Александрас Стулгинскис

Мавод аз Википедиа — донишномаи озод
Александрас Стулгинскис
литвонӣ: Aleksandras Stulginskis
21 декабри 1922 — 7 июни 1926
Ҷонишин Казис Гринюс
19 июни 1920 — 21 декабри 1922
Пешгузашта Антанас Сметона
(чун президент)
Ҷонишин худаш
(чун президент)
15 майи 1920 — 6 октябряи 1922
Пешгузашта вазифа таъсис ёфт
Ҷонишин Леонас Бистрас
 — 12 апрели 1927
Пешгузашта Йонас Стаугайтис
Ҷонишин Константинас Шакенис

Таваллуд 26 феврал 1885(1885-02-26)[1]
Даргузашт 22 сентябр 1969(1969-09-22)[1] (84 сол)
Мадфан
Ҳизб
Таҳсилот
 Парвандаҳо дар Викианбор

Александрас Стулгинскис (литвонӣ: Aleksandras Stulginskis, 26 феврали 1885, деҳаи Куталайи уезди Россиен (ҳозира ноҳияи Шилал, Литва) — 22 сентябри 1969, Каунас) — ходими давлатии Литва, президенти дуввуми Ҷумҳурии Литва дар моҳи июн — декабри 1920 (иҷрокунанда) ва 21 декабри 19227 июни 1926.

Солҳои аввал[вироиш | вироиши манбаъ]

Дар оила фарзанди 12-ум буд. Вай дар мактаби халқии шаҳри Калтиненай таҳсил кардааст. Соли 1904 синфи 4-уми гимназияи Либава (ҳоло Лиепая), соли 1908 — семинарияи Ковнаро хатм кардааст. Дар давоми сол ӯ дар факултаи фалсафа ва теологияи Донишгоҳи Инсбрук (Австрия) такмил ёфт. Рад кард, ки ксендз (рӯҳонӣ) шавад. Баъди хатми Донишкадаи кишоварзии Донишгоҳи Ҳалле (Олмон) соли 1913 ба Литва баргашта, дар уезди Трокский ҳамчун агроном хидмат кардааст.

Дар давоми Ҷанги Якуми Ҷаҳонӣ дар Вилна яке аз роҳбарони Ҷамъияти кумак ба литвониҳои аз ҷанг зарардида буд. Вай дар гимназияи Литва аз фанҳои табиат дарс мегуфт, курсҳои омӯзгории Литваро роҳбарӣ мекард.

Дар соли 1919 яке аз асосгузорони Бонки иқтисодӣ (литвонӣ: Ūkio bankas) буд.

Фаъолияти давлатӣ[вироиш | вироиши манбаъ]

Яке аз асосгузорони Ҳизби христианҳои демократ, раиси Кумитаи марказии он; асосгузори воқеӣ ва раиси аввали Иттифоқи кишоварзони Литва.

Вай дар конфронси Литва аз 18 то 22 сентябри соли 1917 дар Вилнюс ширкат варзид. Ба Тарибаи Литва (литвонӣ: Lietuvos Taryba, Шӯрои Литва; баъдтар ба Шӯрои Давлатӣ табдил ёфт) дохил шуд. 16 феврали 1918 дар якҷоягӣ бо дигар аъзоёни Тариба ба Санади истиқлоли Литва имзо гузошт. Вай сарвари комиссияи бозгашти маҳбусон ва бадарғаҳои Шӯрои Давлатӣ буд.

Дар Девони Вазирони Миколас Слежявичюс (26 декабри 191812 марти 1919 вазири бе вазифа буд. Дар ҳукумати Пранас Довидатис (12 марти 191912 апрели 1919) Муовини Сарвазир ва Вазири корҳои дохилӣ, хӯрок ва корҳои ҷамъиятӣ шуд.Дар ҳукумати Слежявичюс, 12 апрели 19196 октябри 1919 Вазири кишоварзӣ ва амволи давлатӣ.

Узви Сеймҳои таъсисӣ (19201922), раис ва иҷрокунандаи вазифаи президенти кишвар буд. Сеймҳои якум (1922) ӯро Президенти Ҷумҳурии Литва, Сейми дуввум дубора Президент интихоб карданд (аз июни 1923 то июни 1926).

Табаддулоти низомӣ дар Литва[вироиш | вироиши манбаъ]

Раиси Сеймаи сеюм (декабри 1926 —апрели 1927), ки аз ҷониби президент Антанас Сметона барканор карда шуд, расман якчанд соат иҷрокунандаи вазифаи президент, 17 декабри 1926 то истеъфошавии раиси пешини Сейм Ҷонас Стайгаитис ва омадани Сметона шуд.

Солҳои баъдӣ[вироиш | вироиши манбаъ]

Соли 1927 аз ҳаёти сиёсӣ ба нафақа баромад. Вай дар хоҷагии худ дар волости Кретинга машғул буд. Ӯ узви шӯроҳои кооперативҳои "Летукис", "Линас" буд.

13 июни соли 1941 ӯ аз ҷониби мақомоти шӯравӣ дастгир карда шуд. Ба Сибир (истгоҳи Решотии кишвари Красноярск) фиристода шуд, Дар соли 1952 ӯ ба 25 соли зиндон маҳкум шуд ва пас аз ду сол озод шуд. Вай дар ҶАШС-и Коми ба сифати анборчӣ, коменданти корхонаи саноати чӯб кор карда, баъдтар ҳамчун агрономи совхоз кор кардааст.

Соли 1956 ба Литва баргашт. Ба ҳайси ходими калони илмӣ дар истгоҳи озмоишии боғдорӣ ва сабзавоткорӣ (19571959) кор кардааст.

Дар Каунас дафн карда шуд.

Хотира[вироиш | вироиши манбаъ]

  • Муҷассама дар боғи назди бинои Раёсати таърихии Литва дар Каунас (дар паҳлӯи муҷассамаҳои Антанас Сметона ва Казис Гриниус) гузошта шудааст
  • Ин ном ба Донишгоҳи Александр Стулгинскис дода шудааст (с. Академияи кишоварзии Литва).

Пайвандҳо[вироиш | вироиши манбаъ]

  1. 1.0 1.1 1.2 Deutsche Nationalbibliothek Record #120398664 // Общий нормативный контроль (GND) (нем.) — 2012—2016.