Сиди Бушҳоқӣ

Мавод аз Википедиа — донишномаи озод
Сиди Бушҳоқӣ
ар. أبو إسحاق إبراهيم بن فايد بن موسى بن عمر بن سعيد بن علال بن سعيد العيشاوي الزواوي‎
ар. إبراهيم بن فائد بن موسى الزواوي القسنطيني‎[1]
Таърихи таваллуд 1394[1]
Зодгоҳ
Таърихи даргузашт 1453[2][1]
Маҳалли даргузашт
Фазои илмӣ тафсир, фиқҳ, арабӣ ва тасаввуф
Ҷойҳои кор
Дараҷаи илмӣ: фақеҳ
Алма-матер
Логотипи Викигуфтовард Гуфтовардҳо дар Викигуфтовард
Логотипи Викитека Осор дар Викитека
 Парвандаҳо дар Викианбор

Сиди Бушҳоқӣ (ар. أبو إسحاق إبراهيم بن فايد الزواوي‎, 1394, Алҷазоир — 1453, Алҷазоир) — Илоҳиётшинос, мутарҷим, фақеҳ, забоншинос ва тасаввуф дар мазҳаби суннии мазҳаби Моликӣ.[3][4][5][6][7][8]

Таваллуд ва пайдоиш[вироиш | вироиши манбаъ]

Сиди Бушҳоқӣ Зававӣ соли 1394 мелодӣ ба дунё омадааст. [9][10]

Насаб Абу Исҳоқ Иброҳим бин Фойд ибн Мусо ибн Умар ибн Саид ибн Аллол бин Саид ал-Зававий.[11][12]

Зиндагинома[вироиш | вироиши манбаъ]

Соли 1398 мелодӣ дар деҳаи Тала Уфела (Сумаа) дар Тения таҳсилро оғоз кардааст. [13][14]

Дар он ҷо ӯ ба ҳайси шогирди Алӣ Менгуеллетӣ, диншиноси маъруф Қуръон ва фиқҳи Моликиро омӯхт.[15][16]

Он вақт Беҷая дар ибтидои асри XV як маркази динӣ ва макони нуфузи тасаввуф буд.[17][18]

Соли 1415 ӯ ба Тунис сафар карда, дар он ҷо дониши худро дар бораи мазҳаби Моликӣ амиқтар кард.[19][20]

Дар он ҷо аз қозӣ Абӯабдуллоҳ Ал-Калчонӣ тафсири Қуръонро омӯхт ва аз Яъқуб Аз-Зағбӣ фиқҳи моликиро гирифтааст.[21]

Ӯ шогирди Абдулваҳиди Форёнӣ дар асосҳои (уссул) ислом буд.[22]

Вай соли 1420 ба кӯҳҳои Беҷая баргашт ва дар он ҷо дар назди Абдулалӣ ибни Ферраҷ забони арабиро омӯхт.[23][24]

Вай соли 1423 ба Константин рафт ва дар он ҷо солҳои зиёд зиндагӣ кард ва дар бораи эътиқоди мусулмонӣ (ақида) ва мантиқ аз "Абу Зайд Абдурраҳмон", ки лақаби "Эл Без" буд, таълим гирифт.[25][26]

Ӯ наср, назм, фиқҳ ва аксари улуми теологии замонро аз Ибни Марзук Эл Ҳофиз (1365–1439), донишманди Мағриб ва Тлемсен, ки барои таблиғи илми худ ба Константин омада буд, омӯхтааст, то бо падараш Ибни Марзук Эл омехта нашавад. Хатиб (1310 -1379).[27][28]

Ӯ барои зиёрати (Ҳаҷ) ва таҳсил ба Макка пайваст, сипас ба Димишқ рафт ва дар он љо дар таълимоти имом Ибни Љазарӣ оид ба улуми Қуръон иштирок кард.[29][30]

Ӯ дар соли 1453 даргузаштааст ва дар кӯҳҳои Фениан дар наздикии Завиет Сиди Бушҳоқӣ дар зодгоҳи худ қабилаи Кобил аз Игававен ба хок супурда шуд.[31][32]

Зававия[вироиш | вироиши манбаъ]

