Обӣ Аҳмад Алӣ

Обӣ Аҳмад Алӣ
амҳ. አብይ አህመድ አሊ
Сарвазири Эфиопия
аз 2 апрели 2018
Пешгузашта	Хайлемариам Десален
Таваллуд	15 август 1976(1976-08-15) (48 сол) Бешаша[d], ноҳияи Гомма[d], минтақаи Ҷимма[d], вилояти Оромия[d], Эфиопия
Ном ҳангоми таваллуд	Abiy Ahmed Ali
Ҳамсар	Zinash Tayachew[d]
Ҳизб	Ҳизби шукуфоӣ[d]
Таҳсилот	Донишгоҳи Аддис-Абеба[d]
Эътиқод	протестантизм
Ҷоизаҳо	Time 100[d] (2022)
Вебгоҳ	pmo.gov.et/pm/
Рутба	сарҳангёр
Парвандаҳо дар Викианбор

Обӣ Аҳмад Алӣ (амҳ. አብይ አህመድ አሊ, тав. 15 августи 1976, Бешаш, Оромия, Эфиопия) — сиёсатмадор ва арбоби эфиопӣ, сарвазири кунунии Эфиопия аз 2 апрели 2018 мебошад. Лауреати ҷоизаи сулҳи Нобел (2019). Дар моҳи октябри 2021, Абий Аҳмад расман ба муҳлати 5 сол савганд ёд кард.

Зиндагинома

Дар оилаи мусалмони миллати Оромо ва зани чоруми ӯ, масеҳӣ аз миллати Оромо таваллуд шудааст. Дар соли 1991, дар наврасӣ, вай ба нерӯҳои шӯришиён алайҳи режими Менгисту Ҳайле Мариам пайваста, ба сафи Созмони демократии халқҳои Оромо (ки пас аз табдили он ба ҳизби сиёсӣ узви он боқӣ монд) ва пас аз ба қудрат омадани шӯришиён бо роҳбарии Мелес Зенауӣ хидмати худро дар сафи қувваҳои мусаллаҳи кишвар идома дол. Соли 1995 узви контингенти сулҳи Созмони Милали Муттаҳид дар Руанда буд, солҳои 1998—2000 дар муноқишаи Эфиопия ва Эритрея ширкат варзид. Маълумоти худро аз рӯи барномасозӣ гирифта, соли 2007 яке аз муассисони Агентии иттилоотии Эфиопия оид ба амнияти шабакавӣ ва муовини директори ин ташкилот шуд (аз соли 2008 иҷрокунандаи вазифаи директор), ба ҳайати шӯрои директорони оператори миллии Эфиотелеком ва ширкати телевизиони миллӣ дохил шуд.

Соли 2010 ӯ аз хидмати ҳарбӣ бо рутбаи подполковник баромада, аз СДХО (қисми коалитсияи ҳоким — Фронти инқилобии демократии халқҳои Эфиопия) ба ҳайси вакили палатаи поёнии парлумон — Шӯрои намояндагони мардумӣ интихоб шуд. Дар ин мақом, ӯ ба рафъи муноқишаҳои мазҳабӣ дар байни масеҳиён ва мусулмонони мансуб ба миллати оромо, инчунин мубориза бо ғасби ғайриқонунии замин дар наздикии Аддис-Абеба, ки як қисми вилояти Оромия мебошанд, диққат дод. Соли 2014 директори Маркази иттилоотии илм ва технология ва соли 2015 вазири илм ва технология таъйин карда шуд. Дар соли 2016, Обӣ Аҳмад Алӣ ба мансаби муовини президенти вилояти Оромия ва роҳбари хадамоти сохтмон ва ободонии Оромия гузашт ва моҳи октябри соли 2017 инчунин роҳбари котиботи СДХО шуд.

Пас аз истеъфои сарвазир Ҳайле Мариам Десален дар моҳи феврали соли 2018, Обӣ Аҳмад Алӣ дар якҷоягӣ бо президенти Оромия ва раиси СДХО Лемма Мегерса, (тибқи ротатсияи иттиҳодияҳои сиёсии этникии ба EPRDF) номзади асосӣ барои ин мансаб шуд. Азбаски Мегерса узви парламент набуд, СДХО рӯзи 22 феврал Обӣ Аҳмад Алиро раиси нави он интихоб кард. Пас аз рақиби асосии Обӣ Аҳмад Алӣ барои мақоми раҳбари ҳукмрони EPRDF, муовини сарвазир ва раиси Ҳаракати Миллии Демократии Амхара (инчунин қаблан ҳамчун сарвазир намояндагӣ намекард) Демеке Меконнен номзадии худро рӯзи 27 март бозпас гирифт, Обӣ Аҳмад Алӣ интихоб шуд бо аксарияти кулли овозҳо ва 1 апрел аз ҷониби сарвазир тасдиқ карда шуд.

Обӣ Аҳмад Алӣ аввалин сарвазири кишвар мебошад, ки ба миллати Оромо тааллуқ дорад, бо эътиқоди протестантӣ аст.

Дар нимаи моҳи октябри соли 2019 қарори Кумитаи Нобел эълом шуд, ба Сарвазири Эфиопия Обӣ Аҳмад Алӣ барои ҳалли муноқишаи марзӣ бо Эритрея Ҷоизаи сулҳи Нобел дода шуд.

Пайвандҳо

• Dr Abiy Ahmed sworn in as Prime Minister of Ethiopia
• Абий Ахмед Премьер-министр Эфиопии. Энциклопедия: Персоны. Страны. Темы(пайванди дастнорас — таърих). ИТАР-ТАСС. — Краткие справки обо всех странах мира, их руководителях, а также о событиях, привлёкших внимание мировых и российских СМИ. 22 май 2019 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 22 май 2019.