Jump to content

Ҷованни Гронкӣ

Мавод аз Википедиа — донишномаи озод
Ҷованни Гронкӣ
итол. Giovanni Gronchi
Italian senator for life[d]
11 май 1962 — 17 октябр 1978
member of the Italian Senate[d]
11 май 1962 — 15 май 1963
Президенти Италия
11 май 1955 — 11 май 1962
Пешгузашта Луиҷи Эйнаудӣ
Ҷонишин Антониу Сенӣ
minister of Industry, Trade and Labor of the Kingdom of Italy[d]
18 июн 1944 — 21 июн 1945
Пешгузашта Attilio Di Napoli[d]
minister of Industry and Trade of the Kingdom of Italy[d]
21 июн 1945 — 13 июн 1946
member of the Constituent Assembly of Italy[d]
25 июн 1946 — 31 январ 1948
member of the Chamber of Deputies of the Kingdom of Italy[d]
1 декабр 1919 — 7 апрел 1921
member of the Chamber of Deputies of the Kingdom of Italy[d]
11 июн 1921 — 25 январ 1924
member of the Chamber of Deputies of the Kingdom of Italy[d]
24 май 1924 — 21 январ 1929
member of the Chamber of Deputies of the Italian Republic[d]
8 май 1948 — 24 июн 1953
member of the Chamber of Deputies of the Italian Republic[d]
25 июн 1953 — 11 июн 1958
Таваллуд 10 сентябр 1887(1887-09-10)[1][2][3][…]
Даргузашт 17 октябр 1978(1978-10-17)[1][2][3][…] (91 сол)
Ном ҳангоми таваллуд итол. Giovanni Gronchi
Ҳамсар Carla Gronchi[d]
Ҳизб
Таҳсилот
Дараҷаи илмӣ laurea[d][6]
Эътиқод котулисизм[d]
Соядаст
Ҷоизаҳо
Gold Medal of the Italian Order of Merit for Culture and Art Supreme Order of Christ Салиби бузурги ордени Легиони Фахрӣ Grand Cross Special Class of the Order of Merit of the Federal Republic of Germany Grand Cross with Collar of the Order of the White Rose of Finland Order of Merit for Labour Order of Vittorio Veneto Silver Medal of Military Valour Bronze Medal of Military Valour Grand Cross of the Order of the Bath
Навъи артиш Royal Italian Army[d]
Набардҳо
 Парвандаҳо дар Викианбор
Логотипи Викитека Осор дар Викитека

Ҷованни Гронкӣ (итол. Giovanni Gronchi; 10 сентябр 1887[1][2][3][…], Пунтедеро[d], Тусконӣ[d][4] — 17 октябр 1978[1][2][3][…], Рум) — сиёсатмадори итолиёӣ, севумин президенти Итолиё (аз 1955 то 1962). Дар давраи президенти Гронкӣ, намояндаи қаноти чапи христианҳои демократ буд, бо кушиши бемуваффақият «ба чап гузаштан» барои кушода шудани иттифоқи ҳукмрони ҳизбҳоои чап шароит муҳаё шуд.

Зирдагинома

[вироиш | вироиши манбаъ]

Ҷованни Гронке 10 сентябри соли 1887 дар Понтедераи Тоскана таваллуд шудааст. Вай яке аз аввалин аъзои Ҷунбиши насронӣ дар Итолиё шуд, ки аз ҷониби коҳини католикӣ Ромоло Мюррей дар соли 1902 таъсис ёфтааст. Гронке дараҷаи якуми худро дар адабиёт ва фалсафа ҳангоми таҳсил дар Normale Supérieure гирифтааст. Аз соли 1911 то соли 1915 дар чанд шаҳрҳои Итолиё аз ҷумла Парма, Масса, Бергамо ва Монса ба ҳайси омӯзгор кор кардааст.

