Jump to content

Алгирдас Бразаускас

Мавод аз Википедиа — донишномаи озод
Алгирдас Бразаускас
литвонӣ: Algirdas Mykolas Brazauskas
3 июл 2001 — 31 май 2006
Пешгузашта Eugenijus Gentvilas[d]
Ҷонишин Zigmantas Balčytis[d]
24 ноябр 1992 — 14 феврал 1993
Пешгузашта Vytautas Landsbergis[d]
Ҷонишин Česlovas Juršėnas[d]
25 феврал 1993 — 25 феврал 1998
Пешгузашта Justas Paleckis[d]
Ҷонишин Valdas Adamkus[d]
3 феврал 1992 — 1 феврал 1993

Таваллуд 22 сентябр 1932(1932-09-22)[1][2][3]
Даргузашт 26 июн 2010(2010-06-26)[4][1][2][…] (77 сол)
Мадфан
Ҳамсар Julija Brazauskienė[d] ва Kristina Brazauskienė[d]
Ҳизб
Таҳсилот
Дараҷаи илмӣ доктори иқтисод[d]
Эътиқод калисои католикӣ
Соядаст
Ҷоизаҳо
Навъи артиш Нерӯи дарёии Шӯравӣ[d]
Рутба Новёр якум
 Парвандаҳо дар Викианбор

Алгирдас Миколас Бразаускаслитвонӣ: Algirdas Mykolas Brazauskas ; 22 сентябр 1932 , Рокискис - 26 июни 2010 , Вилнюс ) - арбоби сиёсӣ ва давлатии Шӯравӣ ва Литва, Президенти Ҷумҳурии Литва (1993-1998), Сарвазири Ҷумҳурии Литва (2001-2006). Доктори илми иқтисод (1974).

Зиндагинома

[вироиш | вироиши манбаъ]

Солҳои аввал

[вироиш | вироиши манбаъ]

Дар оилаи хидматчӣ таваллуд шудааст. Ӯ мактаби миёнаро дар Кайсиадорис хатм кардааст (1951) ва худи ҳамон сол ба Донишкадаи политехникии Каунас дохил шудааст. Донишкадаро бо ихтисоси гидротехник хатм кардааст (1956). Ӯ дар ташкилотҳои гуногуни сохтмонӣ кор кардааст.

Даврони шӯравӣ

[вироиш | вироиши манбаъ]
  • Солҳои 1965-1967 - вазири саноати масолеҳи бинокории РСС Литва ,
  • Солҳои 1967-1977 - ҷонишини якуми раиси Госплани РСС Литва,
  • Солҳои 1977-1987 - котиби КМ Партияи Коммунистии Литва (КПЛ),
  • Солҳои 1988-1989 - котиби якуми КМ Партияи Коммунистии Литва ,
  • Солҳои 1988-1989 - аъзои комиссияи оид ба қонунгузории КМ КПСС.

Моҳи марти 1989 вай дар ҳавзаи интихоботии Вилнюс вакили халқии ИҶШС интихоб шуд, вакили Шӯрои Олии ИҶШС ( Шӯрои Иттифоқ ) буд.

Таҳти роҳбарии Бразаускас Ҳизби коммунисти Литва ҳаракати Литваро дар роҳи истиқлол дастгирӣ карда, худро ба як ҳизби сотсиал -демократӣ - Ҳизби демократии меҳнати Литва табдил дод.

20 декабри соли 1989 анҷумани ҲКЛ дар бораи хориҷ шудан аз Ҳизби коммунисти Иттиҳоди Шӯравӣ қарор қабул кард ва ӯ котиби якуми Ҳизби коммунисти мустақили Литва интихоб шуд.

Моҳи январи соли 1990 ӯ Раиси Президиуми Шӯрои ОлииҶШС Литва интихоб шуд ва аз рӯи вазифа узви Президиуми Шӯрои Олии ИҶШС шуд.

Моҳи декабри соли 1990, дар анҷумани муассисони Ҳизби демократии меҳнати Литва (DPTL, Lietuvos demokratinė darbo partija), вай раиси он интихоб шуд.

Ҷумҳурии Литва

[вироиш | вироиши манбаъ]

Дар моҳи феврали соли 1990, ӯ 11 марти соли 1990 вакили Шӯрои Олии ҶШС Литва интихоб шуд, ки эълони истиқлоли Литваро эълон кард ва баъдтар Сейми барқарорӣ ном гирифт. Дар нахустин ҳукумати Казимера Прунскиене - муовини сарвазир (17 марти 1990 - 8 январи 1991) буд.

Дар интихоботи парлумонӣ дар моҳи октябри 1992 ӯ узви Сейм интихоб шуд. Дар раъйпурсӣ, ки ҳамзамон бо интихобот баргузор шуд, Конститутсияи нави Литва қабул карда шуд, ки мансаби президентиро пешбинӣ карда буд. Парлумон, ки аксарияти овозҳо ба узви ҲДМЛ тааллуқ доштанд, 25 ноябри соли 1992 Бразаускасро раиси Сейм ва иҷрокунандаи вазифаи президенти Литва интихоб кард.

