Jump to content

Маҷористон

Мавод аз Википедиа — донишномаи озод
(Тағйири масир аз Венгрия)
Маҷористон
Magyar Köztársaság
Парчам Нишон
Шиор: нест
Суруди миллӣ: «[[Суруди миллии Маҷористон|Himnusz
Duration: 1 minute and 43 seconds.
]]»
Рӯзи истиқлолият
Забони расмӣ Маҷорӣ
Пойтахт Будапешт
Шаҳри калонтарин Будапешт
Идораи давлат
Президент Каталин Новак
Масоҳат
  • Ҳамагӣ
  • Фоизи об.
-ум ҷой дар ҷaҳон
93,030 км²
0.74 %
Аҳолӣ
  • Ҳамагӣ (2014)
  • Зичӣ
-ум ҷой дар ҷaҳон
9,879,000
107.2 нафар/км²
Пули миллӣ Форинт
Интернет-Домен .hu (ва .eu)
Коди телефон +36
Соат UTC CET +1 (CEST UTC +2)
Имрӯз қисми {{{Имрӯз}}}


Маҷористон (русӣ: Венгрия ва англ. Hungary аз юн. ˈhʌŋɡəri;) дар Урупои марказӣ ҷой гирифта, дар шимол бо Словакия; дар шарқ бо Руминия; дар шимолу шарқ бо Украина; дар ҷануб бо Сербистон, Хорватия; дар ғарб бо Утриш ҳаммарз аст. Пойтахти Маҷористон — Будапешт мебошад.

Дар асри I пеш аз милод Маҷористон ба ҳайати мулки Рим дохил шуд. Баъди барҳам хурдани Империяи Рим махсусан дар асри V-IX бошад, ҳуҷуми Вестҳо, Готҳо, Гумҳо қарор мегирад. Дар солҳои ҳазорум шоҳигарии Маҷористон ташкил шуд. Дар асри XIII шоҳигарии Маҷористон дар натиҷаи ҳуҷуми тотору муғулҳо заиф мешавад. Дар асри XVI Маҷористон истиқлолро аз даст дода як қисми онҳо ба Туркия гузашт ва қисми дуюмаш боз ду тақсим шуда ғарбияш ба габсбург ва шарқиаш ба турқҳои усмонӣ гузашт. Дар асри XVII туркҳо аз габсбургҳо шикаст хурда ронда мешаванд. Соли 1914 дар ҷанги якуми ҷаҳонӣ ширкат варзида соли 1918 инқилоб сар мезанад, ки дар натиҷа мустақил мегардад.

Мавқеи ҷуғрофӣ

[вироиш | вироиши манбаъ]

Мамлакат дар ҳамворӣ ҷой гирифта аст. Дарёи Дунай, ки ба инҷо мегузарад, кишварро ба ду қисм тақсим менамояд. Дар шимол кӯҳсори Алт бо нуқтаи баландии худ, ки Кекеш ном дошта то 1014 метр баланди мавқеъ гирифта аст. Теъдоди аҳолиаш 9,879,000 млн нафарро ташкил медиҳад. Зичии аҳолӣ дар 1 км2 ба 107,2 нафар рост меояд. Теъдоди қавмҳо 83.7% маҷористониҳо, 3.1% румиҳо, 1.3% олмониҳо, 14.7% қавмҳои боқимонда - ро ташкил медиҳад. Забони давлати маҷорӣ. Теъдоди динҳо 68% католикҳо, 25% протестантҳо, 7% бутпарастҳо.

Сиёсат ва ҳукумат

[вироиш | вироиши манбаъ]

21 марти соли 1919 ҳокимият ба дасти ҳизби сотсиалисти Маҷористон гузашта дар сари ҳокимият Белла Кун меистад. 1 феврали соли 1946 Маҷористон Ҷумҳурӣ эълон шуд. Соли 1947 сарҳад муаян гардид. Соли 1949 Конститутсия қабул шуд. Маҷористон бо номи Ҷумҳурии Халқии Маҷористон қабул гардид. Октябри соли 1956 ошуби зидди комитет аз сари нав қувват гирифта ва Ҷумҳурии Маҷористон ташкил шуд. Соли 1999 Маҷористон узви НАТО гардид.

Бахшбандии кишварӣ

[вироиш | вироиши манбаъ]

Маҷористон кишвари саноативу кишоварзӣ буда, соҳаи пешрафтаи саноати мамлакатро мошинсозӣ, қисматҳои алоқавӣ, техникаи тиббӣ, маводҳои кимиёӣ ва бофандагӣ - ро ташкил медиҳад. Аз ҷиҳати пешрафти иқтисодиёт дар Аврупо ҷои дуюмро ишғол мекунад. Инчунин соҳаи гардишгарӣ (сайёҳӣ) тараққӣ карда аст.

Содирот бошад, қисматҳои мошин, қувваи барқ, молҳои хурокворӣ. Шарикони боэътимоди тиҷоратиаш Олмон, Италия, Русия, Утриш. Асъори пулӣ форинт.

Фарҳанг ва маориф

[вироиш | вироиши манбаъ]
Викианбор маводҳои вобаста ба мавзӯи