Дар соли 1924, баъд аз истеъфо додани Луиҷи Штурзо аз вазифаи котиби ҳизбии халкӣ Гронке ҳамроҳи ду ходими намоёни ҳизб (Спатар ва Родино) вазифаи худро ба зимма гирифт. Дар худи ҳамон сол вай аз нав ба парлумон интихоб шуд ва ба мухолифини зиддифашистӣ, ба ном ҳаракати авентинӣ дохил шуд. Дар соли 1926 бо омадани режими нав дар кишвар Гронке аз парлумон хориҷ карда шуд.

Дар байни солҳои 1926 ва 1943, Гронке, ки намехост ба ҳизби фашистӣ дохил шавад, фаъолияти сиёсии худро ба охир расонд. Вай тамоми ин солҳо аз ҳисоби пеш бурдани кори шахсиаш аввал фурушанда ва баъдан саноатчӣ рузгорашро пеш мебурд.

Фаъолият дар ҳукумати Итолиё

[вироиш | вироиши манбаъ]

Дар съезди IV ХҲД дар соли 1952 Гронке бо ҳамроҳии намояндаи ҳаракати марказгароӣ дар ҳизби христианҳои демократ Аминторе Фанфанӣ ба иттифоқи интихоботй бо ростҳо (неофашистҳо ва монархистон) ва барпо намудани «марказгроӣ блоки чап» бо Ҳизби-сотсиалистии Итолиё кушиш кард. Дар съезди V ХҲД дар соли 1954 Гронке бори дигар даъват кард, ки иттифоқчиён иваз карда шаванд, то ки ба сиёсати «ба чап гузаштан» имкон набошад.

Соли 1955 ваколати президенти нахустини Итолиё Луиҷи Эйнаудӣ ба охир расид ва парлумон маҷбур шуд, ки вориси ӯро интихоб кунад. Котиби нави ҳизби христианҳои демократ Аминторе Фанфанӣ ба либерал Чезаре Мерзагора, ки дар вақташ ба сенати мамлакат сардорй мекард, ёрй расонд. Бо вуҷуди ин, ҷиноҳи ифротгароёни ҲХД, ки ба онҳо Ҷузеппе Пелла, Ҷулио Андреоттӣ, Гидо Гонелла ва Салваторе Скока роҳбарӣ мекарданд, пешвоёни чап Ҷованни Пасторе, Ҷорҷио Бо ва Ахил Маразсиро дастгирӣ карданд, ки ба роҳбарияти ҳизб бо мақсади пешбарӣ кардани Ҷованни Гронке мухолифат мекарданд. Пас аз задухӯрдҳои тӯлонӣ ва пошхӯрии ниҳоии эътилофи марказӣ 29 апрели соли 1955 Гронке аз 833 овоз 658 овоз гирифта, президенти Итолиё интихоб шуд.

Президентӣ

[вироиш | вироиши манбаъ]

Гронке дар муроҷиатномаи навбатии худ ба парлумон ба ислоҳоти иҷтимоӣ, озодиҳои шаҳрвандӣ, барҳам намудани қашшоқӣ ва бекорӣ даъват кард. Дар давраи президентии ӯ раванди тадриҷан кушодани ҳукумат ба ҳизбҳои чап буд. Мунаққидони рост сиёсати Гронкеро ҳамчун як қадам дар роҳи бозгашти эҳтимолии сотсиалистҳо ва коммунистон ба ҳукумат ва аз ин рӯ нишон медоданд. — пеш аз баромадани Итолиё аз НАТО. Аз ин рӯ, ин лоиҳаҳо бо мухолифати шадиди ҳизбҳои либералӣ рӯбарӯ шуданд.

Соли 1959 Гронке барои рафъи бунбаст, Фернанду Тамбронӣ узви боэътимоди фраксияи чапи католикии худашро сарвазир таъйин кард. Бо вуҷуди ин, Тамбронӣ дере нагузашта роҳбари сиёсии рост, аз ҷумла сензура ва таъқиби зиддикоммунистӣ гардид. Вай ба муқобилияти калон дучор шуда, танҳо ба шарофати овози фашистони навбаромади ҳаракати ҷамъиятии Итолиё дар парлумон монд. Тазоҳуроти оммавӣ алайҳи сиёсати Тамбронӣ дар соли 1960 дар бисёре аз шаҳрҳои Итолиё, ба хусус дар Генуя, Ликата ва Реҷио Эмилия баргузор шуд, ки дар онҷо пулис ба сӯи тазоҳуркунандагон оташ кушода, даҳ нафарро куштааст. Дар кучаҳои Генуя танкҳо бароварда шуданд. Ба ин муносибат конфедератсиям умумии меҳнаткашони Итолиё корпартоии бисёрмиллионаро ташкил кард, ки онро ҳизбҳои коммунистӣ, социалистӣ, сотсиал-демократӣ ва ҷумҳуриявӣ дастгирӣ карданд.