Сиди Бушҳоқӣ дар чанд соли охири умраш ба Кобилия баргашт, сипас як таълимоти зававияро таъсис дод, ки дар он шогирдони худро (муридҳо) мувофиқи бародарии суфиёни қодирияи тасаввуфи суннимазҳаб таълим медод.[33][34]

Зававия ба воситаи таълимот ва курсҳои ибтидоии худ дар ин минтақа, ки дар иҳотаи Уед Иссер ва Уед Мералдене дар соҳили баҳри Миёназамин баргузор шудааст, макони таъсири ақлонӣ ва рӯҳонӣ ба тамоми Кобилияи Поён буд.[35]

Тартиби суфиёни Қодирия дар тӯли се қарн дар ин зовия каме пайравӣ мекард, то замоне ки тарикаи Раҳмония дар минтақаи Алҷазоир ва Кобилия ҳамчун намунаи роҳи аскетӣ бар ӯҳда гирифт.[36][37]

Осор[вироиш | вироиши манбаъ]

Асарҳои ӯ чанд паҳлуи улуми исломиро дар бар мегиранд, аз ҷумла:[38][39][40]

Тафсир ва улуми Қуръон (ат-тафсир ва ал-қироат)[вироиш | вироиши манбаъ]

  • “Тафсири Зававӣ” тафсири (тафсири) Қуръон аст (арабӣ: تفسير الزواوي‎).[41][42]

Конуни Ислом (Фикх)[вироиш | вироиши манбаъ]

  • «Тухфат-ул-мушток» шархи мухтасари Мухтасар Халил дар фикхи Молики (араб. تحفة المشتاق في شرح مختصر خليل) аст.[43][44]
  • "Роҳи осони истихроҷи гули Раъд Халил" тафсири мухтасари фиқҳи Моликӣ аз ҷониби Мухтасари Халил (арабӣ: تسهيل السبيل لمقتطف أزهار روض خليل][4]) аст.[45][46]
  • «Тӯфони Нил» тафсири мухтасари Мухтасар Халил дар бораи фиқҳи Моликӣ (арабӣ: فيض النيل‎) аст.[47][48]

Осор[вироиш | вироиши манбаъ]

  • Шеъри Сидӣ Бушоқӣ: Шеъре, ки қоидаҳои таҳлили грамматикии Ибни Ҳишоми Ансорӣ (арабӣ: نظم قواعد الإعراب لابن هشام ).[49][50][51][52][53][54]
  • Талҳис ат-талҳис тафсири китоби балоғат, маънӣ ва баёнот аст (арабӣ: تلخيص التلخيص‎).[55]
  • Китобе, ки китоби Алфияи Ибни Моликро шарҳ медиҳад (арабӣ: شرح ألفية ابن مالك‎).[56]

Эзоҳ[вироиш | вироиши манбаъ]

