Иттиҳоди Аврупо
Парчами Иттиҳоди Аврупо | |
Motto: In varietate concordia ("Иттиҳод дар танаввӯъ") | |
Суруди миллӣ: Ode to Joy (orchestral) | |
Вебгоҳҳои сохторҳои ИУ | Брюссел (CoEU, EC, and EP) Франкфорт ам Майн (ECB) Люксембург (ECoJ and ECoA) Strasbourg (2nd EP) |
Сохтори молӣ | Бонки Марказии Урупо[2] |
Маркази маъмурӣ | Брюссел (de facto capital)[3] |
Шаҳрҳои калонтарин | Берлин, Ландан, Модрид, Порис, Рум (аз рӯи алифбо) |
Кишварҳои узв | 25 кишварҳои аъзо |
Забонҳо | 20 забонҳои расмӣ |
Presidencies | |
---|---|
Раиси Шӯрои Аврупо | Матти Ванҳанен |
Шӯрои ИА | Финландия |
Коммиссияи Аврупо | Хосе Мануэл Дурао Барросо |
Праламенти Аврупо | Ҷозеп Боррелл Фонтеллес |
History | |
Рӯзи Аврупо | 9 Май, 1950 |
Formation as EEC - Signed - Enforced |
Treaty of Rome - March 25, 1957 - January 1, 1958 |
Formation as EU - Signed - Enforced |
Maastricht Treaty - February 7, 1992 - November 1, 1993 |
Оморҳо | |
Масоҳат - Total |
7th if ranked[4] 3,976,372 km² 1,5352,86 sq mi |
Аҳолӣ - Total (2006) - Зичӣ |
3rd if ranked[5] 461,500,000 115.6 people/km² 299.4 people/sq mi |
GDP (PPP, 2005) - Total - Per capita |
1st if rankedШаблон:Fn $12.43 trillion[6] $28,100Шаблон:Fn |
HDI (2003) | 0.922 (est.) [7](22nd if ranked[8]) – high |
Дигар маълумотҳо | |
Асъорот | Евро (EUR or €)[9] Other currencies: |
Соат | UTC 0 to +2[10] |
Домен | .eu |
Кодҳои телефон | Not standardised[11] |
Вебсайти расмӣ | http://europa.eu/ |
^ See other official names ^ "The symbols of the EU", Europa. ^ Only for Eurozone members and EU institutions ^ Not de jure - Brussels is unofficialy referred to as The Capital of the European Union because it is the hub of EU institutions: it hosts the European Commission, the European Council, and the European Parliament. ^ If counted as a single unit. ^ Total: According to IMF Estimations & Reports for 2005; Per capita: According to the CIA World Factbook [12] Бойгонӣ шудааст 17 октябри 2006 сол.. ^ Estimated using members' HDI, and weighted by estimated current population. ^ Would be 9th if member states were not counted. ^ +1 to +3 during DST; French overseas départements, UTC −4 to +4 ^ Plans for a EU-wide +3 prefix were abandoned. The European Telephony Numbering Space, +388 3 is somewhat similar. Current members' codes begin with either +3 or +4. |
Иттиҳоди Аврупо — иттиҳоди сиёсӣ ва иқтисодии кишварҳои Аврупо аст, ки дар охири асри XX таъсис ёфтааст. Иттиҳоди Аврупо аз 1 ноябри соли 1993 фаъолият мекунад. Иттиҳоди Аврупо 27 давлати Аврупоиро дар бар гирифтааст. Соли 2016 сокинони Подшоҳии Муттаҳида (Британияи Кабир) дар натиҷаи гузаронидани раъйдиҳии умумӣ барои баромадан аз узвияти Иттиҳоди Аврупо овозҳояшоноро додаанд.
Таърих
[вироиш | вироиши манбаъ]Иттиҳоди Аврупо (Ҷомеаи Аврупо) — аз якҷояшавии се ташкилоти мустақил, вале ба ҳам алоқаманд - Иттиҳоди аврупоии ангишт ва пӯлод, ки соли 1951 созмон дода шудааст, Ҷомеаи Аврупо оид ба энергияи атомй (Евратом) ва Ҷомеаи иқтисодии Аврупо, ки соли 1957 созмон ёфтааст, ба амал омадааст. Баъд аз бастани Аҳдномаи Маастрихт оид ба созмонёбии Иттиҳоди сиёсӣ дар охири асри XX, ки мудофиаи умумӣ ва иттифоқи асъорӣ-иқтисодиро дарбар мегирифт ва аз 1 ноябри соли 1993 ба қувваи амал даромад, Ҷомеаи Аврупо номи Иттиҳоди Аврупоро гирифт.[1]
Иттиҳоди Аврупо 27 кишвари узв дорад.