Баъд аз ин Тамбронӣ ва хукумати вай аз ҳизби христианҳои демократ мачбур шуданд, ки ба истеъфо раванд. Таҷрибаи ғамангези ҳукмронии Тамбронӣ обрӯи Ҷованни Гронкеро коста кард ва дар охири давраи ваколаташ дар соли 1962 ӯ дар ҷомеа ҳамчун раисиҷумҳури ноком обрӯ дошт. Дар соли 1962, бо дастгирии Энрико Маттей, Гронке кӯшиш кард, ки мӯҳлати дуюмро ба даст орад, аммо ин кӯшиши ноком шуд ва Антонио Сенӣ президент интихоб шуд.

Аз 11 май соли 1962 — сенатори якумра (мувофиқи Конститутсияи Итолиё).

17 октябри соли 1978 Ҷованни Гронке дар Рум дар синни 91-солагӣ даргузашт.

Фактҳои ҷолиб

[вироиш | вироиши манбаъ]

Адабиёт

[вироиш | вироиши манбаъ]
  • (он) Игино Ҷордани, Алсид Де Гаспери ил Рикострутторе, Рум: Эдизиони Синк Луне, 1955.
  • (он) Ҷулио Андреотти, Де Гаспери э ил суо темп, Милан: Мондадори, 1956.
  • Пол Гинсборг, Таърихи Италияи муосир, Пингвинҳо, 1990 (ҳисоботи тӯлонӣ дар бораи рӯйдодҳои пас аз ҷанг дар Италия аз нуқтаи назари чапи чап; Интихоби Грончи ва ҳолатҳои хоси сиёсии он фаро гирифта нашудааст; парвандаи Тамброни аст. накл кардааст, вале роли Грончи дар он пинхон карда шудааст).
  • (он) Индро Монтанелли ва Марио Серви, L’Italia del Novecento, Rizzoli, 1998 (ба забони итолиёвӣ; гузориши то ҳадде журналистии Италияи асри бистум, аз нуқтаи назари либералӣ).
  • (он) С. Бертелли (ред.)) Навишта ва навиштааст аз ҷониби Ҷованни Грончи a vent’anni dalla morte (1998), Giardini, 2000 (ба забони итолиёвӣ; асосан таҳсинҳо аз ҷониби дӯстони кӯҳна).
  • (он) Нико Перроне, Ил сегно делла DC, Бари: Дедало Либри, 2002, ISBN 88-220-6253-1.

Эзоҳ

[вироиш | вироиши манбаъ]
  1. ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 Bibliothèque nationale de France идентификатор BNF (фр.): платформаи додаҳои боз — 2011.
  2. ↑ 2.0 2.1 2.2 2.3 Encyclopædia Britannica (ингл.)
  3. ↑ 3.0 3.1 3.2 3.3 Энциклопедия Брокгауз (нем.)
  4. ↑ 4.0 4.1 Гронки Джованни // Большая советская энциклопедия (рус.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
  5. ↑ Scuola Normale Superiore Elenco degli alunni della Scuola Normale Superiore di Pisa dal 1847 al 1970 (итол.) — Pisa: Pacini Editore, 1973. — P. 41. — 104 с.
  6. ↑ https://storia.camera.it/deputato/giovanni-gronchi-18870910 (итол.)

Пайвандҳо

[вироиш | вироиши манбаъ]
Баргирифта аз "https://tg.wikipedia.org/w/index.php?title=Ҷованни_Гронкӣ&oldid=1314951"