Jump to content

Посоргод

Мавод аз Википедиа — донишномаи озод
Оромгоҳи барҷастаи Куруши Бузург. Посоргод, Устони Форс.

Посоргод (форсӣ: پاسارگاد‎ "Боғҳои Форс") — шаҳри қадимаи форсҳо, нахустин пойтахти шоҳаншоҳии Ҳахоманишӣ. Посоргод дар ҳудуди вилояти муосири Форс — Устони Форс, дар 87-километрии шимолу шарқи Тахти Ҷамшед, 130 км аз ш. Шероз ҷойгир аст, ки дар дашти Мурғоб воқеъ аст. (Форс - қисми марказии кишвари Эрон аст).

Посоргод номи кӯҳнаи шаҳри Мурғоб аст [1]. Ин далел бо он шаҳодат медиҳад, ки дар барелефҳои Персеполис онро бо номи эламиён «Батракатас» ва «Басракада» меноманд [2]. Фарзияҳои гуногун вуҷуд доранд, ки маънои он чӣ маъно дорад. Пас, андешае вуҷуд дорад, ки Посоргод "бошишгоҳи форсҳо" аст [3]. ё "гурзи қавии дар дерина истифодашуда" [4]. Ҳамзамон, Ҳеродот хабар медиҳад, ки ин ном бо қабилаи Посоргод, яке аз се қабилаи машҳури форсӣ дар бораи пайдоиши истилоҳ ба тариқи каме мухталиф алоқаманд аст ва ин номро бо он далолат медиҳад, ки он интиқоли номи яке аз се қавмҳои эронӣ (Порсҳо) мебошад. Посоргод бо фармони Куруши II (559-530 пеш аз милод) таъсис ёфта, пойтахти Тахти Ҷамшед, инчунин пойтахти писари Куруш, Камбизаи II (530-522 пеш аз милод) гардид.

Оромгоҳи Куруши Кабир

[вироиш | вироиши манбаъ]
Мақолаи асосӣ: Оромгоҳи Куруши Кабир

Маҷмааи биноҳои Посоргод 43 км дуртар аз Персеполис ҷойгир буда, масоҳати умумии он 2,5 км2 мебошад. Шаш зинаи васеъ ба лаҳати дафн Оромгоҳи Куруш мебарад, андозаи лаҳат 3,17 х 2,11 х 2,11 м. Дар соли 330 пеш аз милод Искандари Мақдунӣ оромгоҳро зиёрат кардааст. Дар вақти забткориҳои шоҳ Искандари Мақдунӣ дар Ҳиндустон, оромгоҳро ғорат карданд; пас аз бозгашт, Искандар ба қатли ғоратгарон амр додааст.

Ҳангоме, ки ин минтақаро арабҳо ишғол карданд, дар байни онҳо эътиқод пайдо шудааст, ки оромгоҳ ба модари пайғамбар Сулаймон (шоҳ Сулаймон) тааллуқ дорад. Ин эътиқоди ба номи Сулаймон таалуқдошта, ба биноҳои дигари Посаргод низ нисбат дода шудааст. Оромгоҳи Куруш ҳамчун намунаи меъмории мақбараи Ленин дар Майдони Сурхи ш. Москва хидмат кардааст. Дар наздикии ин орогоҳ матни кӯтоҳ ва хоксоронаи матни форсӣ-эламӣ-бобулӣ «Ман Куруш, подшоҳи Ҳахоманишӣ ҳастам» кандакорӣ карда шудааст, инчунин як махлуқи болдор бо либосҳои шоҳии Эламӣ ва бо сарукуллоҳи худоёни Миср ҳамчун посбон дар ин ҷо тасвир ёфтааст. Мансубияти ин қабр ба Курушро айнан дар назар доштан душвор аст, агар танҳо ба сабаби мувофиқати пурраи иншоот бо тавсифҳои Аристобулус, ки Искандар ба ӯ бехатарии онро боварӣ карда буд, набошанд. Бо вуҷуди ин, баъзе муҳаққиқон мансубияти ин иншоотро, ҳамчун мақбараи Куруш тасдиқ намекунанд, чунки санади боэътимоде нест. Тибқи нусхаи фарзияҳои дигари маъмул, ин бино метавонист ҳамчун як паноҳгоҳи оташпрастони зардуштӣ хидмат кунад. Инчунин фарзияе мавҷуд аст, ки Куруш дар зери номи ба ном "Кубаи Зартушт" дар оромгоҳи Нақши Рустам дафн карда шудааст.

A walk through Pasargadae /Тахти Ҷамшед, Эрон
  1. 1شاپور شهبازي، راهنماي جامع پاسارگاد، شيراز: بنياد فارس‌شناسي 1279، ص 15
  2. گرشويچ، ايليا، تاريخ ايران دورة هخامنشيان، ترجمه مرتضي ثابت‌فر، تهران: جامي، 1385، ص 277
  3. سرفراز، علي‌اكبر و بهمن فيروز‌مندي، باستان‌شناسي و هنر دوران تاريخي ماد هخامنشي، اشكان ساساني، تهران: عفاف 1381، ص Stronach, David. Pasargadoe, Areport on the Excavations conductedby The Britishinstitute of Persian studies from 1961 to 1963, Oxford (1978), p. 281. 118
  4. هرودوت، تواريخ، ترجمه وحيد مازندراني با توضيحات عليرضا شاپور شهبازي، تهران: دنياي كتاب، چاپ دوم 1368، كتاب اول، بند 125