Ҷигар

Ҷигар
Пеш аз	foregut[d]
Омӯхта мешавад дар	колбадшиносӣ ва Ҷигаршиносӣ
Anatomical location	abdominal cavity[d]
Lymphatic drainage	Hepatic lymph nodes[d]
Arterial supply	hepatic artery proper[d]
Venous drainage	hepatic vein[d]
Innervated by	vagus nerve[d] ва celiac ganglia[d]
Innervates	celiac ganglia[d] ва vagus nerve[d]
Development of anatomical structure	liver development[d]
Ground level 360 degree view URL	zygotebody.com/#nav=-4.6… openanatomy.org/atlases/…
NCI Thesaurus ID	C12392
Қисман монанд ба	liver as food[d]
Парвандаҳо дар Викианбор

Ҷигар

Ҷигар (англ. Liver) — бузургтарин узви дарунии инсон ва ҳайвонҳо аст. Он дар тарафи рост дар холигоҳи шикам дар зери диафрагма ҷойгир аст (дар гипохондрияи рост) ва хеле кам ҷигар метавонад дар тарафи чап ҷойгир шавад. Ҷигар узвҳои ҷудонашуда аст, яъне дар бадан чунин узвҳои дуюм вуҷуд надорад ва вайроншавии фаъолияти ҷигар ба ҳаёт таҳдид мекунад. Аз ин рӯ, дар ҳолати бемориҳои ҷигар, назорати доимии мутахассис, муоина барои назорати вазъи саломатӣ ва табобат зарур аст.

Ҷигар дар бадани мо вазифаҳои муҳимро иҷро мекунад. Қисмҳои ғизо, ки ба рӯдаю меъда ворид мешаванд, ба хун ҷаббида мешаванд ва пеш аз ҳама ба ҷигар интиқол дода мешаванд. Дар он протсессҳои табдили онҳо ба амал омада, моддаҳои барои хаёт зарурӣ ҳосил мешаванд. Он дар ҳама намудҳои мубодилаи моддаҳо - дар мубодилаи сафедаҳо, равғанҳо, карбогидратҳо иштирок мекунад. Фақат дар ҷигар протеин албумин барои бадан зарур аст ва омилҳои зиёди лахташавии хун истеҳсол мешавад. Дар он гликоген ба вуҷуд меояд ва ҷамъ мешавад,ки манбаи энергия барои бадан мебошад. Ҷигар дар мубодилаи витаминҳо ва микроэлементҳо иштирок мекунад. Вазифаи муҳими он детоксикатсия (безаҳргардонӣ) мебошад. Он моддаҳо ва доруҳоеро, ки дар бадан дар ҷараёни ҳозима ва фаъолияти ҳаётӣ ҳосил мешаванд, қабул мекунад. Баъзеи онҳо метавонанд барои бадан заҳролуд бошанд. Дар ҷигар ин моддаҳо ба маҳсулоти заҳролудашон кам табдил меёбанд. Он ҳормонҳо ва дигар моддаҳои фаъоли биологиро ғайрифаъол мекунад. Ҷигар инчунин ҳама навъҳои моддаҳои ба бадан бегонаро, аз қабили аллергенҳо, токсинҳо-ро безарар мегардонад, онҳоро ба заҳролудшавии камтар ё осонтар хориҷ кардани пайвастагиҳо табдил медиҳад. Он дар мубодилаи билирубин, пигмент, ки ҳангоми вайроншавии табиии ҳуҷайраҳои сурхи хун ба вуҷуд меояд, иштирок мекунад. Вайрон шудани фаъолияти ҷигар дар бемориҳои гуногун боиси вайрон шудани мубодилаи моддаҳо ва ихроҷи билирубин бо сафро ва пайдоиши ранги иктерикии пӯст ва склера мегардад. Сафи дар он ҳосилшуда барои равандҳои ҳозима муҳим аст. Ҳамин тариқ, ҷигарро як корхонаи бузурги кимиёвӣ номидан мумкин аст, ки дар он миқдори зиёди моддаҳо синтез ва табдил меёбанд. Илова бар ин, ҷигар як анбори табиии хун аст, ки худи табиат пешниҳод кардааст. Хангоми муътадил кор кардан он зиёда аз ним литр хун дорад. Ин ба шумо имкон медиҳад, ки ҳаҷми зарурии хуни гардишкунанда ва кори узвҳои гардишро нигоҳ доред, ки ин махсусан ҳангоми талафоти хун муҳим аст.

Ҷигаратонро эҳтиёт кунед, давра ба давра муоина кунед!  Ба духтур муроҷиат кунед ва ҷигаратон эҳсосоти шуморо ҷавоб медиҳад!

Ҷигар яке аз чанд узвест, ки қодир ба барқароршавӣ, яъне барқарорсозӣ мебошад. Тавассути тақсимоти ҳуҷайраҳо (гепатоситҳо) ҷигар метавонад ҳаҷми аслии худро барқарор кунад ва танҳо 25-30% бофтаи муқаррариро нигоҳ дорад. Ин барои нигоҳ доштани функсияҳои ҳаётан муҳим дар бемориҳои гуногун хеле муҳим аст.

• Кобилияти азнавсозии чигар дар афсонаи Прометей инъикос ёфтааст.