  1. ↑ 1.0 1.1 1.2 الزركلي خ. ا. الأعلام (араб.): قاموس تراجم لأشهر الرجال والنساء من العرب والمستعربين والمستشرقين — 15 — بيروت: دار العلم للملايين, 2002. — Ҷ. 1. — С. 57.
  2. ↑ Библиотека Александрина — 2002.
  3. ↑ الضوء اللامع لأهل القرن التاسع : Yedali : Free Download, Borrow, and Streaming : Internet Archive
  4. ↑ الضوء اللامع لأهل القرن التاسع 1-6 ج1 — شمس الدين محمد بن عبد الرحمن/السخاوي — Google Livres.
  5. ↑ شجرة النور الزكية في طبقات المالكية — محمد مخلوف (نسخة واضحة ومنسقة) : Free Download, Borrow, and Streaming : Internet Archive
  6. ↑ شجرة النور الزكية في طبقات المالكية 1-2 ج1 — محمد بن محمد مخلوف ،الشيخ — Google Livres.
  7. ↑ نيل الابتهاج بتطريز الديباج : Yedali : Free Download, Borrow, and Streaming : Internet Archive
  8. ↑ نيل الابتهاج بتطريز الديباج — أحمد بابا/التنبكتي — Google Livres.
  9. ↑ شجرة النور الزكية في طبقات المالكية — محمد مخلوف (نسخة واضحة ومنسقة) : Free Download, Borrow, and Streaming : Internet Archive
  10. ↑ شجرة النور الزكية في طبقات المالكية 1-2 ج1 — محمد بن محمد مخلوف ،الشيخ — Google Livres(пайванди дастнорас — таърих).
  11. ↑ نيل الابتهاج بتطريز الديباج : Yedali : Free Download, Borrow, and Streaming : Internet Archive
  12. ↑ نيل الابتهاج بتطريز الديباج — أحمد بابا/التنبكتي — Google Livres(пайванди дастнорас — таърих).
  13. ↑ كتاب تاريخ الجزائر العام للشيخ عبد الرحمان الجيلالي : Free Download, Borrow, and Streaming : Internet Archive
  14. ↑ تاريخ الجزائر العام — ʻAbd al-Raḥmān ibn Muḥammad Jīlālī — Google Livres(пайванди дастнорас — таърих).
  15. ↑ do-dorrat-al7ijal : www.dorat-ghawas.com : Free Download, Borrow, and Streaming : Internet Archive
  16. ↑ درة الحجال في غرة أسماء الرجال مع الذيل — مالكية — ابن القاضي المكناسي/أبو العباس أحمد — Google Livres(пайванди дастнорас — таърих).
  17. ↑ معجم أعلام الجزائر من صدر الإسلام حتى العصرالحاضر — لعادل نويهض : Free Download, Borrow, and Streaming : Internet Archive
  18. ↑ معجم أعلام الجزائر، من صدر الإسلام حتى العصر الحاضر — ʻĀdil Nuwayhiḍ, نويهض، عادل — Google Livres(пайванди дастнорас — таърих).
  19. ↑ Taarif Khalaf Bi Rijal Salaf : qsdqsd : Free Download, Borrow, and Streaming : Internet Archive
  20. ↑ الألفية الصغيرة المسماة الحديقة في علوم الحديث الشريف — محمد بن أحمد العجيسي/ابن مرزوق الحفيد — Google Livres(пайванди дастнорас — таърих).
  21. ↑ نور اليقين في شرح حديث أولياء الله المتقين (سلسلة الرسائل والدراسات الجامعية) — محمد بن أحمد العجيسي/ابن مرزوق الحفيد — Google Livres(пайванди дастнорас — таърих).
  22. ↑ التصوف والطرق الصوفية — عبد الكريم بليل , مركز الكتاب الاكاديمي — Google Livres(пайванди дастнорас — таърих).
  23. ↑ ص73 — كتاب معجم المؤلفين — باب الهمزة — المكتبة الشاملة الحديثة(пайванди дастнорас — таърих).
  24. ↑ (معجم المؤلفين (علماء — الخطيب — Google Livres(пайванди дастнорас — таърих).
  25. ↑ موسوعة العلماء و الأدباء الجزائريين. الجزء الثاني، من حرف الدال إلى حرف الياء — Google Livres(пайванди дастнорас — таърих).
  26. ↑ ص160 — كتاب معجم أعلام الجزائر — إبراهيم بن فائد بن موسى بن عمر بن سعيد أبو اسحاق الزواوي القسنطيني — المكتبة الشاملة الحديثة(пайванди дастнорас — таърих).
  27. ↑ الموسوعة الميسرة في تراجم أئمة التفسير والإقراء والنحو واللغة — IslamKotob — Google Livres(пайванди дастнорас — таърих).
  28. ↑ الموسوعة الميسرة في تراجم أئمة التفسير والإقراء والنحو واللغة | مجلد 1 | صفحة 74 | 118 — الزواوي | ا(пайванди дастнорас — таърих).