Феҳристи кишварҳои узви Иттиҳоди Аврупо
[вироиш | вироиши манбаъ]
Пас аз 31 январи соли 2020, Подшоҳии Муттаҳида аз иттиҳод хориҷ шуд.
Собиқ аъзоёни Иттиҳоди Аврупо
[вироиш | вироиши манбаъ]Парчам | Кишвар | Номи пурра | Сармоягузорӣ | Санаи воридшавӣ | рӯзи эълони баромадан |
---|---|---|---|---|---|
Бритониё | Подшоҳии Муттаҳида | Лондон | 1 январи соли 1973 | 31 январи соли 2020 |
Қаламравҳои махсуси кишваҳои узви ИА
[вироиш | вироиши манбаъ]Минтақаҳои махсусе ки берун аз Аврупо ҷойгиранд, инчунин ба Иттиҳоди Аврупо дохил карда шудаанд:
Парчам | Кишвар | Парчам | Минтақаи махсус | Санаи воридшавӣ |
---|---|---|---|---|
Фаронса | Реюнон | 25 марти соли 1957 | ||
Фаронса | Мартин | 1 декабри соли 2009 | ||
Фаронса | Мартиника | 25 марти соли 1957 | ||
Фаронса | Майотта | 1 январи соли 2014 | ||
Фаронса | Гваделупа | 25 марти соли 1957 | ||
Фаронса | Гвиана | 25 марти соли 1957 | ||
Испания | Cеута | 1 январи соли 1986 | ||
Испания | Ҷазираҳои Канарӣ | 1 январи соли 1986 | ||
Испания | Мела | 1 январи соли 1986 | ||
Португалия | Мадейра | 1 январи соли 1986 | ||
Португалия | Азор | 1 январи соли 1986 |
Созишномаҳои Иттиҳоди Аврупо бо кишварҳои сеюм
[вироиш | вироиши манбаъ]Кишварҳое, ки Иттиҳоди Аврупо бо онҳо шартномаҳои ассотсиатсияро имзо кардаанд (қайд карда шуд: сиёҳи ғафс — номзадҳои расмӣ барои узвият, курсивии ғафс — номзадҳои эҳтимолӣ барои барномаи ҷории густариш):
Парчам | Кишвар | Номи пурра | Сармоягузорӣ | Соли имзо созишнома дар бораи ассотсиатсия |
---|---|---|---|---|
Албания | Ҷумҳурии Албания | Тирана | 2009 | |
Алҷазоир | Ҷумҳурии Халқии Демократии Алҷазоир | Алҷазоир | 2005 | |
Босния ва Ҳерсеговина | Босния ва Ҳерсеговина | Сараево | 2008 | |
Гурҷистон | Гурҷистон | Тифлис | 2014 | |
Миср | Ҷумҳурии Арабии Миср | Қоҳира | 2004 | |
Исроил | Исроил | Уршалим | 2000 | |
Урдун | Подшоҳии Ҳошимии Урдун | Амман | 2002 | |
Канада | Канада | Оттава | 2013 | |
Косово | Ҷумҳурии Косово | Приштина | 2015 | |
Лубнон | Ҷумҳурии Лубнон | Байрут | 2006 | |
Марокаш | Шоҳигарии Марокаш | Работ | 2000 | |
Молдова | Ҷумҳурии Молдова | Кишинев | 2014 | |
Мексика | Иёлоти Муттаҳидаи Мексика | Мехико | 2000 | |
Мақдунияи Шимолӣ | Ҷумҳурии Мақдунияи Шимолӣ | Скопле | 2001 | |
Сербия | Ҷумҳурии Сербия | Белград | 2011 | |
Тунис | Ҷумҳурии Тунис | Тунис | 1998 | |
Туркия | Ҷумҳурии Туркия | Анкара | 1963 | |
Укроин | Укроин | Киев | 2014 | |
Черногория | Монтенегро | Подгоритса | 2010 | |
Чили | Ҷумҳурии Чили | Сантяго | 2003 | |
Африқои ҷанубӣ | Ҷумҳурии Африқои Ҷанубӣ | Претория, шаҳри Кейп Блумфонтейн | 2000 |
Нигаред
[вироиш | вироиши манбаъ]- Феҳристи кишварҳои узви Иттиҳоди Аврупо аз рӯи аҳолӣ
- Ҷомеаи иқтисодии Аврупо
- Кишварҳои узви Иттиҳоди Аврупо
Эзоҳ
[вироиш | вироиши манбаъ]- ↑ Фарҳанги истилоҳоти ҳуқуқ / Зери таҳрири Маҳмудов М.А. — Душанбе: ЭР-граф, 2009. — с. 563
Ин мақолаи хурд аст. Бо густариши он ба Википедия кӯмак кунед. Дар сурати имкон ин ёддошт бояд дақиқтар ҷойгузин шавад. |