Ҷӯрабек Муродов

Ҷӯрабек Муродов
Иттилооти асосӣ
Таърихи таваллуд	24 декабр 1942(1942-12-24) (81 сол)
Зодгоҳ	ноҳияи Айнӣ, вилояти Ленинобод
Солҳои фаъолият	1962 — то ҳол
Кишвар	ИҶШС  Тоҷикистон
Пеша(ҳо)	овозхон, навозанда
Навъи садо	тенор
Соз	Рабоб
Ҷоизаҳо

Аз чап якум Ҷӯрабек Муродов дар назди Боймуҳаммад Ниёзов нишастааст ва донишҷӯёни факултаи санъати Донишгоҳи давлатии Хуҷанд ба номи Б. Ғафуров

Ҷӯрабек Муродов (24 декабри 1942, ноҳияи Айнӣ, вилояти Ленинобод, ҶШС Тоҷикистон) — овозхон, мутриб ва оҳангсози тоҷик (тенори лирикӣ). Ҳунарпешаи шоистаи ҶШС Тоҷикистон 1967 Ҳунарпешаи халқии ҶШС Тоҷикистон 1974. Ҳунарпешаи халқии СССР 1979, дорандаи Ҷоизаи давлатии Тоҷикистон ба номи Абуабдуллоҳи Рӯдакӣ (1987).

Зиндагинома

Ҷӯрабек Муродов 24 декабри соли 1942 дар деҳаи Куруд, ноҳияи Айнӣ ба дунё омадааст.

• Солҳои 1962—1963 баъд аз хатми Донишкадаи омӯзгории Ленинобод ба ҳайси ассистенти кафедраи педагогика ва методикаи синфҳои ибтидоӣ дар Донишкадаи омӯзгории Ленинобод кор кардааст.
• Солҳои 1963—1992 — сароянда, роҳбари дастаи бадеӣ, роҳбари бадеии Филармонияи давлатии Тоҷикистон.
• Аз соли 1992 — сарояндаи Театри давлатии мусиқӣ-мазҳакавии ба номи К. Хуҷандӣ, сипас роҳбари бадеии ансамбли Шашмақоми назди Кумитаи давлатии телевизион ва радиои Тоҷикистон, профессори Академияи мусиқии Ҷумҳурии Тоҷикистон ва Факултети санъати ДДХ ба номи академик Б. Ғафуров (аз соли 1994).
• Аз соли 2006 — ба ҳайси сарояндаи Театри давлатии мусиқӣ-мазҳакавии ба номи К. Хуҷандӣ кор карда истодааст.

Падари Ҷурабек Муродов — Ғолибеков Муродбек (тав. 1904). Модар — Фатҳулоева Бибиоиша (тав. 1900). Ҳамсар — Исмоилова Мушарафа Абдуғафаровна (тав. 20 феврали 1947).

Фарзандон: Фирдавсбек (тав. 23.09.1966), Хусравбек (тав. 11 янв. соли 1973), Парвизбек (тав. 31.07.1977), Ҷонибек (тав. 29.05.1986).

