Комил Ёдгор
 | |
| Таърихи таваллуд | 6 май 1950 (74 сол) |
| Зодгоҳ: | |
| Шаҳрвандӣ |
 Тоҷикистон |
| Ҷоизаҳо | Рассоми халқии Тоҷикистон (1999) |
Комил Ёдгор (Комил Ёдгоров; зод. 6 майи 1950, ноҳияи Кӯҳистони Масчо) — рассом ва наққоши тоҷик. Рассоми халқии Тоҷикистон (1999), академики Академияи мусаввирии Тоҷикистон (2010)[1].
Зиндагинома
[вироиш | вироиши манбаъ]Комил Ёдгор 6 майи соли 1950 дар деҳаи Ҳадишаҳри ноҳияи Масчои вилояти Ленинобод ба дунё омадааст[1]. Хатмкардаи Омӯзишгоҳи ҷумҳуриявии рассомии ба номи М. Олимови шаҳри Душанбе (1971) ва Институти давлатии рассомии Маскав ба номи В. И. Суриков (1978). Роҳбари бадеии маҳфили рассомии Хонаи пионерони ноҳияи Мастчоҳ (1971-73), муаллими Омӯзишгоҳи ҷумҳуриявии рассомии ба номи М. Олимов (1979—1981), рассоми Фонди бадеии Тоҷикистон (1981-92), Котиби ИР Тоҷикистон (1987—1992). Аз соли 1992 дар ноҳияи Масчо зиндагӣ ва эҷод мекунад.
Эҷод
[вироиш | вироиши манбаъ]Комил Ёдгор рассоми монументалӣ аст. Нахустин наққошии шогирдонаи Комил Ёдгор «Марги Робияи Балхӣ» (1972) ном дошта, шоираро дар даруни ҳаммоми тафсон дар ҳоли дар девори гармоба бо хуни хеш навиштани мисрае тасвир кардааст. Аввалин асари касбии ӯ — «Парастуи нахустин» ба аввалин омӯзгорзанони водии Рашт Абдуллоева Сайрамбибӣ, Гадоева Оламбибӣ ва Қосимова Маълумбибӣ, ки 16 апрели 1929 дастаи босмачиёни Фузайл Махсум ба қатл расонидаанд, бахшида шудааст. Баъдан мусаввараҳои «Гулҳои Зарафшон» (1980), «Ошёни Норак», «Парастуҳои заминҳои навкорам» (1982), «Ағбаи Шаҳристон», «Пиллаи Дилварзин» (1983), «Нон» (1984) ва ғайра ба ӯ шуҳрат оварданд. Асарҳои ҷолиби Комил Ёдгор дар солҳои соҳибистиқлолии Тоҷикистон «Фоҷиаи булбул» (аз ҳаёти сароянда К. Қурбонов), «Нури ситораи дур» (ба муносибати 1100-солагии давлати Сомониён), «Тарки дарбор» (ба муносибати 1150-солагии Абуабдуллоҳ Рӯдакӣ), «Қатли шоир» (ба муносибати 150-солагии Нақибхон Туғрал), «Суғддухтарон», «Ҳамсояҳо», «Атои Худо», «Субҳ», «Даравгар» ва ғ. мебошанд. Акси асари «Тарки дарбор»-и Комил Ёдгор (2009) дар Эрон бо номи «Тарки Бухоро» интишор ёфт, ки мазмуни васеътарро касб карда, ба Бухорои бе Рӯдакӣ — сардафтари адабиёти форс-тоҷик ишора мекунад. Дар мусаввараи «Қатли шоир» манзараи қатли Нақибхон Туғрал дар соҳили д. Зарафшон тасвир гардидааст. Комил Ёдгор наққоши соҳибҳунар буда, бо асарҳояш беш аз 50 иншооту иморатҳои фарҳангию давлатиро дар шаҳрҳои Душанбе, Хуҷанд, Қӯрғонтеппа оро додааст.
Комил Ёдгор муддате дар Ҳолланд ва Булғористон зиста, чандин мусаввара офаридааст, ки ҳоло дар толорҳои Қасри шоҳии Ҳолланд ва Намоишгоҳи ҳунарҳои нафисаи шаҳри София маҳфузанд. Манзараҳои кашидаи Комил Ёдгор толори Бонки Ҷаҳониро, ки дар Вашингтон воқеъ аст, зеб медиҳанд. Асарҳои Комил Ёдгор дар ҷумҳуриҳои Иттиҳоди Шӯравӣ, Чехословакия, Булғория, Кореяи Шимолӣ, Никарагуа, Ҷопон ва ғайра намоиш дода шудаанд.
Эзоҳ
[вироиш | вироиши манбаъ]- ↑ 1.0 1.1 Саодат Рахими. Комил Ёдгор - иллюстратор таджикской истории. asiaplustj.info. ASIA-Plus (13 марти 2017). 13 май 2024 санҷида шуд.
Адабиёт
[вироиш | вироиши манбаъ]- Ёдгоров Комил // Дирҳам — Замин. — Д. : СИЭМТ, 2017. — (Энсиклопедияи Миллии Тоҷик : [тахм. 25 ҷ.] / сармуҳаррир Н. Амиршоҳӣ ; 2011—2023, ҷ. 6). — ISBN 978-99947-33-69-9.
- Ёдгоров Комил // А — Калим. — Д. : СИЭМТ, 1988. — (Энсиклопедияи адабиёт ва санъати тоҷик : [дар 2 ҷ.] / сармуҳаррир Ҷ. Азизқулов ; 1988—2004, ҷ. 1). — ISBN 5-89870.
- Молодые художники. Таджикистан. М., 1987.
- Сӯҳбати ҷонпарвари «Омӯзгор». Д., 2011.