Ноҳияи Балхаш

Ноҳияи Балхаш
қаз.: Балқаш ауданы
Нишон
Кишвар	Қазоқистон
Тобеъи	Вилояти Алмаато
Шомили	15 ҷамоа
Маркази маъмурӣ	Бақанас
Таърих ва ҷуғрофиё
Масоҳат	37 400 км²
Вақти минтақавӣ	UTC+6:00
Аҳолӣ
Аҳолӣ	29 996 тан (2010)
Шиносаҳои ададӣ
Нишонаи почта	040300–040318

Ноҳияи Балхаш, Болхаш ё Балқаш (қаз.: Балқаш ауданы) — воҳиди маъмурӣ дар шимолу ғарби вилояти Алмаатои Қазоқистон. Маркази маъмурӣ — деҳаи Бақанас.

Ҷуғрофия

Ноҳияи Балхаш дар қисми шимолу ғарбии вилояти Алмаато ҷойгир аст. Он аз пуштаҳои Малайсарин дар ҷанубу шарқ то соҳили ҷанубии кӯли Балхаш, дар шимол — як қисми биёбони Саресикатирау, дар ғарб ва ҷануб регҳои Тауқумро ишғол мекунад. Релеф ҳамвор аст. Иқлим континенталӣ аст. Зимистон хунук, тобистон гарм ва хушк аст. Ҳарорати миёна дар моҳи январ -13-15 °C, 24 °C — дар моҳи июл. Боришоти миёнаи солона 100—150 мм. Дарёи калонтарин Илӣ буда, дарозиаш 1001 км мебошад. Дар соҳили рости он системаи обёрии Оқдалъа гузошта шудааст. Баканазаҳои сершумор катҳои кӯҳнаи хушки дарё мебошанд. Дар ҳудуди ноҳия мамнуъгоҳи давлатии Карой бо масоҳаташ 509 ҳазор метри мураббаъ мавҷуд аст. Сарпӯши асосии хок: хокҳои такирмонанд ва регҳо, ки дар онҳо саксавул, марғзор, ҷида, кирмак, чиёӣ, чӯб ва ғайра мерӯянд. Дар камишҳои зич гург, рӯбоҳ, нарс, харгӯш, оҳу, сайғон, дар камишҳои зич хуки ваҳшӣ ва мушкро вомехӯранд. Дар дашт ва водиҳои дарёҳо деҳқону какӣ вомехӯранд; дар обанборхо — ғозҳо, пеликанҳо, фламингоҳо ва ғайра.

Дар заминҳои ноҳияи Балхаш конҳои ангишт, марганетс ва уран кашф карда шудаанд. Дар кони Ҷалпақтас мармар ва гранит истихроҷ карда мешавад. Ғайр аз ин, конҳои намаки ош, реги бинокорӣ ва гили барои истеҳсоли хишт мавҷуданд. Ҳамаи маҳалҳои аҳолинишин дар водии дарёи Или воқеъ гардидаанд. Асоси иқтисодиёти ноҳияро хоҷагии қишлоқ ташкил медиҳад. Дар рустанипарварӣ — зироаткории обӣ ва лалмӣ (гандум, ҷав, сабзавот ва картошка). Соҳаҳои асосии чорводорӣ гӯсфандпарварӣ, чорводорӣ, асппарварӣ мебошанд. Навигатсия дар поёноби дарёи Или инкишоф ёфтааст.

Тақсимот

Ноҳия аз 25 деҳа ва 15 ҳавзаи деҳот иборат аст:

• Оқдалъа
• Оқҷар
• Оқкӯл
• Бирлик
• Болотопар
• Бақанас
• Боқбоқтӣ
• Барака
• Ҷалторанғӣ
• Ҷиделӣ
• Кӯктол
• Қараой
• Қӯйғон
• Миялӣ
• Топар

Табиат

Моҳи июни соли 2018 мамнуъгоҳи давлатии Иле-Балхаш таъсис дода шуд.

Аҳолӣ

Таркиби миллӣ (дар аввали соли 2019 )  :

• қазоқҳо — 28604 нафар. (93,03%)
• русҳо — 1564 нафар. (5,09%)
• олмониҳо — 90 нафар (0,29%)
• куриёиҳо — 196 нафар. (0,64%)
• уйғурҳо — 126 нафар. (0,41%)
• қирғизҳо — 31 нафар. (0,10%)
• украинҳо — 27 нафар. (0,09%)
• ӯзбекҳо — 20 нафар (0,07%)
• дигарон — 89 нафар. (0,29%)
• Дар маҷмӯъ - 30 747 нафар. (100.00%)

Пайвандҳо

• Маълумоти умумӣ дар бораи минтақа дар сайти раиси вилояти Алмаато Бойгонӣ шудааст 2 Декабри 2021  сол. (пайванди дастнорас)
• Балкашский район / / Қазоқистон. Энсиклопедияи Миллӣ (русй). - Алмаато: Энсиклопедияҳои Қазоқистон, 2004. — Т. И. - ISBN 9965-9389-9-7. (CC BY-SA 3.0)