Эҷодиёт

Дар тӯли фаъолияти овозхониаш зиёда аз 2000 суруд сароидааст, аз ҷумла оҳангҳои 450-тоаш эҷоди Ҷӯрабек Муродов аст. Ҷӯрабек Мурод солҳои 70-80-уми асри пушти саршуда як силсила мақолаҳои илмӣ таълиф намудааст, ки дар роҳи омӯзиши мусиқии суннатӣ бебаҳоянд. Махсусан, мақолаҳои ӯ — «Умри ҷовидонаи ҳунарманд» (роҷеъ ба ҳофиз, бастакор ва машшоқи забардасти халқи тоҷик Ҳоҷӣ Абдулазиз (Ҳоҷӣ Абдулазиз Расулов), «Ба рағми булбулон» (ба муносибати 100-солагии рӯзи таваллуди Домулло Ҳалим), «Ҳофизи мумтози халқ» (оид ба асолати навозандагию сарояндагии устоди мумтози мусиқии халқию классикии тоҷик Бобоқул Файзуллоев), «Ҳунарвари бузург» (роҷеъ ба Борбади Марвазӣ) ва ғайраро метавон зикр намуд, ки барои бедор намудани завқи мусиқишиносии хонанда арзиши баландро соҳибанд. Ҷӯрабек Мурод сарояндаи ҷӯянда ва нисбат ба касби худ серталаб аст. Ӯ пайваста санъати мусиқии гузаштаю имрӯзаи миллатамонро бо як ҳисси шавқмандӣ меомӯзад. Махсусан намунаи овозҳои ҳофизони халқӣ ва ҳирфаии тоҷик Ҳоҷӣ Абдулазиз, Содирхон, Домулло Ҳалим, устод Шодӣ, Акашариф Ҷӯраев, Бобоқул Файзуллоев, ки ба қарта сабт шудаанд, ҷамъ намуда, унсурҳои бо худ хос ва характерноки вокализми халқӣ-профессионалии тоҷикро ба комёбиҳои навинаш пайваста меомӯзад. Ин аст яке аз чашмгиртарин асрори шуҳратёри ӯ дар ҷодаи санъат. Дар мавриди истеъдоди фитрӣ ва ҳунари нотакрори ин устоди беназири ҳунар ҳанӯз дар нимаи дуюми садаи ХХ шоири маҳбубу маъруф, Қаҳрамони Тоҷикистон, Мирзо Турсунзода чунин хабар дода буд:

«Ҷӯрабекро ба чашми кам набинед, халқи мо хушбахт аст, ки Ҷӯрабек барин сарояндаву мутриби нотакрорро пайдо кардааст…. Ҷӯрабек аз ҳофизони муосир ягона касест, ки… шеърро гӯёву расо мехонад, муроди шеъру оҳангро ба дилу мағзи шунаванда мерасонад».

— Мирзо Турсунзода

Бар замми ин ҳама сифатҳои мумтози сарояндагӣ заҳмати шабонарўзии тозакориву бозофаринӣ барои ӯ имкон дод, ки бо афроди барӯманди адабиву фарҳангӣ ба монанди Чингиз Айтматов, Расул Ғамзатов, Раҷ Капур, Аҳмад Зоҳир, Муҳаммадризо Шаҷариён, Саттор, Пӯлод Булбул-уғлӣ, Зейнаб Хонларова, Вахтанг Кикабидзе, Роза Римбаева, Людмила Зикина, Иосиф Кобзон, Алла Пугачёва, София Ротару, Шералӣ Ҷӯраев ва дигарон аз наздик ошноӣ пайдо кунад ва бо онҳо иртиботи ногусастанӣ дошта бошад…

Ҷӯрабек Мурод ба маънои пурраи сухан эҷодкори ҳақиқии санъат мебошад. Зеро ин абармарди дунёи санъат дар иҷрои ҳар як суруди нав тарафҳои тоза ба тозаи истеъдоди худро ба мухлисон зоҳир мекунад. Пешравии ӯро ҳатто аз суруд то суруд ва аз оҳанг то оҳанг метавон мушоҳида намуд. Дуди чароғ хӯрдану дандон болои ҷигар гузоштан ва зулмотро ба субҳ бадал намудан гувоҳи умри 50-солаи ҳунармандии ӯст. Маҳз ҳамин сӯхтанҳову сохтанҳои устод дар роҳи эҳёи санъати мусиқӣ ва овозхонии аҷдодонамон боис гардид, ки номи муборакаш вирди забонҳову сабти китобу қомусҳои зиёде гардад.

Адабиёт дар бораи Ҷӯрабек Муродов

Соли 1998 ҷилди якуми китоби бисёрҷилдаи тарҷумаиҳолӣ дар Москва таҳти унвони «Дар тамаддуни имрӯза, кӣ кӣ аст?» аз чоп баромад. Китоби мавриди назар фарогири 3 боб буда, қисматҳои «Инсони асри ХХ», «200 нафар арбоби барҷастаи имрӯз» ва «Хазинаи тилоӣ»-ро дар бар мегирад. Боиси ифтихори бузург ва сарбаландии мо тоҷикон аст, ки дар байни 200 нафар шахсиятҳои барҷастаи ҷаҳон, аз қабили ҳунармандони бузург Людмила Зикина, Иосиф Кобзон, Алла Пугачёва, Филипп Киркоров, Валерий Леонтев, Лариса Долина ҳунарманди маҳбуби мо, устод Ҷӯрабек Мурод низ ҷой гирифтааст. Оид ба эҷодиёти Ҷӯрабек Муродов филми ҳуҷҷатии «Сарояндаи миллат» (14 серия), бахшида ба муносибати 55 — солагии фаъолияти эҷодии Ҷ Муродов, ба навор гирифта шудааст.

