Забони қарақалпоқӣ

Забони қарақалпоқӣ
Забони қарақалпоқӣ
Номи қавмӣ	қарақалп. Qaraqalpaq tili; қарақалп. Қарақалпақ тили‎
Кишварҳо	Ҷумҳурии Қароқалпоқистон; Ӯзбекистон; Қазоқистон; Афғонистон; Русия; Туркия;
Шумораи умумии гӯишварон	583 410 тан (2010);
Таснифот
	забонҳои ностратикӣ[d] забонҳои олтоӣ забонҳои туркӣ забонҳои туркии ом[d] Kipchak[d] забонҳои қипчоқӣ-ноғайӣ[d] Забони қарақалпоқӣ
Хат	Алифбои лотинӣ ва алифбои сирилик
Коди забонӣ
ГОСТ 7.75–97	кал 275
ISO 639-1	—
ISO 639-2	kaa
ISO 639-3	kaa
WALS	kkp
Ethnologue	kaa
IETF	kaa
Glottolog	kara1467
	Ниг. низ: Лоиҳа:Забоншиносӣ

Забони қарақалпоқӣ ба забонҳои туркӣ мансуб аст. Қорақалпоқ тилида сўзлашувчилар сони 1 миллионга яқин. Ҷумҳурии Қарақалпоқистон забони модарии мардуми қорақалпоқ аст. Забони қорақалпоқӣ забони расмии Ҷумҳурии Қароқалпоқистон, қисми Ҷумҳурии Ӯзбекистон мебошад. Дар ин бора қонуни махсус қабул шудааст. Қонун Қорақалпоғистоннинг барча вилоятларида қорақалпоқ тилидан давлат тили сифатида қўлланилишига рухсат беради.

Забони қарақалпоқӣ яке аз забонҳои ба гурӯҳи забонҳои туркии қипчоқӣ мансуб аст; Якчоя бо забонхои казоку ногой гурухи забонхои кипчоки-ногойро ташкил медихад. Қорақалпоғистон Республикасининг давлат тили (ўзбек тили билан бирга). Асосан дар Қорақалпоғистон, инчунин вилоятҳои Хоразм, Навоӣ, Бухоро ва вилоятҳои ҳамсояи Қазоқистон ва Туркманистон, Федератсияи Россия ва Афғонистон паҳн шудааст. Шумораи умумии қорақалпоқзабонҳо 883 ҳазор нафарро ташкил медиҳад (миёнаҳои солҳои 90-уми асри гузашта). Забони қорақалпоқӣ асосан ба 2 гӯиш ҷудо мешавад: шимолу шарқӣ ва ҷанубу ғарбӣ; ин лаҳҷаҳо аз ҷиҳати фонетикӣ фарқ мекунанд. Забони адабии қорақалпоқ дар нимаи аввали асри 20 дар заминаи лаҳҷаи шимолу шарқӣ ташаккул ёфт.