14 феврали соли 1993 ӯ ба муҳлати 5 сол президенти Ҷумҳурии Литва интихоб шуд. 60% интихобкунандагон ба ӯ овоз доданд. Пас аз интихоб шудан, тибқи Қонуни асосии Литва, 19 феврали соли 1993 ӯ аз мақоми раиси ҲДМЛ истеъфо дод ва узвият дар ин ҳизбро қатъ кард. Маросими савгандёдкунӣ 25 феврали соли 1993 баргузор шуд.

6 октябри соли 1997, дар охирин нишасти матбуотии ӯ ҳамчун президент, ӯ бори дуюм номзад шуданро ба мансаби Президенти Литва рад кард. Бо анҷоми муҳлати раёсати ҷумҳуриаш дар 26 феврали соли 1998, ӯро Валдас Адамкус иваз кард, ки дар интихоботи январи соли 1998 пирӯз шуд.

Бозгашт ба сиёсат

[вироиш | вироиши манбаъ]

Дар аввали соли 2000, ӯ эълом дошт, ки ба сиёсат бармегардад. Дар ташкили эътилофи ҳизбҳои чап ва марказӣ иштирок кардааст. Дар интихоботи парлумонӣ дар моҳи октябри соли 2000, блоки сотсиал -демократии Бразаускас 51 курсиро дар Сейм ба даст овард. Эътилофи ҳукумат аз Иттиҳоди либералҳои Литва (24 вакил) ва Иттиҳоди нав (Сотсиал -Либералҳо) (25 вакил) иборат буд.

Дар анҷумани муттаҳидшавӣ аз 27 то 28 январи соли 2001 Ҳизби Демократии Мехнати Литва ва Ҳизби Сотсиал Демократии Литва (SDPL) муттаҳид шуданд. Бразаускас раиси ассотсиатсияи нав - Ҳизби сотсиал -демократии Литва (Lietuvos socialdemokratų partija) интихоб шуд.

Пас аз пош хӯрдани эътилофи марказгароҳо ва истеъфои ҳукумати 11 -ум (октябри 2000 - июни 2001) 3 июли 2001, Сейми кишвар Бразаускасро ба мақоми сарвазирӣ тасдиқ кард.

Бӯҳрони ҳукумат

[вироиш | вироиши манбаъ]

Пас аз суқути эътилофи ҳукмрон дар Сейми Ҷумҳурии Литва баҳори соли 2006 ва аз кабинети вазирон - рафтани аъзоёни Иттиҳоди Нав (сотсиал-либералҳо), таъйини аъзои нави ҳукумат, бо ҷанҷолҳои марбут ва сӯиистифода аз вазирони алоҳида ва эҳтимолан бо нақзи молия аз ҷониби Ҳизби коргарии Литва гузашт. Пас аз изҳори эътимод надоштани президент Адамкус ба вазири фарҳанг Владимир Прудниковас ва вазири тандурустӣ Илвинас Падаиге, Бразаускас рӯзи 31 май расман истеъфои худро эълон кард ва ба президент аризаи хешро дод.

Ҳаёти шахсӣ

[вироиш | вироиши манбаъ]

Вай бо издивоҷи дуввум кардааш (2002; занаш - Кристина Бразаускиене). Ду духтар, панҷ набера дорад.

Марг ва дафн

[вироиш | вироиши манбаъ]

Ӯ 26 июни соли 2010 дар хонаи худ дар натиҷаи бемории ҷиддии дарозмуддат (саратони простата ва лимфома ) дар Вилнюс вафот кардааст [5]. Қаблан расонаҳои Литва борҳо гузориш дода буданд, ки ӯ гирифтори бемории саратон аст ва вазъи ӯ вазнин аст [6].

  • Моҳи ноябри соли 2014 ба Нерӯгоҳи барқи обии Каунас номи А.Бразаускас дода шуд, ки ӯ дар сохтмони он солҳои 1958-1962 иштирок кардааст.[7]
  • Мактаб дар ш. Кайсиадорис, ки дар он ҷо таҳсил кардааст.

Мукофотҳо ва унвонҳо

[вироиш | вироиши манбаъ]

Вай бо орденҳои олии 15 кишвар, дигар ифтихорномаҳо ва мукофотҳо мукофотонида шудааст.

Духтури фахрии:

  • Донишгоҳи техникии Вилнюс Гедиминас
  • Донишгоҳи Киев
  • Донишгоҳи гуманитарии Аврупо
  • Донишгоҳи техникии Каунас
Дигар унвонҳои ифтихорӣ

Шаҳрванди фахрии ноҳияи Швенченский (қарори мақомоти и худидоракунии ноҳияи Свенченский аз 27 июни 2002).

  • Парвозҳои осмонӣ. Вилнюс: Политика, 1992 ("Талоқ дар Литва", инчунин бо забони русӣ нашр шудааст. ва тарҷумаҳои олмонӣ)
  • Талоқ дар Литва. Вилнюс: Сиёсат, 1993
  • Penkeri Prezidento metai, 2000 (ба русӣ тарҷума шудааст, 2003)
  • Мубориза
  • Ҷаҳиш ба: новбари Ҷустуҷӯи. Каунас: Авиеса, [2004] (Спиндулис). 142, [2] саҳ.: Iliustr. Тир. 30,000 мисол ISBN 5-430-03996-9.