунин аз вазъи гурезаҳо изҳори нигаронӣ карда, даъват карда мешавад, ки "ҳамаи нерӯҳои хориҷӣ" хориҷ карда шаванд, аммо қатънома ин тавр набуд.  Ба ҷонибдории 104 раъй ва зиддияти 18 райъ қабул шуд.

Эзоҳ[вироиш | вироиши манбаъ]

  1. Interview with Dr. Zbigniew Brzezinski-(13/6/97).. 2 октябри 2014 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 29 августи 2000.
  2. Cornwell R.(англ.). Charlie Wilson: Congressman whose support for the mujahideen helped force the Soviet Union out of Afghanistan, London: The Independent (13 феврали 2010). Проверено 2 октябри 2014.
  3. Barlett D. L.(англ.), Steele J. B.(англ.). The Oily Americans, Time (13 май 2003). Проверено 8 июли 2008.
  4. Хатои ёдкард: Барчасби <ref> ғайримиҷоз; матне барои ёдкардҳо бо номи :3 ворид нашудааст
  5. Gilles Kepel. Jihad: The Trail of Political Islam. — Belknap Press of Harvard University Press, 2002. — С. 143.. — «By 1982 the jihad was receiving $600 million in U.S. aid per year, with a matching amount coming from the Gulf states.».
  6. Total aid from the CIA is estimated at $3 billion. The precise figures as well as a description of the mechanics of the aid process are given. // Rubin B.(англ.) The Fragmentation of Afghanistan. Yale University Press, 2002. ISBN 978-0-300-09519-7
  7. Бывший глава афганского отдела ЦРУ Милтону Бёрдону(англ.) отмечал: «Соревнование каждого саудовского доллара с американским налогоплательщиком было основополагающим для успеха [десятилетнего присутствия в Афганистане]» — Milton Bearden Interview // PBS Frontline(англ.)
  8. Kinsella W.(англ.) Unholy Alliances. — Lester Publishing(англ.), 1992.

~~~~