Мукофот ва ҷоизаҳо

• Ҳунарпешаи хизматнишондодаи ҶШС Тоҷикистон (1967)
• Ҳунарпешаи халқии ҶШС Тоҷикистон (1974)
• Ҳунарпешаи халқии ИҶШС (1979)
• Мукофоти Ленинии комсомоли ҶШС Тоҷикистон (1975)
• Мукофоти давлати ҶШС Тоҷикистон ба номи А. Рӯдакӣ (1987)
• Ордени «Нишони ифтихор» (1980)
• Ордени «Шуҳрат» (Тоҷикистон)
• Медал «Барои фаъолияти ҷасурона. Дар ҷашнгирии 100-солагии рӯзи таваллуди Владимир Илич Ленин»
• Медали тилоӣ — иттиҳодияи консертии Ҷопон «Мин-он» (1987)
• Грамотаи ифтихории Президиуми Шӯрои олии Узбекистон, Қирғизистон ва Тоҷикистон.

Феҳристи сурудҳо

(аудио)
	"Муноҷот"
	noicon Намуна аз суруди "Муноҷот". Муноҷот яке аз машҳуртарин сурудҳои Ҷӯрабек Муродов ба шумор меравад.
Кумак барои пахш

#	Суруд	Овозхон (он)	Тӯл
01	«Зулайхо»	Ҷӯрабек Муродов
02	«Забони най»
03	«Ватан»
04	«Валси Ҷӯрабак»
05	«Санам»
06	«Сафар кардам»
07	«Рӯзи навмедӣ»
08	«Падарҷонам»
09	«Падар»
10	«Номи бувад»
11	«Муноҷот»
12	«Мо дар ду ҷаҳон»
13	«Меҳри модар»
14	«Меҳри модарам»
15	«Қадршиносӣ»
16	«Гузашти рӯзгор»
17	«Гиря»
18	«Ғалат»
19	«Дили модар»
20	«Дар як ҷо»
21	«Дарди миллат»
22	«Бонги ҷашни тоҷикон»
23	«Бедор кун падарама»
24	«Шири Модар»

Ҷӯрабек Муродов ҳамроҳ бо писараш Ҷонибек Муродов (овозхони муосири тоҷик) якчанд сурудҳои нав сабт намудааст:

• Зулайхо ҳамроҳ бо Ҷонибек Муродов
• Ман на манам, на ман манам ҳамроҳ бо Ҷонибек Муродов
• Хазонрез ҳамроҳ бо Ҷонибек Муродов

Адабиёт

• Сурудҳои Ҷӯрабек Муродов/Тартиб. Ҳ. Ҷумъаев.−Душанбе: Ирфон, 1982. − 279 с.
• Олимақом: Эҷодгари беҳамто/ Зери назари Муллозуҳур Тоҳирӣ. −Тошкент, 1995. − 94 с.
• Шарифова Мавлуда. Ҷӯрабек Муродов/ М. Шарифова.−Хуҷанд: Нури маърифат, 2002. − 528 с.
• Сурудҳои Ҷӯрабек Муродов: Дар ду қисм.−Хуҷанд: Ношир, 2012. − 608 с. бо нотаҳо
• Дурри ҷаҳонтоб/Тартиб. Аскаралӣ Раҷабов.−Душанбе: Бухоро, 2015. − 224с.
• Сурудҳои Ҷӯрабек Муродов. Дар ду қисм. — Хуҷанд: Ношир, 2012. — 608 с.
• Народные артисты СССР. В 2-х тт. / Авторы-составители М. В. Музалевский и В. Л. Иванов. — М.: РИЦ «Кавалер», 2007.

Пайвандҳо

• Маро ҳунарам хор накард: Розҳои ногуфтаи Ҷӯрабек Муродов
• Ҷӯрабек Муродов меҳмонони Самарқандро бо ҳунарнамоияш тасхир кард