Бало
Балó (ар. بلا – офат, газанд, мусибат, бадбахтӣ[1]) — ҳодисаи нохуши ғайричашмдошт фарорасида ба сари касе, оилае ва ё гурӯҳе, ки кулфатангез, ғамангез ва хисоратбор бошад.
Офатҳои табиӣ[вироиш | вироиши манбаъ]
Офатҳои табиӣ (тӯфон, раъду барқ, жола, сел ва ғайра)-ро маъмулан балоҳои табиӣ меноманд, ки баногаҳ фаро мерасанд.
Бало дар адабиёт[вироиш | вироиши манбаъ]
Дар адабиёти шифоҳӣ ва хаттӣ бало ба таври фаровон истифода шудааст: бало занад; балоии азим. «Андар балои сахт падид ояд” (Рӯдакӣ). “Магар ин балоҳо зи ман бигзарад” (Фирдавсӣ),
На танҳо офатам зебоии ӯст,
Балои ман зи бепарвоии ӯст.— Ҷомӣ
Бо балои осмонӣ панҷа кардан мушкил аст,
Барқро манъ аз найистон шер натвонист кард.— Соиб
Фолклор[вироиш | вироиши манбаъ]
Бало дар фолклори тоҷик яке аз образҳои ҳикояҳои асотирӣ аст, ки ногаҳон дар шаклҳои гуногуни ваҳмангез ба кас дучор мешаванд.
Балоҳои даҳгона[вироиш | вироиши манбаъ]
Балоҳои даҳгонаро бо хоҳиши Мусо бо сабаби иҷозати хуруҷи Банӣ Исроил аз Мисрро надодани Фиръавн Худованд ба мисриён нозил кард ва зикри онҳо дар сафари «Хуруҷ» дар Қуръон омадааст:
قَالَ مُوسَى لِقَوْمِهِ اسْتَعِينُوا بِاللَّهِ وَاصْبِرُوا إِنَّ الْأَرْضَ لِلَّهِ يُورِثُهَا مَنْ يَشَاءُ مِنْ عِبَادِهِ وَالْعَاقِبَةُ لِلْمُتَّقِينَ 
قَالُوا أُوذِينَا مِنْ قَبْلِ أَنْ تَأْتِيَنَا وَمِنْ بَعْدِ مَا جِئْتَنَا قَالَ عَسَى رَبُّكُمْ أَنْ يُهْلِكَ عَدُوَّكُمْ وَيَسْتَخْلِفَكُمْ فِي الْأَرْضِ فَيَنْظُرَ كَيْفَ تَعْمَلُونَ 
وَلَقَدْ أَخَذْنَا آلَ فِرْعَوْنَ بِالسِّنِينَ وَنَقْصٍ مِنَ الثَّمَرَاتِ لَعَلَّهُمْ يَذَّكَّرُونَ 
[2]
Эзоҳ[вироиш | вироиши манбаъ]
- ↑ Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ (иборат аз 2 ҷилд) Ҷ. 1 А – Н (нашри дувум)./Зери таҳрири С. Назарзода, А. Сангинов, С. Каримов, М. Ҳ. Султон. – Душанбе 2010, - c. 8-11 ISBN 978-99947-69-39-1
- ↑ Сураи Аъроф, ояҳои 128-130
Адабиёт[вироиш | вироиши манбаъ]
- Деҳхудо. Луғатнома. Ҷ. 3, Т., 1372;
- Фарҳанги забони тоҷикӣ. М., 1969;
- Раҳмонӣ Р. Ҳикояҳои асотирӣ// Фолклор, забон, адабиёт. Д., 2004.
Сарчашма[вироиш | вироиши манбаъ]
- Бало / Р. Раҳмонӣ // Асос — Боз. — Д. : СИЭМТ, 2013. — (Энсиклопедияи Миллии Тоҷик : [тахм. 25 ҷ.] / сармуҳаррир Н. Амиршоҳӣ ; 2011—2023, ҷ. 2). — ISBN 978-99947-33-52-4.