  29. ↑ طبقات المفسرين — شمس الدين محمد بن علي بن أحمد/الداوودي — Google Livres(пайванди дастнорас — таърих).
  30. ↑ ص17 — كتاب طبقات المفسرين للداوودي — من اسمه إبراهيم — المكتبة الشاملة الحديثة(пайванди дастнорас — таърих).
  31. ↑ كشف الظنون : Free Download, Borrow, and Streaming : Internet Archive
  32. ↑ كشف الظنون عن أسامي الكتب والفنون ويليه إيضاح المكنون ويليه هدية العارفين 1 … — مصطفى بن عبد الله كاتب جلبي/حاجي خليفة — Google Livres(пайванди дастнорас — таърих).
  33. ↑ Zaouïa of Sidi Boushaki(пайванди дастнорас — таърих).
  34. ↑ Boumerdès(пайванди дастнорас — таърих).
  35. ↑ Zaouïa de Sidi Boushaki — Encyclopédie Wikimonde
  36. ↑ Sidi Boushaki(пайванди дастнорас — таърих).
  37. ↑ Источник(пайванди дастнорас — таърих).
  38. ↑ الألفية الصغيرة المسماة الحديقة في علوم الحديث الشريف — محمد بن أحمد العجيسي/ابن مرزوق الحفيد — Google Livres(пайванди дастнорас — таърих).
  39. ↑ نظم بوطليحية : محمد النابغة بن عمر الغلاوي : Free Download, Borrow, and Streaming : Internet Archive
  40. ↑ من نصوص الفقه المالكي: بو طليحية وهو نظم في المعتمد من الكتب والفتوى على … — غلاوي، محمد النابغة بن عمر — Google Livres(пайванди дастнорас — таърих).
  41. ↑ الأعلام — ج 1 — الآدر — إغناطيوس — IslamKotob — Google Livres(пайванди дастнорас — таърих).
  42. ↑ ص57 — كتاب الأعلام للزركلي — الزواوي — المكتبة الشاملة الحديثة(пайванди дастнорас — таърих).
  43. ↑ كفاية المحتاج لمعرفة من ليس في الديباج : أبو العباس أحمد بابا التكروري التنبكتي : Free Download, Borrow, and Streaming : Internet Archive
  44. ↑ كفاية المحتاج لمعرفة من ليس في الديباج — بابا، أحمد بن أحمد, Aḥmad ibn Aḥmad Bābā, Muḥammad Muṭīʻ, مطيع، محمد — Google Livres(пайванди дастнорас — таърих).
  45. ↑ الحلل السندسية في الاخبار التونسية — Muḥammad ibn Muḥammad Wazīr al-Sarrāj — Google Livres(пайванди дастнорас — таърих).
  46. ↑ لقط الفرائد من لفاظة حقق الفوائد — Google Livres(пайванди дастнорас — таърих).
  47. ↑ 2012 توشيح الديباج وحلية الابتهاج ، محمد بن يحيى القرافي ، ت د. علي عمر : Free Download, Borrow, and Streaming : Internet Archive
  48. ↑ توشيح الديباج وحلية الابتهاج — Muḥammad ibn Yaḥyá Qarāfī — Google Livres(пайванди дастнорас — таърих).
  49. ↑ أرجوزة نظم قواعد الإعراب الزواوي : Free Download, Borrow, and Streaming : Internet Archive
  50. ↑ نظم قواعد الإعراب للزواوي محقق : Free Download, Borrow, and Streaming : Internet Archive
  51. ↑ نظم قواعد الإعراب للزواوي : الشيخ الدكتور عصام البشير حفظه الله : Free Download, Borrow, and Streaming : Internet Archive
  52. ↑ نظم قواعد الإعراب للزواوي : Free Download, Borrow, and Streaming : Internet Archive
  53. ↑ شرح قواعد الإعراب لابن هشام في منظومة الزواوي إعداد وتقديم الفقيه صالح المنقوش السملالي : شرح نظم الزواوي : Free Download, Borrow, and Streaming : Internet Archive
  54. ↑ نظم قواعد الإعراب للزواوي : bdf : Free Download, Borrow, and Streaming : Internet Archive
  55. ↑ شرح منظومة الزواوي : الاستاذ عبدالعزيز القوري حفظه الله : Free Download, Borrow, and Streaming : Internet Archive
  56. ↑ الجامع الحاوي لمعاني نظم الزواوي إعداد وتقديم الفقيه الحسين بلفقيه : شرح نظم الزواوي : Free Download, Borrow, and Streaming : Internet Archive

Истинодҳои беруна[вироиш | вироиши манбаъ]

q: Сиди Бушҳоқӣ дар Викигуфтовард
s: Сиди Бушҳоқӣ дар Викинабишта
commons: Сиди Бушҳоқӣ дар Викианбор


Алберт Эйнштейн Ин мақолаи хурд дар бораи донишманд аст. Бо густариши он ба Википедия кӯмак кунед.
Баргирифта аз "https://tg.wikipedia.org/w/index.php?title=Сиди_Бушҳоқӣ&oldid=1379196"